اتاق خبر: برهمین اساس و با تلاشهایی که در این راستا انجام شد، چند ماه پیش نرخ سود سپردههای بانکی با توافق بانکداران، به ۱۵ درصد رسید و با مصوبه بانک مرکزی نرخ سود تسهیلات ۱۸ درصد تعیین شد. بعد از به اجرا درآمدن این نرخ در بانکها، مسئولان بانک مرکزی، از همان موقع موضوع کاهش دوباره نرخ سود بانکی را مطرح و تاکید کردند که با ادامه روند کاهشی نرخ تورم، نرخ سود بانکی بازهم کاهش خواهد یافت، به طوری که در روزهای اخیر از اظهارات مسئولان بانک مرکزی و شورای پول و اعتبار، اینطور بر میآید که نرخ سود بانکی تا پایان سال شاید دوباره کاهش یابد.
این احتمال در حالی مطرح است که برخی معتقدند کاهش نرخ سود بانکی باعث خروج سپردهها از بانکها شده و این موضوع میتواند بازارهایی همچون سکه، ارز و حتی مسکن را ملتهب و تورم را در این بخشها شدید کند. این نگرانی درحالی مطرح میشود که مدیرکل نظارت بر بانکها و موسسههای مالی بانک مرکزی در گفتوگو با فارس، در واکنش به این نگرانیها تاکید کرد که با توجه به گذشت ۲ ماه از اجرای مصوبه کاهش نرخ سود، هیچ گزارشی مبنیبر خروج سپرده از بانکها و موسسههای اعتباری دریافت نشده و این موضوع کاهش منابع بانکها را به همراه نداشته است.
در این بین، کارشناسان و صاحبنظران حوزه پولی براین باورند که خروج منابع از بانکها با توجه به کاهش نرخ سود بانکی، به عوامل زیادی وابسته است.
عوامل خروج منابع از بانکها
علی دینی ترکمانی از کارشناسان و صاحبنظران حوزه اقتصادی در این زمینه در گفتوگو با صمت معتقد است: سیاست دولت و بانک مرکزی با توجه به روند کاهنده نرخ تورم این است که بتوانند نرخ سود بانکی را کاهش دهند، اما برخی اظهار نظرها نشان از نگرانیهایی در زمینه خروج منابع از بانکها دارد که به نظر میرسد رخ دادن این اتفاق به عوامل متعددی وابسته است. درباره تعدیل نرخ سود و تاثیری که این موضوع بر میزان سپردهگذاریها یا خروج احتمالی منابع از بانکها دارد، میتوان به کشش رفتار سپردهگذاران درباره این موضوع اشاره کرد. وی ادامه داد: به این شکل که هرچه میزان کشش سپردهگذاران و کسب سود در این افراد بیشتر باشد، با کم شدن نرخ سود بانکها، خروج سپردهگذاری از بانکها در سطح بیشتری اتفاق بیفتد و منابع بانکها کم شود که این موضوع به ضرر بانکها خواهد بود.
وی افزود: اما همانطور که اشاره شد، بدون تردید، این موضوع به کشش سپردهگذاران و داراییهای جانشین برمیگردد. هرچه داراییهای جانشین همچون بازار طلا و سکه و مسکن، جذاب باشد و بازدهی بالا داشته باشد این زمینه ایجاد میشود که آنهایی که به دنبال کسب سود بیشتری هستند، منابعشان را از بانکها خارج کنند و به سمت این بازارها حرکت دهند. او در کنار این عوامل، به عامل مهمتری همچون نرخ تورم اشاره کرد و گفت: عامل تورم نیز میتواند نقش بسزایی در میزان سپردهگیری بانکها داشته باشد، به این شکل که اگر نرخ تورم بالا باشد، تمایل برای خروج منابع از بانکها بیشتر خواهد شد و برعکس. بنابراین زمانی که نرخ تورم پایین است، تمایل به خروج سپردهها و تبدیل سپردهها به کالاهای بادوام، کمتر میشود. باتوجه به شرایط فعلی که تورم کاهش یافته، این طور به نظر میرسد که میزان تمایل سپردهگذاران برای خروج منابع بسیار کم است. ضمن اینکه بازار مناسبی در حال حاضر برای ورود سرمایهها به آن بخش وجود ندارد. البته در این بین نمیتوان از بازدهی مناسب بازار سرمایه غافل شد و اینکه بتواند منابع بانکی را به سمت خود جذب کند، محتمل است.
دینی ترکمانی در ادامه علاوه بر تمایل و کشش سپردهگذاران، میزان نرخ تورم، جذاب بودن بازارهای جانشین و میزان ریسک پذیر بودن سپردهگذاران را در خروج یا ماندگاری منابع در بانکها بسیار موثر دانست و گفت: هرچه سپردهگذاران ریسکپذیرتر باشند، با کاهش نرخ سود بانکی، منابع بیشتری از بانکها خارج میشود و هرچه میزان ریسکپذیریشان کمتر باشد، میزان خروج منابع هم به تبع آن کمتر خواهد بود. به گفته او اما این موضوع طبیعی است که با کاهش نرخ سودهای بانکی، تا حدی خروج سرمایه از بانکها را شاهد باشیم.
اقداماتی که باید همزمان انجام شود
جواد صلاحی از دیگر کارشناسان و صاحبنظران این حوزه نیز با بیان اینکه مدتی است دولت و بانک مرکزی به فکر کاهش نرخ سود بانکی هستند تا بتوانند با کم کردن نرخ سود سپردهها، نرخ تسهیلات را پایین بیاورند و این امر به نفع بخش تولید وصنعت کشور تمام شود افزود: فعالان بخشهای تولیدی و صنعتی همواره از بالا بودن نرخ سود تسهیلات گلهمند و تاکیدشان بر این بوده که نرخهای بالا توان رقابت و فعالیت را از آنها سلب کرده است و این نرخ باید کاهش یابد.
به گفته او، از آنجا که نرخ تورم عامل مهمی در تعیین نرخ سود بانکی است، با توجه به اقداماتی که دولت در زمینه نرخ تورم انجام داده و تاحد قابل قبولی این نرخ را کاهش داده، بحث کاهش نرخ سود بانکی در ماههای اخیر مطرح بود و آنطور که مشخص است، قرار است این نرخ بازهم کاهش یابد. اما در این بین نگرانیهایی وجود دارد که شاید با پایین آمدن بیشتر نرخ سود، منابعی که در بانکها به شکل سپرده نگهداری میشوند، از بانکها خارج شود و به سمت بازارهایی موازی همچون طلا و سکه حرکت کند.
او دراین زمینه افزود: برای اینکه این احتمال را کاهش دهیم و نگرانی از بابت خروج منابع از بانکها وجود نداشته باشد، به نظر میرسد در زمینه تعدیل نرخهای سود بانکی، باید ابتدا جوانب و شرایط فعلی بازارها به شکل دقیق بررسی شود. در این زمینه باید ابتدا بازارهای موازی همچون ارز، سکه، مسکن و حتیبورس - که احتمال دارد با کم شدن سود سپردهها، منابع به سمت این بازارها حرکت کند - وضعیت و بازدهیشان بررسی و مشخص شود. به گفته این کارشناس، به طورحتم یکی از عوامل مهم که میتواند این زمینه را ایجاد کند تا منابع از بانکها خارج شود، وجود همین بازارهای جانشین است که در صورت بازدهی بالا، میتواند این احتمال را تقویت کند.
صلاحی بر این باور است که اگر منابع از بانکها خارج شود، با توجه به افزایش داراییهای منجمد بانکها، میتواند برای سیستم بانکی بحرانآفرین باشد و اقتصاد را دچار مشکل کند. وی البته در چنین شرایطی، به این موضوع نیز اشاره کرد که دولت اگر در موضوع کاهش نرخ سود، به دنبال تقویت بخش تولید و صنعت کشور است، باید در کنار پایین آوردن نرخهای سود، شرایط را برای افزایش منابع بانکها از طریق پرداخت بدهی به سیستم بانکی و افزایش سرمایه بانکها فراهم کند و در کنار آن جلوی قاچاق و واردات بیرویه را بگیرد تا تمام این اقدامات در نهایت باعث شود که سیاستهایی همچون کاهش نرخ سود بانکی، به ضرر یک بخش یا نفع بخش دیگر نشود و کل اقتصاد از آن نفع ببرد.
منبع: صمت
95102
جیب مردم توسط و ضعیف خالی تر میشه
کارخانه داران هر روز پولدار تر میشن
بازم سود رو کم کنین تا تولید روووووونق بگیره و مردم عادی خون بجگر بشن