روزنامه تعادل:اول آذر، ماه آخر پاييز است. فضاي انتخابات اتاق بازرگاني درحال خروج از حالت ژلاتيني است و گروه هاي مدعي هسته هاي اوليه خود را تشكيل دادهاند. كمكم گروه ها درحال ورود به فاز دوم يعني يارگيري هستند.
در اين ميان يارگيري بر اساس استراتژي هايي انجام ميشود كه هسته اصلي هر گروه براي خود تعيين مي كند. اگر سياسيون در ايران بعد از انقلاب اسلامي را بتوان يك طيف در نظر گرفت كه يك سر آن اصلاح طلبان و سر ديگر اصولگرايان باشند و افرادي بينابين ساير گروهها را تشكيل دهند، همين الگو با عناوين خواستاران تحول و مجمع فعالان توسعه در اتاق بازرگاني شكل گرفته و در ميانه اين طيف گروه هايي مختلف نيز شكل گرفته اند. در نمودار بالا اسامي گروه هاي اصلي در انتخابات مشخص شده است.
مجمع فعالان توسعه: شايد بهترين اصطلاحي كه بتوان براي سياست اصلي اين گروه نام برد، استراتژي تطهير باشد. اين گروه بيش از مجموع همه گروهها رياست اتاقهاي بازرگاني را بر عهده داشته است و طبيعتا هر انتقادي به ساختار و عملكرد فعلي اتاق بازرگاني به نوعي انتقاد از اين گروه محسوب ميشود. به همين دليل مجمع فعالان توسعه تلاش دارد با حذف برخي چهرههاي قديمي خود كه ديدگاهي تندتر نسبت به سايرين دارند، نمايي جديد براي گروه خود ايجاد كند. با وجود اينكه جلسات دوشنبه هاي مجمع فعالان برقرار است اما برخي اختلافات مانع حركتي جدي از سوي اين گروه تاكنون بوده است. از چهره هاي سرشناس اين گروه ميتوان به علاميرمحمد صادقي، احمد پورفلاح، محمدرضا بهرامن، يحيي آلاسحاق، علينقي خاموشي، محمدمهدي راسخ و محمدحسين برخوردار اشاره كرد.
خانه اقتصاد ايران: در راس مديريت اين گروه افرادي حضور دارند كه نام آنها تاكنون در ليست مسوولان مجمع فعالان توسعه بوده است اما فعاليتهاي اخير اين گروه خبر از آمادگي براي استقلال كامل از مجمع فعالان ميدهد. چندي پيش ايميل اول از سوي اين گروه با استقبال زيادي از سوي فعالان اقتصادي روبه رو شد و ايميل دومي براي دريافت رزومه كانديداها به امضاي رييس خانه اقتصاد، پيشبيني «تعادل» براي عضوگيري انتخاباتي اين تشكل را به حقيقت تبديل كرد. اعضاي سرشناس اين گروه ابراهيم جميلي، مسعود دانشمند، علي صدري و ايرج تاج الدين هستند.
خانه صنعت: اين تشكل عضو اتاق بازرگاني نيست و ليستي مجزا ارايه نميكند اما اعضاي مشترك زيادي با اتاق بازرگاني دارد و با اينكه به ظاهر مستقل است اما درحال ائتلاف با گروه هاي مختلف است. درحال حاضر خانه صنعت تهران از اعتداليون حمايت ميكند. از سوي ديگر درون خانه صنعت اختلاف است و رييس خانه صنعت ايران به گروهي از اصفهاني هاي اتاق بازرگاني ايران نزديك شده است. اخيرا توافقنامه يي از سوي خانه صنعت ايران با اتاق بازرگاني ايران امضا شد كه اين توافقنامه با واكنش منفي روساي اتاقهاي بازرگاني روبه رو شد.
پيشگامان: اين گروه به اين نتيجه رسيده است كه امكان پيروزي به صورت مجزا ندارد. به همين دليل در حال مذاكره با اعتداليون و خواستاران تحول است. به دليل اختلاف اسدالله عسگراولادي و مجمع فعالان، خط قرمز اين گروه ائتلاف با مجمع در نظر گرفته شده است. اين گروه اخيرا مذاكرات با اعتداليون را به سطح مهمي رسانده اما در داخل اعتداليون مخالفان زيادي با يكي از چهره هاي شاخص وجود دارد. در عين حال اين چهره با چهره هاي مطرح تحول مذاكرات براي پيوستن به تحول را آغاز كرده ولي تحول با حضور عسگراولادي مخالف است. چهره هاي اصلي اين گروه اسدالله عسگراولادي، مجيدرضا حريري و فريال مستوفي هستند اما از افرادي مانند محسن حاجي بابا و علي ديلمقانيان به عنوان چهره هاي نزديك به اين گروه نام برده ميشود.
اعتداليون: از حدود 8 سال قبل كه تحول قدرت را در اتاق تهران از دست داد در هر انتخاباتي شاهد اختلاف در اين گروه بوديم و بالاخره با بازگشت محمدرضا بهزاديان اين اختلافات علني شد. درحال حاضر برخي چهره هاي سابق تحول گروهي را ايجاد كرده اند كه نزديكان آنها به اقتباس از سياست هاي دولت نام آن را اعتداليون گذاشته اند. از چهره هاي سرشناس اين گروه مسعود خوانساري، پدرام سلطاني، فاطمه مقيمي، محمدرضا مرتضوي (به نمايندگي وي كاوه زرگران در جلسات حضور دارد)، محمد لاهوتي، رضي ميري، محمدحسين كريميپور، مهدي پورقاضي و نصرالله محمدحسن فلاح نام برده ميشود.
خواستاران تحول: تحول و تغيير در تمام ادبيات سياسي و اقتصادي در سمت چپ هر طيف نوشته ميشود. در اتاق بازرگاني هم انتهاي طيف كه بيش از هر گروهي به دنبال تغييرات بنيادين است، خواستاران تحول را بايد نام برد. هرچند اين انتقاد به گروه وارد است كه اين روزها اكثر وقت خود را صرف حركت گروهي مي كنند و برخلاف شايعاتي كه درباره آنها وجود دارد آنقدر به جلسات گروهي و حركت به صورت دموكراتيك ميپردازند كه در عمل حركت آنها كند شده است. آخرين جلسه هيات اجرايي و شوراي مركزي اين گروه روز چهارشنبه تشكيل و در آن قرار شد 12كميسيون تشكيل شوند كه برخي از اين كميسيون ها فعاليته اي انتخاباتي را پيگيري خواهند كرد. اعضاي سرشناس اين گروه، محمدرضا بهزاديان، عيسي كلانتري، محسن مهرعليزاده، فاطمه دانشور، جمشيد عدالتيان، جهانبخش نورايي، علي فاضلي، حميد حسيني و همايون اسدي لنگرودي هستند.
تكرار تاريخ پس از يك سال
10روز به يك سالگي شكست خواستاران تحول در انتخاباتي كه قرار بود رييس جديد اتاق بازرگاني را تعين كند، باقي مانده است. 12سال پيش تحول به رهبري بهزاديان موفق شد در انتخابات اتاق بازرگاني تهران پيروز شود ولي هيات رييسه ايران را 4 به 3 باخت. بعد از بهزاديان شكست هاي تحول ادامه پيدا كرد كه 3 شكست آخر تحول انتخاباتي بود كه در آن ها شافعي، بهرامن و كرباسيان به پيروزي رسيدند. در اين ميان انتخاباتي كه شانس تحول بيش از بقيه بود اما شكست خورد مربوط به انتخاب رييس اتاق ايران بعد از نهاونديان بود.
یك سال پيش در چنين روزهايي خواستاران تحول براي نخستين بار خود را با بالاترين شانس براي كسب كرسي رياست اتاق بازرگاني ايران روبه رو ديد. مجتبي خسروتاج گزينه اوليه يي بود كه قرار بود در انتخابات مقابل غلامحسين شافعي قرار گيرد. اما چند روز مانده به انتخابات شرايط عوض شد. چهره هاي مختلفي صحبت از روي كار آمدن مسعود خوانساري كردند. فاطمه مقيمي كه خود از طريق ليست مجمع فعالان به اتاق بازرگاني آمده بود، تلاش گسترده يي در اين زمينه را آغاز كرد. قرار شد كه نايب رييس تحولي اتاق بازرگاني يعني پدرام سلطاني در اين زمينه نظرسنجي هايي را انجام دهد. درنهايت درجلسه يي كه در آن خوانساري، خسروتاج و چند عضو ديگر تحول حضور داشتند، سلطاني اعلام كرد كه نظرسنجي ها خبر از بالاتر بودن شانس خوانساري ميدهد و خسروتاج بايد به نفع وي از انتخابات كناره گيري كند.
مجتبي خسروتاج هم با اينكه اعتقاد داشت با اين كار تحول شكست خواهد خورد براي آنكه متهم به تلاش براي منافع شخصي نشود، كنار كشيد. هرچند كه بعدها سلطاني هيچگاه حاضر به ارايه اسناد اين نظرسنجي به سران تحول نشد. در نهايت انتخابات ميان خوانساري و شافعي برگزار شد و از ۳۴۳ رأي مأخوذه اعضاي هيات نمايندگان اتاق ايران ۳ رأي سفيد، ۱۶۲راي به خوانساري و ۱۷۸ به شافعي داده شد. همين استراتژي امروز درحال تكرار است. در واقع كساني كه خسروتاج را از انتخابات حذف كردند مهمترين عامل شكست تحول شدند. اشخاصي كه خسروتاج را از گردونه رقابت حذف كردند مهمترين خدمت را به مجمع فعالان توسعه انجام دادند و تاريخ نشان داد كه خسروتاج با وجود واقف بودن به اين موضوع از روي از خودگذشتگي از انتخابات كنار رفت.
ائتلاف بزرگ به كام مجمع
يك سال پيش مجمع فعالان خود متوجه شد كه در آستانه شكست است. اما سياست آن زمان برخي چهره هاي نزديك به مجمع همه چيز را تغيير داد. اساس هاي نظرسنجي رسانه هاي نزديك به مجمع فعالان به اختلاف خسروتاج و خوانساري دامن زد و در نهايت گزينه مجمع فعالان جانشين نهاونديان شد. همين الگو دقيقا در اتاق بازرگاني اسفند درحال تكرار است. شنيده ها حاكي از دو ديدار بين رييس اتاق بازرگاني تهران و يكي از چهره هاي شاخص اعتداليون دارد. در اين ديدارها صحبت از يك ائتلاف بزرگ به ميان آمده است. مجمع فعالان ميگويد اتاق نياز به آرامش و جلوگيري از جنجال دارد به همين دليل لازم است كه ائتلافي بزرگ مانع تفرقه در اتاق شود. قرار است ليستي ائتلافي ارايه شود كه ظاهر آن اين است كه 20 فرد ميان اعتداليون و مجمع فعالان مشترك هستند. با اين كار مجمع تصميم دارد كه اكثريت نسبي خود در اتاق تهران را حفظ و آراي خواستاران تحول را بشكند اما به نظر نميرسد در نهايت اعتداليون سودي از اين معامله به دست آورند.
در آخرين نظرسنجي هايي كه اعضاي مجمع فعالان در ميان خود انجام داده اند مهمترين رقيب آنها تحول خواهان ذكر شده است. در واقع ليست ائتلافي بزرگ را كه قرار است اواسط زمستان مطرح شود بايد حربه يي از سوي مجمع با ظاهر گروهي ميانه رو دانست. در اين ميان كمك هاي مجمع فعالان به گروه اعتداليون هم جالب توجه است. با وجود آنكه هيچ صحبت انتخاباتي از سوي اعتداليون مطرح نميشود اما تيم رسانه يي اين گروه در دفتر يك سايت اقتصادي تازه تاسيس درخيابان آفريقا جمع شده اند و چهره هاي مشترك با تيم رسانه اي مجمع فعالان در اين دفتر حضور دارد. در اين ميان دو عامل ممكن است پاشنه آشيل اين نقشه باشد. عامل اول احتمال جدايي برخي گروه هاي بانفوذ نزديك به مجمع فعالان و پيوستن آنها به تحول است.
اختلاف ميان تحول و اين گروه ها بسيار است اما اگر چنين اتفاقي رخ دهد وزنه به سمت تحول سنگين خواهد شد. عامل دوم تجربه يك سال قبل گروه تحول از اين اتفاق است كه ميتواند زنگ خطر براي تحول را به صدا درآورد. سوال اساسي در اين انتخابات اين است كه ائتلاف صحيح را چه كساني انجام خواهند داد؟ آيا ائتلافها براي پيروزي خواهد بود يا براي حذف روابط. در واقع گروهي برنده خواهد بود كه افراد تاثيرگذار را در اين انتخابات با ائتلافي صحيح به سمت خود جذب كند.
