به گزارش اتاق خبر به نقل از خبرگزاری جمهوری اسلامی انتقال به یک سیستم انرژی که دی اکسید کربن کمتری را تولید میکند به روندی معمول برای کشورها در حفظ محیط زیست تبدیل شده است. با اینحال سرعت حرکت دولتها و کشورها به سمت این هدف متفاوت است. این فرایند گذار بر اقتصاد کشورهای عربی خلیج فارس هم تاثیر زیادی داشته است.
در دهههای گذشته کشورهای این منطقه به عنوان تولیدکننده، پالایش و صادرکننده محصولات مبتنی بر هیدروکربن، به شدت تحت تأثیر وابستگی اقتصاد جهانی به سوخت فسیلی قرار داشتند. کشورهای منطقه خلیج فارس اکنون در مواجهه با روند گذار جهانی انرژی، در تلاش هستند تا از تمرکز خود بر هیدروکربن دور شوند و به حرکت جهانی کربن زدایی از بخش انرژی بپیوندند.
در این میان کشورهای عربی شورای همکاری خلیج فارس با سرعتهای متفاوت در مسیر دور شدن از وابستگی به سوختهای فسیلی و نزدیک شدن به انرژی سبز در حرکت هستند. در این میان کشورهای عربستان سعودی و امارات به عنوان رهبران منطقهای و جهانی انتقال انرژی، در کنار عمان از روند حرکتی پرشتابتری برخوردار هستند.
عربستان و امارات به دنبال فرآیندی هستند که به مرور زمان مانند نقش کنونی آنها در عرصه نفت و گاز، در بخش انرژیهای تجدیدپذیر هم جایگاه درخور توجه جهانی را کسب کنند
از انبار نفت جهان تا الگوی انرژی سبز
اندیشکده «شورای آتلانتیک» در گزارشی مبسوط با عنوان تحول انرژی در خلیج فارس آورده است، کشورهای این منطقه در حال همسو شدن با روند جهانی انتقال انرژی است. در واقع، دولتهای عربی منطقه به ویژه در عربستان سعودی و امارات متحده عربی، به اهمیت این تحول پی بردهاند و گامهای شگرفی را برای حفظ موقعیت رهبری صنعت انرژی جهانی بر داشتهاند.
اولین گام ایجاد یک پایگاه پرقدرت برای تولید انرژی کم کربن است. عربستان سعودی و امارات متحده عربی پروژههای انرژی خورشیدی (CSP) و فتوولتائیک (PV) در کلاس جهانی را به اجرا در آورده اند، مزارع بادی میسازند، و در حتی امارات متحده عربی، یک برنامه انرژی هستهای غیرنظامی در دست تکمیل دارد.
برای کشورهای منطقه ضروری است که فناوریهایی را بر اساس مزیتهای طبیعی خود توسعه دهند و تنها به فناوریهای وارداتی تکیه نکنند. به ویژه عربستان و امارات به دنبال فرآیندی هستند که به آنها اجازه میدهد به مرور زمان مانند نقش کنونیشان در عرصه نفت و گاز، در بخش انرژیهای تجدیدپذیر هم جایگاه درخور توجهی را کسب کنند و اقتصاد پایین دستی خود را هم به دور از نفت خام و گاز طبیعی مبتنی بر یک اقتصاد سبز توسعه دهند.
عربستان سعودی و امارات متحده عربی برای کسب جایگاه رهبری تحولات منطقه ای انرژی، ابتدا باید درک روشن تری از اولویتهای انرژی داخلی خود ایجاد کنند. اگر عربستان سعودی و امارات بتوانند سازماندهی بیشتری را در بخش انرژی خود نشان دهند، آنگاه سرمایه گذاران خارجی را جذب خواهند کرد و در بازار جهانی انرژی سبز به موفقیت دست مییابند.
عربستان سعودی با اهدافی جاه طلبانه
ریاض خود را در بسیاری از امور منطقه پیشرو میداند و به همین دلیل سعی دارد خود را به عنوان رهبر جریان انتقال انرژی نشان دهد اما در این مسیر با چالش مهمی از سوی امارات روبهرو است. تاکنون این کشور در رسیدن به اهداف اعلامی خود به طور کامل موفق نبوده است.
تارنمای «عرب نیوز» نوشت، عربستان سعودی میگوید سعی دارد هدایت سرمایهگذاری ۸۷۹ میلیارد دلاری منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا در زمینه انتقال انرژی تا سال ۲۰۲۶ را دردست بگیرد. گزارش جدید در تعیین دورنمای ۵ ساله با عنوان «چشم انداز سرمایهگذاری انرژی MENA ۲۰۲۲-۲۰۲۶» میزان سرمایهگذاری را نسبت به پیش بینی قبلی ۸۰۵ میلیارد دلاری حدود ۷۴ میلیارد دلار افزایش داده است.
همچنین عربستان سعودی میگوید تولید انرژی با سوخت گاز خود را در پنج سال آینده افزایش میدهد و همزمان تولید برق با سوخت فسیلی را در همین مدت کم میکند.
ریاض در سال ۲۰۱۹ اهداف تولید انرژی خورشیدی برای دو سال ۲۰۲۳ و ۲۰۳۰ را ۲۰ و ۴۰ گیگاوات (GW) اعلام کرد اما کارشناسان دستیابی به این اهداف را با سرعت کنونی غیرممکن می دانند
خبرگزاری «رویترز» چندی قبل نوشت، شاهزاده عبدالعزیز بن سلمان آل سعود وزیر انرژی عربستان سعودی اعلام کرد این پادشاهی قصد دارد ۳۸۰ میلیارد ریال (۱۰۱ میلیارد دلار) در پروژههای انرژی تجدیدپذیر و ۱۴۲ میلیارد ریال دیگر در توزیع انرژی تا سال ۲۰۳۰ سرمایه گذاری کند.
«موسسه خاورمیانه» (MEI) در گزارشی نوشت، زمانی که عربستان سعودی برای اولین بار برنامه توسعه اقتصادی چشمانداز ۲۰۳۰ خود را اعلام کرد، بحثهای زیادی در مورد ظرفیت این کشور برای استفاده از انرژی خورشیدی و کاهش انتشار گازهای گلخانهای و جایگزینی استفاده از سوخت فسیلی در تولید برق مطرح شد. ریاض در سال ۲۰۱۹ اهداف تولید انرژی خورشیدی برای هر دو سال ۲۰۲۳ و ۲۰۳۰ را ۲۰ و ۴۰ گیگاوات (GW) اعلام کرد.