خدیجه غبیشاوی: به گزارش الجزیره، علی رغم آنکه ایران و آمریکا از ۱۲ آوریل گذشته وارد مذاکرات دوجانبه شده‌اند، است، اما احتمال توافق قریب‌الوقوع میان دو کشور همچنان نامشخص است. به نوشته الجزیره، به دلیل اصرار دولت ترامپ، حداقل به صورت علنی، بر خواسته‌های مهمی، چون برچیدن کامل برنامه هسته‌ای ایران و همچنین کاهش قابلیت‌های موشکی تهران، دو کشور همچنان نتوانسته‌اند به توافق برسند چرا که از دیدگاه ایران، درخواست‌های ترامپ به شدت با الزامات امنیتی تهران در تضاد است.
در این بین، به نظر می‌رسد تهران برای توسعه قابلیت‌های نظامی خود و کسب آمادگی برای پیامد‌های احتمالی شکست مذاکرات جاری خود با آمریکا، در حال رقابت با زمان است. چرا که ترامپ و مقام‌های دولت او بار‌ها و به ویژه در شرایط پرتنش فعلی تهدید کرده‌اند که در صورت شکست مذاکرات، به اقدام نظامی مستقیم علیه تأسیسات هسته‌ای ایران حمله می‌کنند.
پیش از شروع مذاکرات ایران و آمریکا، ترامپ در شبکه Truth Social ادعا کرد که ایران مسئول تأمین سلاح برای حوثی‌های یمن است. وی همچنین هشدار داد که تهران به خاطر این کار یعنی حمایت از حوثی‌ها «با عواقب شدیدی رو‌به‌رو خواهد شد». این اظهارات پیش از حمله موشکی اخیر حوثی‌ها به فرودگاه بن گوریون در تل آویو مطرح شد، اتفاقی که می‌تواند سایه سنگینی بر روند نحولات میان ایران و آمریکا داشته باشد.
بر همین اساس، به نظر می‌رسد اخیراً فعالیت‌های ارتش و نیرو‌های سپاه پاسداران ایران افزایش یافته است، از جمله این فعالیت‌ها می‌توان به آزمایش سلاح‌های دفاعی و تهاجمی در جریان رزمایش‌های نظامی گسترده، از جمله رزمایش «اقتدار» که برای شبیه‌سازی دفاع از تأسیسات هسته‌ای فردو و اراک طراحی شده بود، اشاره کرد.
این رزمایش همچنین شامل انجام رزمایش‌های دفاعی جامع غافلگیرکننده در اطراف رآکتور هسته‌ای نطنز در استان اصفهان و همچنین مانور «کمربند امنیت دریایی ۲۰۲۵» با مشارکت روسیه و چین در شمال اقیانوس هند بود.
الجزیره همچنین می‌نویسد: به نظر می‌رسد در مجموع، تلاش‌ها برای تقویت و توسعه قابلیت‌های نظامی، به ویژه قابلیت‌های مرتبط با سیستم‌های دفاع هوایی و اسکادران‌های جنگنده، در حال انجام است.
سپاه پاسداران ایران طی چند ماه گذشته وجود سه پایگاه نظامی زیرزمینی بزرگ را فاش کرده است. تصاویر ویدئویی که توسط تلویزیون دولتی ایران پخش شد، ده‌ها موشک بالستیک را در داخل این پایگاه‌ها نشان داد که برخی از آنها برای استقرار سریع در صورت لزوم، روی پرتابگر‌های سیار نصب شده بودند.
الجزیره در ادامه این گزارش می‌نویسد: کاملاً مشخص است که تهران دارای زرادخانه‌ای عظیم و پیشرفته از موشک‌ها است که برد آنها از کوتاه تا متوسط و دور متغیر است و یکی از بزرگترین و متنوع‌ترین زرادخانه‌های موشکی در منطقه محسوب می‌شود. این کشور همچنین دارای سامانه دفاع موشکی اس-۳۰۰ ساخت روسیه است که اخیراً در جریان رزمایش‌های آموزشی زنده در ژانویه گذشته به نمایش گذاشته شد.
طبق گزارش رسانه‌های ایرانی، این توسعه موشکی همزمان با نسخه ارتقا یافته سامانه دفاع موشکی باور-۳۷۳ تولید داخل است، این در حالی است که منابع نظامی اسرائیل ادعا کرده‌اند که تمام باتری‌های اس-۳۰۰ مستقر در خاک ایران در جریان حمله اسرائیل به ایران در اکتبر گذشته نابود شده‌اند.
الجزیره در ادامه ادعا می‌کند که به گفته برخی کارشناسان، با وجود این زرادخانه موشکی چشمگیر، نیروی هوایی ایران و به ویژه جنگنده‌های آن، همچنان ضعیف‌ترین حلقه در میان اجزای نیرو‌های مسلح این کشور هستند. نیروی هوایی ایران از دهه ۱۹۸۰ از محدودیت‌های بین‌المللی رنج می‌برد که مانع از نوسازی تجهیزات و هواپیما‌های جنگنده آن شده است.
این گزارش در ادامه می‌نویسد: برای جبران این کاستی‌ها، استراتژی ایران بر اصل موسوم به «بازدارندگی رو به جلو» تکیه کرده است که بر گسترش نفوذ خود در ورای مرزهایش برای مقابله با دشمنانش تا حد امکان دور از خاکش، از طریق هماهنگی با تعدادی از نیرو‌های نیابتی و متحدان، متمرکز است.
با این حال، این استراتژی اخیراً و پس از حملات وحشیانه به حزب الله، سقوط رژیم سوریه و فشار‌های وارده بر متحدان ایران در عراق و یمن، به شدت آسیب دیده است.
الجزیره در ادامه می‌نویسد: با توجه به نشانه‌های فعلی که حاکی از نبرد احتمالی در حریم هوایی تهران است - اگر دو طرف نتوانند انتظارات خود را منطقی کنند و به توافق برسند - و احتمالاً این نبرد عمدتاً از آسمان انجام خواهد شد، آیا ایران نیروی هوایی آماده‌ای برای مقابله با چنین وضعیتی دارد؟ مهم‌ترین گزینه‌های موجود برای بهبود قابلیت‌های نیروی هوایی در شرایط فعلی چیست؟
