به گرارش اتاق خبر، در ابتدای این نشست، رئیس کمیسیون توسعه صادرات خانه اقتصاد ایران گفت: برای توسعه صادرات لازم است در کشور بسترسازی و فرهنگ سازی شود و در این زمینه آموزش های لازم را آغاز کرد. همچنین صادرات غیر نفتی باید به عزم ملی و دغدغه همگان تبدیل شود. این یک امر بدیهی است که توسعه صادرات راهی جز صادارت غیر نفتی ندارد.
کیومرث فتح اله کرمانشاهی به بسته خروج از رکود اشاره کرده و افزود: حوزه صادرات در کشور بسیار مظلوم واقع شده و این قضیه نسبت به گذشته هم افرایش داشته است. در حال حاضر یکی از مشکلاتی که در بحث صادرات داریم، این است که دولت در بسته خروج از رکود توجهی به امر صادرات نکرده است.
کرمانشاهی ادامه داد: سال گذشته کل صادرات خودور در حدود 107 میلیون دلار بود و صادرات گوجه فرنگی و رب گوجه فرنگی در کل 360 میلیون دلار اعلام شد. یعنی میزان ارزآوری گوجه فرنگی در کشور 3 برابر ارزآوری بخش خودرو بوده است ولی متاسفانه در بسته خروج از رکود به بحث صادرات و سهم کالاهای تولیدی و صادراتی هیچ توجهی نشده است.
وی با بیان اینکه متاسفانه طبق آمار اعلام شده گمرک، صادرات در کشور در حدود 15 درصد کاهش داشته است، اظهار کرد: در برخی بخش ها همچون معدن در شش ماهه نخست سال در حدود 50 درصد کاهش صادرات داشتیم. مسئولان تجاری کشور این کاهش صادرات را متوجه قیمت نفت می دانند. در حالیکه اعتقاد بخش خصوصی این است که نباید تمام مسائل را به بحث نفت گره زد.
کرمانشاهی اضافه کرد: باتوجه به اینکه نفت یک کالای تمام شدنی و سیاسی است و درآمدهای حاصل از آن باید صرف زیرساخت های کشور شود، باید از طریق صادرات غیر نفتی، ارز مورد نیاز برای واردات کشور را بدست آورد. در حقیقت نفت به عنوان سرمایه ملی و نعمت بزرگ خدادادی نباید خرج هزینه های جاری کشور شود.
رئیس کمیسیون توسعه صادرات خانه اقتصاد ایران به سازمان توسعه تجارت اشاره کرد و گفت: لازم است برای حل مشکلات به مانند سازمان توسعه و تجارت، صادرات در 3 بخش مدیریت شود. همچنین در این سازمان جلسات کارگروه توسعه صادرات استان ها تشکیل می شد که این کارگروه ها مجددا باید احیا شود. در این راستا خواسته کمیسیون توسعه صادرات این است که حوزه صادرات مجددا در کارگروه هایی همچون توسعه صادرات استان و کارشناسی سازمان توسعه و تجارت و در شورای عالی صادرات بررسی شود.
وی به ضرورت تشکیل یک شورای مشورتی صادرات اشاره کرد و در این خصوص گفت: لازم است یک شورای مشورتی صادرات که تمام بخش های صادرات در آن حضور داشته باشند، تشکیل شود و حتی رئیس این شورا می تواند مشاور صادراتی رئیس جمهور باشد. بدین ترتیب از طریق این شورا می توان مشکلات حوزه صادرات را رصد و بررسی کرد.
کرمانشاهی افرود: دولت برای سیاستگذاری خواستار این است که یک سخنگو از بخش خصوصی که از تشکل ملی و فراگیر انتخاب شده است، نظرات این بخش را بیان کند تا آن هم بتواند در تصمیم گیری ها و تصمیم سازی گشور دیدگاه های این بخش را اعمال کند.
در ادامه اعضا کمیسیون نظرات و راهکارهای خود را در رابطه با سخنان ایراد شده، بیان کردند.
باید تعریف درستی از صادات ارائه کرد
علیرضا حسن زاده، عضو کمیسیون توسعه صادرات خانه اقتصاد ایران نیز با بیان اینکه برای بررسی بهتر صادرات ابتدا باید تعریف درستی از آن ارائه کرد، گفت: می توان صادرات را توانایی شرکت ها با توجه به پتانسیل های بازارهای صادراتی دنیا بر رقابت های جهانی، قیمت ها و عرضه آن دانست. این درحالیست که برخی صادرات را فقط فروش خارجی می دانند.
حسن زاده ادامه داد: نباید از طریق آمار و ارقام کلی صادرات را بررسی کرد. در اینصورت به نتیجه مطلوبی نخواهیم رسید. در این راستا باید ارقام دقیق در حوزه صادرات در اختیار بخش خصوصی قرار داد.
وی با بیان اینکه درصورتی که کمیسیون توسعه صادرات 3 بخش اعضا خود، جامعه و دولت را در نظر داشته باشد می تواند مفید واقع شود، افزود: این کمیسیون باید از ایده ها، دانش و تجربیات اعضا خود استفاده کند و همچنین اهداف خود را به دولت اعلام کند تا بتواند بودجه لازم را برای طرح های مربوطه درخواست کند.
ضرورت تشکیل شرکت های تخصصی برای توسعه صادرات
حامد نوبریان هم با بیان اینکه برای ارتباط با سرمایه گذاران خارجی، ابتدا باید یک روزمه مشخص برای بخش خصوصی معرفی کرد، گفت: باید شرکت های تخصصی در زمینه توسعه صادرات تاسیس شود تا با سرمایه گذاران خارجی مذاکره کنند. تنها نباید در رابطه با مشکلات حرف زد بلکه باید عمل کنیم و راهکار ارائه بدهیم.
وی ادامه داد: در تدوین استراتژی ها باید تخصصی عمل کرد، در این راستا اهداف کوچک در درجه اول باید مدنظر قرار گیرد. لازم است با مشاوره درست یک سری از اقدامات را به پیش برد.
صادرات دانش بنیان تقویت شود
سادینا آبایی دیگر عضو کمیسیون توسعه صادرات خانه اقتصاد ایران به روز ملی صادارت اشاره کرده و گفت: در این روز، وزیر امورخارجه کشور بیان داشت که تا به امروز سیاست وزارت مبنی بر امنیت و سیاسی کاری بوده است ولی از این به بعد موضع ایران در سفارتخانه های خود تغییر کرده و رویکرد اقتصادی در پیش گرفته است اما درحالیست که هنوز وزارت خارجه اقتصاد و تجارت را نمی شناسد.
آبایی افزود: یکی از طرح هایی که کمیسیون توسعه صادرات باید بر روی آن برنامه ریزی دقیق انجام دهد؛ ارتباط با وزاری خارجه و سفرا است. باتوجه به اینکه، درحال حاضر تمام سفرا و رایزنان بازرگانی در ایران حضور دارند؛ بهترین فرصت است که خود را به آن ها معرفی کنیم. همچنین برای رهایی از مشکلات باید صادرات دانش بنیان در کشور تقویت شود.
کارگروه هایی در کمیسیون توسعه صادرات تشکیل شود
سعید عباس پور به تشکیل 5 کارگروه در کمیسیون توسعه صادرات اشاره کرد و گفت: لازم است، کارگروه هایی همچون کارگروه قوانین و مقررات، کارگروه کالاهای فلزی، کارگروه کالاهای دارویی، کشاورزی و غذایی، کارگروه کالاهای نفتی و شیمیایی و همچنین کارگروه تحقیق ایجاد شود. در این راستا دربخش تحقیق نیاز به کارشناسان ماهر است و همچنین باید نیروهای کارگروه ها ثابت باشد.
وی با توجه به سیاست اقتصاد مقاومتی، اهدافی را برای کمیسیون توسعه صادرات پیشنهاد داد و گفت: باید اهدافی در موضوعاتی همچون رویه های صادراتی، مقررات، گسترش پایداری سهم ایران و همچنین شناخت بازارهای هدف در کمیسیون مورد نظر قرار گیرد. به گفته وی: بسیاری از رویه های صادراتی کشور دچار مشکل است و تعداد بی شماری از صادرکنندگان از آن سوی مرزها خبری ندارند. همچنین برای گسترش پایداری سهم ایران باید کنسرسیوم صادرات یا اتحاد یکپارچه با برندسازی به وجود بیاید.
ضرورت فعالیت کنسول های بازرگانی در امر بازاریابی
محمدعلی سفیدآبی، عضو کمیسیون توسعه صادرات خانه اقتصاد ایران هم با بیان اینکه در کشور تنها از دو طریق بازاریابی صورت می گیرد، گفت: یا اینکه خود فروشنده اقدام به این عمل می کند و بازار هدف خود را شناسایی می کند یا شرکت های صادراتی. این درحالیست که کنسول بازرگانی کشور تا به امروز در این زمینه فعال نبوده است.
وی ادامه داد: کشورهایی همچون کره جنوبی وژاپن از بازرگانان ما دعوت و حتی هزینه سفرو اقامت آن ها را پرداخت می کردند تا از پتانسیل های آنان بهره ببرند ولی در کشور تاکنون برنامه ریزی برای اینگونه این اقدامات صورت نگرفته است.
سفیدآبی تصریح کرد: بانک مرکزی حداقل در 20 سال گذشته هیچ اقدامی برای تخصیص خط صادراتی و اعتباری برای کشور هدف انجام نداده است. فقط این خط به کشور یمن داده شده بود که در این زمینه هم اطلاع رسانی نشد که باید در ابین زمینه برنامه ریزی های لازم انجام شود.
صادرکنندگان تصدی گرند
حسین جوادی دیگر عضو کمیسیون گفت: صادرکننده به تنهایی نباید مشکلاتی همچون بازار هدف را حل و فصل کند، چونکه تصدی گر است. بازارهای هدف به درستی شناخته نشده است و امنیتی در رابطه با تداوم آن ها وجود ندارد. در این زمینه باید مشکلات به طور زیربنایی حل شود و توسط این کمیسون گوشزد شود.
وی ادامه داد: سازمان های مختلفی در دولت و بخش خصوصی وجود دارد که هیچ کدام از این ارگان ها در مقایسه با کشوهایی چون کره جنوبی در ارائه و فراهم کردن اطلاعات قابل مقایسه نیست. همچنین در کشور برای ارجاع مشکلات به دولت باید فرایند دشواری را طی کرد.
پیشنهادات بخش خصوصی همچون مته عمل می کنند
محمدعلی عباسی با بیان اینکه مباحثی که همواره از طرف بخش خصوصی مطرح می شود مانند مته ای است که به تدربج به لایه ای اصلی می رسد، گفت: باید مدل هایی که در گذشته در حوزه صادرات اتفاق افتاده را مرور و بومی سازی کنیم.
عباسی افزود: عزم ملی و دل نگرانی مسئولان یک کار بزرگ و چندبخشی است. بدین ترتیب باید مانند کندو عسل عمل کرد و لازم است که هر فردی عملکرد مناسب و درخوری را درپیش بگیرد. در حوزه صادرات باید با عینک واقع بینانه به مسائل نگاه کرد.
هدف کمیسیون: بهبود وضعیت صادرات
علی علی آبادی هم با اشاره به اینکه از آنجایی که هدف این کمیسیون بهبود وضعیت صادرات است و برای رسیدن به این هدف باید راهکارهای مناسب را انتخاب کرد، گفت: یکی از راهکارها این است که یک سری ایده در کمیسیون توسعه صادرات خلق شود و لازم است این ایده ها در جلسات شورای صادرات مطرح تا تصمیمی در این خصوص اتخاذ شود. این تصمیمات نشات گرفته از تجربیات افراد حاضر در کمیسیون است.
وی به بحث مالیات مستقیم اشاره کرد و گفت: در برنامه پنجم و ششم توسعه، صادرات از مالیات معاف است. در حالیکه در نامه ای که در وزارتخانه از وزیر اقتصاد دیدم به ماده 141 اشاره شده و اعلام شده بود که کالاهای تمام شده 100 درصد و سایر کالاها 50 درصد از مالیات معاف هستند که به تعبیری این نامه معافیت صادرات را به چالش کشیده است.
علی آبادی افزود: رایزن های بازرگانی باید با وزارت امور خارجه هماهنگ باشند البته اولین قدم این است که بخش خصوصی رایزن ها را تحت آموزش قرار دهد.
اعضا کمیسیون راهکار ارائه دهند
در پایان این نشست هم محمد نیکوخصال، نایب رئیس کمبسیون خانه اقتصاد ایران نیز با بیان اینکه در حوزه صادرات نباید روش های گذشته تکرار شود، اظهار کرد: پیشنهاد من این است که با توجه به اینکه همگان مشکلات و دردها را می دانند، اعضا کمیسیون راهکار ارائه بدهند.
وی ادامه داد: در دولت اصلاحات، خوشه های صادراتی در کشور تشکیل شد که متاسفانه به دلیل انحراف هایی که بعد از آن شکل گرفت، این خوشه ها از بین رفتند و در مقابل بحث ذی نفع واحد جایگزین آن شد.
نیکوخصال گفت: باید طبق قوانین درج شده و مصوب شده در مجلس شورای اسلامی و شورای نگهبان باید عمل کرد و راه رفته را بازنگشت.
