اتاق خبر: در این مدت در مجموع، بیش از ۲ هزار تن فرش دستباف به ارزش ۶۶ میلیون دلار از کشور صادر شده که از نظر وزنی حدود ۱۲۰ درصد و از نظر ارزشی ۳۹/۸درصد نسبت به مدت مشابه سال گذشته رشد داشته و این در حالی است که میزان صادرات فرش دستباف در ۳ ماه نخست سال گذشته حدود ۹۰۰ تن به ارزش حدود ۴۷ میلیون دلار بوده است.
این روند نشان‌دهنده شروعی دیگر برای رونق بازار فرش ایرانی بعد از چند دهه رکود است و چشم‌انداز روشنی را از این صنعت اصیل و هویت‌بخش ایرانی ترسیم می‌کند.گرچه مشکلات و موانع صادرات فرش ایرانی و سیر نزولی رونق این صنعت از دهه ۶۰ شکل گرفت اما مصوبه سال ۸۹ کنگره امریکا مبنی بر ممنوعیت واردات هرنوع فرش دستباف ایرانی به این کشور به این روند دامن زد.بر اساس این مصوبه حتی از طریق کشور سوم هم امکان ورود قالی دستباف ایرانی به امریکا وجود نداشت و فرش ایرانی به اجبار وارد دوران رکود شد.این در حالی است که امریکا همواره به عنوان بزرگترین بازار صادراتی قالی دستباف ایرانی مطرح بوده و تا سال ۸۸ و قبل از اجرایی شدن قانون ممنوعیت ورود قالی ایرانی به این کشور، امریکا رتبه نخست واردکنندگان فرش‌های دستباف ایرانی را با سهمی بیش از ۱۶/۵درصد و به ارزش نزدیک به ۸۲ میلیون دلار به خود اختصاص می‌داد.به عقیده کارشناسان و دست‌اندرکاران صنایع دستی، تقویت و تحول در ارتباطات جهانی به‌ویژه برجام، فرصتی طلایی برای احیای جایگاه و رونق از دست رفته فرش و سایر دستبافته‌ها و صنایع دستی ایرانی است که در صورت برنامه‌ریزی و بهره‌برداری از این فرصت، نه‌تنها می‌توان این صنعت بی‌نظیر را به همان جایگاه قبل از تحریم‌ها برگرداند بلکه می‌توان شاهد پیشرفت‌های بیشتری نیز در این مسیر بود.فرش ایران یک نشان شناخته شده در جهان و به‌ویژه کشور امریکاست، گرچه رقابت دیگر کشورها از جمله چین، هند و پاکستان در پیشی گرفتن از ایران برای به‌دست آوردن بازار فرش دنیا جریان دارد اما هنوز هیچ کشوری نتوانسته در این میدان به‌ویژه تولید فرش‌های هنری با چیره‌دستان ایرانی رقابت کند.فرش ایرانی که همواره در دنیا از لحاظ هنر و کیفیت حرف اول را زده، اکنون با مشکلات عدیده‌ای از جمله بالا بودن قیمت مواد اولیه و بهای تمام‌شده، ضعف سیستم نظارت بر کیفیت، موانع صادرات، شناخت بازارهای هدف و بروزرسانی طرح‌ها و نقش‌ها با توجه به نیازها و سلیقه‌های متقاضیان روبه‌رو است.
از طرفی شرایط جهانی تغییر یافته و پس از توافق برجام زمینه‌های رشد و توسعه این صنعت فراهم شده، از این‌رو دست‌اندرکاران تولید، فروش و صادرات فرش معتقدند که اکنون باید با ارائه طرح‌های جدید و حفظ کیفیت بالای فرش ایرانی رونق از دست رفته این صنعت را در همه بخش‌ها احیا کرد.دبیر اتحادیه صادرکنندگان فرش دستباف استان اصفهان با اظهار خرسندی از فضای پسابرجام و ازسرگیری صادرات فرش ایران و استان اصفهان ابراز امیدواری کرد که با رفع موانع و مشکلات، حذف قوانین دست و پاگیر و حمایت دولت، صنعت بی‌بدیل دستبافته‌های ایرانی جایگاه خود را در تولید و صادرات این کالا بازیابد.منوچهر طلایی افزود: متاسفانه مشکلات و موانع زیادی سر راه صادرکنندگان قرار دارد و یکی از مهم‌ترین آنها نبود خدمات ارزی بانک‌های کشور و سهولت انجام مبادلات ارزی است.
طلایی ادامه داد: عوض شدن زود به زود قوانین صادرات، حمایت نشدن، بالا بودن دستمزدها، قیمت مواد اولیه، تعرفه‌های گمرکی بر مواد اولیه و در نهایت بالا بودن قیمت تمام شده فرش نسبت به سایر نقاط جهان از دیگر مشکلاتی است که صادرات این کالا را تحت‌تاثیر قرارداده و مانع گرمی بازار این صنعت شده است.وی اظهار کرد: متاسفانه با اعمال تحریم‌ها و کاهش حمایت‌های دولت از اتحادیه‌ها، در دهه‌های گذشته اعضای این مجموعه به‌تدریج کم شدند به‌طوری‌که هم‌اکنون تعداد مراجعه‌کنندگان از افزون بر ۱۳۵ نفر به ۱۰ نفر رسیده است.
طلایی اضافه کرد: این خود به معنی کاهش نظارت بر فعالیت صادرکنندگان، نزول کیفیت فرش‌های صادراتی و خدشه‌دار شدن نشان فرش ایرانی است.دبیر اتحادیه صادرکنندگان فرش دستباف استان اصفهان اعلام کرد: متاسفانه با اعمال تحریم‌ها در سال‌های گذشته، صادرکنندگان اقدام به صادرات فرش از کشورهای همسایه ایران کردند و این موضوع منجر به رونق صادرات فرش کشورهای همسایه و رکود فرش ایران شد.طلایی افزود: تنها آماری که از صادرات فرش استان وجود دارد آمار اعلام شده از گمرک استان و فرش‌هایی است که از گمرک و فرودگاه اصفهان صادر شده است.وی تصریح کرد: به دلیل کوچک بودن پروازها و کمبود امکانات در فرودگاه اصفهان، بیشتر صادرکنندگان از فرودگاه امام خمینی(ره) و فرودگاه شیراز اقدام به صادرات این کالا می‌کنند و این خود باعث پنهان ماندن جایگاه واقعی استان اصفهان در صادرات فرش می‌شود.طلایی، خواستار حمایت دولت و ارائه تسهیلات و یارانه برای رونق دوباره و بیشتر فرش ایران و اصفهان شد و گفت: توجه بیشتر به این صنعت هم هنر و نشان ایران و ایرانی را در جهان حفظ و هم کمک شایانی به اقتصاد، اشتغال و درآمدهای ارزی کشور می‌کند.
به گفته کارشناسان اقتصادی، درآمد و ارزآوری صادرات فرش، این هنر یکتا و دستبافته از دسترنج هنرمندان ایرانی در سال‌های گذشته در جایگاه بعد از نفت قرار داشته و این در حالی است که با سرمایه‌گذاری، برطرف کردن مشکلات و موانع صادرات و حمایت از صادرکنندگان می‌توان جایگاه نخست درآمد ارزی را به این کالا اختصاص داد.بازاریابی و معرفی این هنر سرشار و نماد ایران‌زمین به جهان از جمله مهم‌ترین اقداماتی است که باید برای صنعت فرش دستباف انجام شود. یکی از موثرین راه‌ها برای انجام این کار، برگزاری نمایشگاه‌های بین‌المللی و دعوت از نمایندگان خارجی، به‌ویژه امریکایی و شرکت در نمایشگاه‌های داخلی و خارجی است.
منبع: صمت
95102
