اخیرا در فضای مجازی، بهویژه توئیتر، اخباری مبنی بر از سرگیری ارتباط ایران با بانک کونلون چین پخش شده است؛ پیش از این نیز عدهای از قطع ارتباط این بانک با کشور ما خبر داده بودند. در حالی که مشخص نیست این افراد با استناد به چه منابعی چنین اخباری را ارائه میدهند. پیش از این هم ما تاکید کردهایم که ارتباط ایران با بانک کونلون هیچگاه بهطور کامل قطع نشده و این ارتباط با رعایت چارچوب تحریمها برقرار است. در این زمینه باید چند نکته را در نظر داشت و اول از همه این است که ما امروز در شرایط تحریم قرار داریم و نمیتوانیم ادعا کنیم که تحریمها هیچتاثیری بر ارتباطات ایران با سایر کشورهای جهان نداشتهاند. بالطبع چین هم یکی از کشورهایی است ارتباطاتش با ایران بهدنبال تحریمهای آمریکا تحت تاثیر قرار گرفته است. نکته دوم که بهصورت پرسش مطرح میشود، این است که آیا ایران با سایر کشورهای دنیا ارتباط بانکی دارد یا خیر؟ اگر نگوییم چین تنها کشوری است که با ایران ارتباط بانکی و ارزی دارد، میتوان گفت که از معدود کشورهایی به شمار میرود که این نوع ارتباط خود با ایران را حفظ کرده است و این ارتباط از طریق بانک کونلون شکل میگیرد. نکته سوم به روند مبادلات این بانک با ایران بازمیگردد؛ باید توجه داشت که طی دوره جدید تحریمها ارتباط مالی و بانکی ایران با کل دنیا تقریبا قطع شد. در واقع از اردیبهشت سال گذشته که بحث تحریمها مطرح و جدی شد، گرچه تاثیراتی در برقراری ارتباط با این بانک چینی گذاشت، اما هیچگاه این مسائل موجب نشد که ارتباط ما با کونلون بانک چین، قطع شود. البته اشکالاتی در این نوع ارتباط وجود دارد و این بانک تنها از طریق یوان با ایران در ارتباط است، اما اخباری که این طی ماهها و روزهای اخیر در فضایی همچون توئیتر دست به دست میشود قابل درک نیست. ارتباط این بانک هیچروزی بهطور کامل با ایران قطع نبوده است، اما هیچگاه هم این طور نبوده که همه تجار بتوانند از طریق آن به معامله بپردازند. اصل موضوع این است که معاملات بانکی ایران با بانک کونلون بر اساس فهرست تحریمها شامل اشخاص، نهادها و برخی کالاها برقرار است و برای برقراری این ارتباط از سوی بانک چینی دقیقا بر اساس فهرست تحریمی عمل میشود و غیراز آن فهرست و خارج از چارچوب تحریمها هیچگونه ارتباطی برقرار نیست. حال در این بین عدهای معتقدند که از این بانک میتوان بهعنوان کانالی واسطه میان ایران و اروپا استفاده کرد، این در حالی است که اینستکس یک صندوق تجاری مالی دوجانبه میان ایران و اروپاست و استفاده از کانالی واسطه در واقع ماهیت آن را زیرسوال میبرد. در این بین ایران میتواند از الگوی بانک کونلون برای ارتباط با سایر سرزمینها استفاده کند که اروپا هم بخشی از آن است. اگر این الگو به نقاط مختلف جهان تعمیم داده شود راهکاری مفید و بهصرفه است و میتواند به شعار «دورزدن تحریمها» جامه عمل بپوشاند.
* نایب رئیس اتاق بازرگانی ایران و چین