این روزها مشکل گرانی مرغ باعث شده تا مردم با مشکلاتی در تامین این کالا مواجه شوند. مشکلاتی که مرغ را نیز در زمره اقلامی قرار داده که از سبد مصرفی مردم خارج میشود. برای تحلیل درست مشکل بازار این محصول باید دید که ریشه اصلی این عدم تعادل در قیمت مرغ ناشی از چیست؟ بر اساس آمارهای میدانی دلیل اصلی ناهنجاریها در تولید مرغ مشکل تامین نهادهها است. در شرایطی که هر سال میلیاردها دلار از منابع ارزی کشور به واردات نهادهای دامی اختصاص داده میشود، اما در صحنه عمل این نهادهها به جای تزریق به تولید راهی بازارهای سیاه میشود. این موضوع ریشه اصلی گرانیهایی است که در قیمت مرغ ایجاد شده و باعث نارضایتی گسترده شهروندان و حذف مرغ از سفرههای عمومی مردم شود.متاسفانه نهادههای دامی را به موقع و به اندازه کافی به تولیدکننده اختصاص ندادند و همین موضوع باعث شده تا تولید دچار چالش شود و قیمت تمام شده بالا رود. در این شرایط بسیاری از واحدهای مرغداری نیز انگیزه خود را برای جوجهریزی از دست دادند.
بر همین اساس شاهد حبابی شدن قیمت مرغ و کاهش توزیع مرغ در سطح بازارها هستیم. وزارت جهادکشاورزی و صمت 2وظیفه متضاد و متعارض با هم دارند. یعنی وزارت صمت وظیفه تامین مرغ را به عهده دارند و از سوی دیگر وزارت جهاد کشاورزی مسوولیت توزیع نهادهها را به عهده گرفته است. هر زمان که فعالان تولیدی انتقادی مطرح میکنند هر کدام از این وزارتخانهها دیگری را مسوول مشکلات فعلی معرفی میکنند. امیدواریم وعدههای مسوولان برای حل مشکل نهادهها طی 10 روز آینده عملیاتی شود، ولی واقع آن است که از این وعدههای 10 روزه و یک ماهه و... در سال جاری بارها تکرار شدهاند و نشانهای از تحقق این وعدهها مشاهده نشده است. امیدواریم که اینبار این وعدهها محقق شود. ضمن اینکه حل مشکل نهادهها در 10 روز آینده به معنای این نیست که بلافاصله نیازهای بازار پاسخ داده شود. تولید یک فرایند زمانبر است و حداقل 45 روز زمان برای این روند نیاز است. تا بخواهد نیازهای بازار تامین شود، بعد تولیدکنندگان انگیزه لازم برای تولید را پیدا کنند و اقدام به جوجهریزی کنند، به نظرم حداقل 40 روز زمان نیاز است.البته برخی تولیدکنندگان طی یک ماه گذشته جوجهریزیهای گستردهتری انجام دادهاند و تزریق این تولیدات به بازار ممکن است بخشی از نیازهای بازار را پاسخ دهد و شرایط به سمت بهبود حرکت کند. در حال حاضر سامانه بازارگاه به مجموعه نیازهای مرغداران پاسخ میدهد، بدون اینکه نیاز به کارت الکترونیکی جدیدی باشد. مساله این است که شما وقتی وارد یک فروشگاه میشوید که در آن جنسی وجود ندارد، فرقی نمیکند که با جیب پر پول به فروشگاه آمده باشید یا با جیب خالی. در حال حاضر مساله اصلی تولیدکنندگان مرغ، کمبود نهادههای دامی است. مرغداران حتی برای خرید نهاده از بازار آزاد هم با مشکل روبهرو هستند. نکته دردآور ماجرا این است که مجموعه نهادههای دامی که در بازارهای سیاه وجود دارد با ارز 4200تومانی وارد شده اما به دلیل عدم نظارت بر این فرایند نهادهها به جای بخش تولید راهی انبارهای سوداگران میشود. معتقدم برای حل این مشکل در یک حرکت هماهنگ در کنار تامین نیاز نهادهای باید نظارتها را برای جلوگیری از انحرافاتی که در بازارا صورت میگیرد، افزایش دهند تا قیمت مرغ در یک وضعیت متوازن و با ثبات با کمترین نوسان قرار بگیرد.
تعادل