حملونقل دریایی به دلیل تاثیرگذاری در تجارت بینالمللی، همچنین نقش حیاتی آن در اقتصاد بنادر و در نهایت اقتصاد کل کشور، از جایگاه ویژهتری در مقایسه با حوزههای دیگر حملونقل برخوردار است.
اتاق نیوز- این امر در کشوری مانند ایران که دارای مرزهای وسیع دریایی است، بدون تردید اهمیت دوچندانی پیدا میکند چراکه بروز هرگونه وقفه، خواسته یا ناخواسته در روند فعالیت این ناوگان خلل ایجاد کرده و در نتیجه اقتصاد کشور را تحتالشعاع خود قرار میدهد. درست مانند وقفهای که در چند سال گذشته به واسطه اعمال تحریمهای امریکا علیه ایران در حوزه کشتیرانی ایجاد شد و منجربه بستهشدن دروازههای تجاری و اقتصادی کشور به روی شرکتهای کشتیرانی بزرگ دنیا شد.
کارشناسان بسیاری بر این باورند که تحریمهای اعمال شده علیه ایران از نظر نوع و شدت در تاریخ صنعت حملونقل دریایی جهان بیسابقه بوده است. این تحریمها باعث شد که کشتیهای ایرانی اجازه پهلوگیری با پرچم جمهوری اسلامی در بنادر دیگر کشورها را نداشته باشند. با روی کارآمدن دولت یازدهم و تلاش دولتمردان برای برداشته شدن تحریمها از طریق مذاکره و گفتوگوی دوجانبه، بخشی از تحریمها علیه کشتیرانی ایران برداشته و امکان ورود برخی شناورهای خارجی به بنادر جنوبی ایران فراهم میشود.
تصمیم دادگاه عالی اروپا
هفته گذشته اعلام شد دادگاه عالی اروپا تحریمها علیه بانک تجارت و خطوط کشتیرانی ایران را به دلیل برنامه هستهای لغو کرد. این موضوع را والاستریت ژورنال عنوان کرد و به دنبال آن افزود: این دادگاه در بیانیه خود اعلام کرده که حمایت بانک تجارت از برنامه هستهای ایران و حمایت این بانک به دیگران با هدف نقض تحریمها اثبات نشده است. علاوهبر این اتحادیه اروپا اثبات نکرده که شرکتهای وابسته به خطوط کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران از برنامه هستهای این کشور حمایت کردهاند. پیش از این و در شهریورماه نیز دادگاه اتحادیه اروپا در حکمی اعلام کرده بود که تصمیم سال ۲۰۱۲ میلادی (۱۳۹۰) شورای اروپا برای تحریم و مسدود کردن داراییهای بانک مرکزی ایران باید لغو شود. در ژانویه ۲۰۱۲ (بهمن ۱۳۹۰) اتحادیه اروپا تصمیم گرفت که بهواسطه نگرانی از ابعاد نظامی احتمالی برنامه هستهای ایران، خرید نفت از ایران را قطع کند و بانک مرکزی ایران را تحریم کنند. به دنبال تحریم بانک مرکزی ایران داراییهای این بانک نیز در اروپا مسدود شد.
تحریمهای اتحادیه اروپا به دنبال رشتهای از قطعنامههای شورای امنیت سازمان ملل وضع شد که محدودیتهایی را علیه تعدادی از نهادها و اتباع ایران اعمال میکردند. شورای اروپا در آن مقطع اعلام کرد که یکی از دلایل تحریم بانک مرکزی ایران کمک این نهاد مالی به دورزدن تحریمهای بینالمللی علیه ایران بوده است، این در حالی است که دادگاه اتحادیه اروپا میگوید شورای اروپا برای این ادعای خود هیچ دلیل و مدرکی ارائه نکرده و به هیچ نقلوانتقال مشخصی اشاره نکرده، از این رو این تصمیم باید لغو شود. کمی بعد از اجرایی شدن تصمیم اروپا برای تحریم بانک مرکزی ایران، اتحادیه جهانی انتقالات بین بانکی (سویفت) نیز ارائه خدمات به بانکهای تحریمشده ایرانی را متوقف کرد. پیش از آن امریکا نیز با تحریمهای مشابهی نظام بانکی ایران را هدف گرفته بود.
حال تا چه اندازه میتوان به اجرایی شدن حکم صادرشده دادگاه عالی اروپا برای لغو تحریمهای کشتیرانی ایران امیدوار بود.
ضرورت تلاش دولت
مسعود دانشمند،رییس کمیسیون حملونقل، ترانزیت و گمرک اتاق بازرگانی تهران در این زمینه و در گفتوگو با صمت معتقد است که با روی کارآمدن دولت یازدهم انتظار میرفت کشتیرانی جمهوری اسلامی بتواند بعد از رفع تحریمها کار خود را با توان گذشته از سر گیرد اما اینطور نشد، امریکاییها و اتحادیه اروپا تحریم را برنداشتند. البته اتحادیه اروپا در یک دادگاه به رفع تحریمها علیه کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران رای داد، اما در دادگاه بعدی از دادن رای امتناع کرد. به گفته وی، تحریمهای به وجود آمده صنعت حملونقل را به شدت تحتتاثیر قرار داد و در نتیجه باعث شد که تولید هم تحتتاثیر قرار گیرد.
ازسوی دیگر شرکتهای کشتیرانی خارجی به سختی این کالاها را برای ما جابهجا میکنند. این در حالی است که ایران در زمینه الپیجی تواناییهای بسیار بالایی دارد، اما برای حملونقل زیرفشار قرار داریم و از این رو نمیتوانیم حضور فعالی در بازار جهانی داشته باشیم. بنابراین تصور میکنیم که دولت یازدهم باید یک مقدار تلاش کند که تحریمها در زمینه کشتیرانی برداشته و حکم دادگاه عالی اروپا اجرایی شود.
همچنین محمدحسین داجمر، مدیرعامل شرکت کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران در گفتوگو با صمت لغو تحریمها را منحصر به چند شرکت کشتیرانی میداند که پیش از اعمال تحریمها در مسیرهای اروپایی تردد داشتند.به گفته وی، هنوز اسامی این شرکتها اعلام نشده، علاوه بر اینکه دادگاه عالی اروپا تنها این حکم را صادر کرده و تا مرحله اجراییشدن، زمان نیاز دارد، بنابراین نمیتوان با قاطعیت گفت که تحریمها به طور کلی از شرکتهای مذکور برداشته شده است.
کارشناسان درباره آثار لغو تحریمها بهویژه در ناوگان دریایی کشور معتقدند، علاوهبر آثاری که لغو این تحریمها در اقبال دوباره صاحبان بار به استفاده از ناوگان کشتیرانی ایران و همچنین رونق دوباره فعالیتهای این شرکتها خواهد داشت، نتیجه قهری این حکم میتواند بازگشت کشتیهای ناوگان این شرکت به بازارهای حملونقل اروپا باشد. موضوعی که داجمر نیز بر آن تاکید میکند و میگوید: شرکتهایی که در فهرست لغو تحریمها قرار دارند، شرکتهای فعالی بودند که پیش از تحریمها فعالیت گستردهای در حوزه تجارت و صادرات و واردات به کشورهای اروپایی داشتند، اما پس از تحریم، حوزه فعالیت آنها منحصر به کشورهای اطراف شد و اروپا از دامنه روابط تجاری ایران خارج شد.
کشتیرانی در انتظار لغو تحریمها
وی تاکید میکند: تجارت با کشورهای اروپایی و تردد کشتیهای اروپایی به بنادر ایران از مهمترین اتفاقاتی است که با برداشته شدن تحریمها در ایران رخ خواهد داد، چرا که بدون شک توسعه روابط تجاری ایران با اروپا روزهای پر رونق تجاری را برای کشورمان رقم خواهد زد.
مدیرعامل شرکت کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران قطعی شدن ابلاغیه دادگاه عالی اروپا را منوط به نتایج مذاکرات ۱+۵ میداند و میافزاید: پیش از این نیز چندینبار در حکمی، اعلام شده بود که تحریمها لغو خواهد شد، اما نتایج مذاکرات ژنو این حکمها را به حالت تعلیق درآورد و اجرایی نشد، اما این امیدواری وجود دارد که در پایان مذاکرات آینده، احکام صادر شده اجرایی و راه برای تردد کشتیهای ایرانی و اروپایی باز شود.
کد خبر:
90831
تاریخ انتشار: 7 بهمن 1393 - 14:42
حملونقل دریایی به دلیل تاثیرگذاری در تجارت بینالمللی، همچنین نقش حیاتی آن در اقتصاد بنادر و در نهایت اقتصاد کل کشور، از جایگاه ویژهتری در مقایسه با حوزههای دی...