کمال سیدعلی *
کمیسیون تلفیق مجلس در ادامه بررسی‌های بودجه‌ای خود نرخ ۲۴۵۰تومان را برای دلار در نظر گرفته است. آنچه در تعیین نرخ ارز بودجه سال ۹۲ باید مورد توجه قرار گیرد این است که بخشی از این نرخ نشات گرفته از نرخ مبادله‌ای و آزاد ارز و میزان نرخی است که بانک مرکزی ارز خود را در بازار به فروش می‌رساند.
البته تعیین این نرخ هیچ تعهدی را برای بانک مرکزی ایجاد نمی‌کند، چرا که کاملا یک محاسبه بودجه‌ای است و بانک مرکزی می‌تواند در مواردی با استفاده از نرخ آزاد فعالیت‌های خود را انجام دهد. این مساله بستگی به این دارد که درآمدهای حاصل از نفت به چه میزان جوابگوی مصارف ارزی باشد که دراین صورت این نرخ می‌تواند کاملا منطقی بوده و اجرایی شود. البته از نظر بودجه‌ای این نرخ برای محاسبات طرف هزینه است تا مشخص شود که می‌تواند جوابگوی طرف درآمد باشد یا خیر. نکته دیگر این است که درآمدهای نفتی نیز در این راستا نقش مهمی دارد.
به عنوان مثال اگر روزی یک میلیون بشکه نفت صادر شود و پیش از این میزان صادرات در روز ۲ میلیون بشکه بوده و قیمت فعلی ۱۰۰ دلار در هر بشکه است نمی‌توان به بالا بودن درآمد اطمینان حاصل کرد، چرا که ممکن است قیمت نفت به بشکه‌ای ۵۰ دلار برسد و در این صورت میزان درآمدهای نفتی در 2 سال متوالی یکسان بوده است. در این صورت اگر فروش نفت کم باشد و قیمت نفت نیز پایین آمده باشد، بودجه مورد نظر که از درآمدهای نفتی تامین می‌شود، به‌دست نمی‌آید.
بر این اساس بانک مرکزی باید باتوجه به نرخی که برای دلار در نظر گرفته شده، میزان درآمدهای نفتی را تخمین زده و برای تامین بودجه مورد نظر برنامه‌ریزی کند. این مساله با توجه به موضوع محدودیت‌های بین‌المللی برای اقتصاد ما و جنگ اقتصادی که برخی کشور‌ها با ایران دارند در نظر گرفته می‌شود، چرا که میزان فروش نفت در آینده بستگی به روند مذاکرات ایران با غرب و نتایجی دارد که از آن حاصل می‌شود.
در نظر گرفتن نرخی معادل ۲۴۵۰تومان برای دلار به معنای ایجاد علامتی است که بانک مرکزی می‌تواند با دانستن آن درآمدهای خود را حول این نرخ مشخص کند و البته می‌تواند این درآمد‌ها را چه با نرخ آزاد و چه با نرخ مبادله‌ای انجام دهد. همه این موارد باید با توجه به واقعیات مربوط به محدودیت‌های بین‌المللی برای اقتصاد ما در نظر گرفته شود تا برنامه‌ریزی‌های واقعی و دقیقی انجام داد.
* معاون سابق ارزی بانک مرکزی
کد خبر:
39641
تاریخ انتشار: 2 اردیبهشت 1392 - 10:00
کمال سیدعلی *
کمیسیون تلفیق مجلس در ادامه بررسی‌های بودجه‌ای خود نرخ ۲۴۵۰تومان را برای دلار در نظر گرفته است. آنچه در تعیین نرخ ارز بودجه سال ۹۲ باید مورد توجه قرار گیرد این است که بخشی از این نرخ نشات گرفته از نرخ مبادله‌ای و آزاد ارز و میزان نرخی است که بانک مرکزی ارز خود را در بازار به فروش می‌رساند.
البته تعیین این نرخ هیچ تعهدی را برای بانک مرکزی ایجاد نمی‌کند، چرا که کاملا یک محاسبه بودجه‌ای است و بانک مرکزی می‌تواند در مواردی با استفاده از نرخ آزاد فعالیت‌های خود را انجام دهد. این مساله بستگی به این دارد که درآمدهای حاصل از نفت به چه میزان جوابگوی مصارف ارزی باشد که دراین صورت این نرخ می‌تواند کاملا منطقی بوده و اجرایی شود. البته از نظر بودجه‌ای این نرخ برای محاسبات طرف هزینه است تا مشخص شود که می‌تواند جوابگوی طرف درآمد باشد یا خیر. نکته دیگر این است که درآمدهای نفتی نیز در این راستا نقش مهمی دارد.
به عنوان مثال اگر روزی یک میلیون بشکه نفت صادر شود و پیش از این میزان صادرات در روز ۲ میلیون بشکه بوده و قیمت فعلی ۱۰۰ دلار در هر بشکه است نمی‌توان به بالا بودن درآمد اطمینان حاصل کرد، چرا که ممکن است قیمت نفت به بشکه‌ای ۵۰ دلار برسد و در این صورت میزان درآمدهای نفتی در 2 سال متوالی یکسان بوده است. در این صورت اگر فروش نفت کم باشد و قیمت نفت نیز پایین آمده باشد، بودجه مورد نظر که از درآمدهای نفتی تامین می‌شود، به‌دست نمی‌آید.
بر این اساس بانک مرکزی باید باتوجه به نرخی که برای دلار در نظر گرفته شده، میزان درآمدهای نفتی را تخمین زده و برای تامین بودجه مورد نظر برنامه‌ریزی کند. این مساله با توجه به موضوع محدودیت‌های بین‌المللی برای اقتصاد ما و جنگ اقتصادی که برخی کشور‌ها با ایران دارند در نظر گرفته می‌شود، چرا که میزان فروش نفت در آینده بستگی به روند مذاکرات ایران با غرب و نتایجی دارد که از آن حاصل می‌شود.
در نظر گرفتن نرخی معادل ۲۴۵۰تومان برای دلار به معنای ایجاد علامتی است که بانک مرکزی می‌تواند با دانستن آن درآمدهای خود را حول این نرخ مشخص کند و البته می‌تواند این درآمد‌ها را چه با نرخ آزاد و چه با نرخ مبادله‌ای انجام دهد. همه این موارد باید با توجه به واقعیات مربوط به محدودیت‌های بین‌المللی برای اقتصاد ما در نظر گرفته شود تا برنامه‌ریزی‌های واقعی و دقیقی انجام داد.
* معاون سابق ارزی بانک مرکزی
