در روزهای اخیر استعفای محسن جلال پور رئیس اتاق بازرگانی ایران بسیار خبرساز شده است. این استعفا با واکنش اعضای اتاق های بازرگانی رو به رو شده است و بحث های زیادی برای جانشینی جلال پور صورت گرفته است. در این زمینه اتاق خبر گفت و گویی با حسین طوسی رئیس دوره اول اتاق البرز صورت داده است که مشروح ان در ادامه می آید:
به عنوان یکی از اعضای با سابقه اتاق بازرگانی ممکن است از تجارب خود بگویید؟
حضور در اتاق برای من تجربه زیادی را به همراه آورده است. به نظر من مهمترین تجربه ای که در اتاق به دست آوردم این بود که من اتاقی را تاسیس کردم که سابقه ای قبل از آن در استان البرز نبود. این کار مشکل و وقت گیر بود. اما خوشبختانه با پشتکار و فعالیتی که انجام شد و این اتاق تشکیل شد. در پایان چهارسالی که من در آنجا بودم از نظر تعداد اعضا، تشکیلات سخت افزاری و تعداد اعضا از اتاق های برتر در کشور بود. به نظر من این مهمترین تجربه ای بود که من در این اتاق داشته ام. در واقع در پایان دوره ریاست من بر اتاق البرز، این اتاق تحت نفوذ و امر کسی نبود و تعامل بسیار خوب و سازنده ای میان اعضا وجود داشت.
در دوره اول، اداره اتاق بازرگانی البرز تحت شرایطی سخت انجام شد. شرایط به گونه ای بود که به دلیل تحریم ها ارتباط خارجی وجود نداشت و سیستم های مالی و بانکی ما با دنیا قطع بود. ارتباطات خارجی تنها به صورت روابط شخصی بود ولی در عین حال کارها و فعالیت های خوب و سازنده ای انجام گرفت.
در حال حاضر وضعیت اتاق بازرگانی ایران را چگونه ارزیابی می کنید؟
تا جایی که من اطلاع دارم اتاق ها از ابتدای سال 94، افت کیفی را در تمامی اتاق ها از جمله اتاق ایران مشاهده می کنیم. در حقیقت اختلاف نظر و تکروی را در اتاق ها می بینیم این در حالی است که اتاق بازرگانی یک تشکل مردم نهاد و متکی به نظرات اعضا است و باید از تجارب اعضا استفاده کند. با این حال این مسئله در اتاق ها وجود ندارد و بسیاری از افراد باتجربه در زمینه های مختلف اقتصادی در اتاق ها به بازی گرفته نمی شوند. از طرفی روابط با سازمان های دولتی مطلوب نیست و در این شرایط اتاق های بازرگانی تبدیل سازمان کوچک خود محوری می شود که تاثیری در قوانین و دادن تسهیلات در جهت رونق کسب و کار ندارد.
پیشنهاد شما برای رفع این مشکلات چیست ؟
اصولا تنها راهکاری که به نظر من وجود دارد این است که اتاق ها عضو محور و با خرد جمعی اداره شوند و به طور کامل قوانین مرتبط با اتاق های بازرگانی رعایت شود. در اتاق های بازرگانی گرایش های جناهی و دسته بندی های سیاسی نباید وجود داشته باشد زیرا اتاق بازرگانی جای این اعمال نیست. نباید از اسم اتاق برای فعالیت های اقتصادی شخصی بهره برد و اتاق بازرگانی باید کاملا مستقل باشد. نباید اعضای اتاق براساس منافع شخصی و بنگاهی خود مسائل را در اتاق بررسی کنند.
در روز های اخیر آقای جلال پور از سمت ریاست اتاق بازرگانی ایران استعفا دادند. عملکرد آقای جلال پور را چطور می بینید؟
استعفا در هر بخشی پیش می آید و فرهنگ استعفا در همه جای دنیا وجود دارد. این طبیعی است که وقتی شخص خود را در انجام وظایف خود ناتوان می بیند از کار کناره گیری کند. آقای جلال پور هم در مطلب بلند بالایی که به طور وسیع در رسانه ها پخش شد اظهار کردند که بیمار هست. سلامتی افراد بسیار مهم است اما قانونا وی باید براساس قانون استعفای خود را در هیات نماینگان طرح کند.
یعنی این اقدام آقای جلال پور غیر حرفه ای بود ؟
بله. به نظر من این کار آقای جلال پور عجیب بود که قبل از اطلاع هیات نمایندگانی که به وی رای دادند استعفای خود را در رسانه ها پخش کند و مطالبی را عنوان کنند که ربط چندانی به استعفا دارد.
پس این کار آقای جلال پور را توهینی به نمایندگان می دانید؟
قطعا. هیات نمایندگان وقتی شخصی را به عنوان رئیس انتخاب می کند انتظار دارند که این فرد وظایف خود را به طور شایسته انجام دهد و در قبال اقدامات خود پاسخگو باشد. این حداقل انتظار نمایندگان اتاق است.
پس شما انتظار نداشته اید که فردی با تجربه مانند جلال پور این اقدام را انجام دهد ؟
نه. به نظر من این بسیار عجیب است. نخست وزیر بریتانیا نیز برای احترام به رای مردم استعفا می دهد و انتقال قدرت در یکی از کشور های قدرتمند از نظر اقتصادی به راحتی صورت می گیرد. اما در شرایط فعلی با این کار آقای جلال پور به دلیل مسئله انتخاب جانشین، در اتاق بحران به وجود خواهد آمد.
فردی که رئیس اتاق بازرگانی ایران می شود چه خصوصیاتی باید داشته باشد؟
در شرایط فعلی اتاق بازرگانی یک نهاد اجنماعی مطالبه گر است و این در تمام دنیا پذیرفته شده است. در واقع اتاق بازرگانی نقش مشورت دهنده به قوای سه گانه در مورد مسائل و مشکلات بخش خصوصی و بهبود این بخش و اقتصاد کشور را دارد. این اولین اصل اتاق بازرگانی است یعنی بهبود مستمر محیط کسب و کار در جهت رشد اقتصادی. رئیس جدید باید این مفهوم را به خوبی درک کند و اتاق بازرگانی از ورود به مسائل حاشیه ای پرهیز نماید.
اتاق تشکل سیاسی، حزب سیاسی و بخشی از دولت نیست و با توجه به همه این مسائل باید رئیس اتاق بازرگانی انتخاب شود. در حال حاضر ما در شرایط اقتصادی ناهمگونی هستیم. رکود طولانی و مزمن شده است و اثرات تحریم ها و رکود الان آشکار شده است زیرا آثار تحریم به تدریج تاثیر خود را تا فلج کردن اقتصاد یک کشور نشان می دهد و در واقع تحریم روند فرسایشی است. ما نباید انتظار داشته باشیم که با رفع تحریم ها بالافاصله همه چیز به حالت قبل از تحریم ها برگردد. این امکانپذیر نیست و حتما نیازمند روند طولانی تری از زمان وضع تحریم ها برای رفع اثرات آن است. نمی توان انتظار داشت که با اجرای برجام بلافاصله همه مسائل حل و فصل شود.
رئیس اتاق چون در دوره اقتصادی بحرانی، ریاست پارلمان بخش خصوصی را بر عهده می گیرد باید آگاه به این شرایط باشد و خود نیز دست اندرکار باشد زیرا اتاق دولت نیست. در دوره های گذشته تجار ریاست اتاق را برعهده داشتند. بحث تولید با تجارت تفاوت دارد و مشکل اصلی کشور در بخش تولید است زیرا بنگاه های تولیدی کوچک و متوسط در حال تعطیل شدن و تملیک توسط بانک ها هستند. در واقع رئیس اتاق بازرگانی باید از بخش تولید باشد که مشکلات بخش تولید را به خوبی بشناسد و در جهت رفع آن اقدام نماید.
نکته دوم این است که رئیس اتاق وابسته به دولت نباشد. نیازی نیست که اتاق بازرگانی بخشی از دولت باشد و رئیس آن از میان دولتی ها یا بازنشستگان دولت باشد. در صورت بروز این اتفاق اتاق بازرگانی دوباره بی ثمر و بی بهره خواهد شد و نمی تواند مطالبات بخش خصوصی را مطالبه و بهبود فضای کسب و کار را خواستار باشد.
به عنوان سوال آخر، دلیل اینکه از بخش صنعت فردی ریاست اتاق بازرگانی را برعهده نگرفته است چیست؟
همواره صنعت به دلیل مسائل مربوط به تولید و اینکه ساختار اتاق بازرگانی، تجارت محور بوده است نتوانسته که ریاست اتاق را بر عهده بگیرد. در حقیقت اتاق بازرگانی از بیش از صد سال پیش اتاق بازرگانی اتاق تجار یا به قولی غرفه التجار بوده است. علت این امر صنعتی نبودن کشور در آن دوران بوده ولی زمانه عوض شده است و به نظر من با توجه به اینکه اکثر اعضا و فعالان اقتصادی که تولید کننده به شمار می روند رئیس اتاق بهتر است از میان تولید کنندگان باشد.
94105 ت
گفت و گو از محمدحسن گودرزی
