
سفر شما در حالی به ایران صورت میگیرد که میزان مبادلات تجاری ایران و انگلیس طی چند سال اخیر کاهش قابل توجهی یافته است. با این تفاسیر برای بعد از برجام همکاریها به چه شکلی خواهد بود؟ به نظر من چشم اندازهای همکاریهای دوجانبه بسیار خوب است و هردو کشور منافع مشترک زیادی را در زمینههای مختلف دارند. در گذشته تفاوتهای سیاسی میان دو کشور باعث شده بود مشکلات جدی در روابط متقابل ایجاد شود، اما در حال حاضر به جایی رسیدیم که میتوانیم روابط دوجانبه را بهبود بخشیم و حرکت رو به جلویی را آغاز کنیم. بر این اساس توافق 14 جولای بین ایران و گروه 1+5 نویدبخش خاتمه روابط نامطلوب گذشته میان دو کشور ایران و انگلیس است، از اینرو میتوانیم همکاری برای آینده را آغاز و از یکدیگر حمایت کنیم. ما به دنبال شراکت با بخش خصوصی ایران هستیم تا در پی آن بتوانیم روابط را مستحکمتر کنیم. دولت ایران برای آنکه به توسعه مدنظر خود برسد نیازمند انتقال تکنولوژی و سایر فعالیتهای توسعهای است. لذا کشور انگلیس میتواند در تمام بخشها کمک و خدمات لازم را ارائه دهد. در حقیقت ایرانیان برای بهبود وضعیت خود و جبران سالهای تحریم میتوانند از تخصص و دانش شرکتهای انگلیسی استفاده کنند. با چنین اتفاقی اقتصاد ایران میتواند مجدداً با اقتصاد جهانی پیوند بخورد. در راستای چنین دیدگاه مشترک و حضور چندی پیش فیلیپ هاموند، وزیر امور خارجه انگلیس در ایران قرار شد گروههای سرمایهگذاری از سوی انگلیس به ایران بیایند. در پی درخواست ایران برای اعزام یک هیأت تجاری و سرمایه گذاری، در سفر اخیر خود با هیأتی آمدهام که هر کدام آنها میتوانند موضوع سرمایهگذاری و فعالیتهای مشترک را دنبال کنند. در این سفر 12 شرکت که در زمینههای بهبود زیرساخت، توسعه نفت و گاز و ارائهکنندگان خدمات مالی هستند، آمدهاند. همچنین در جلساتی که با وزیران اقتصادی ایران داشتم افق همکاریهای مشترک مورد بررسی قرار گرفت. این فرصت به وجود آمده است که در یک اقدام تاریخی گذشته را کنار بگذاریم و فصل جدیدی از روابط دو جانبه را شروع کنیم. بدین جهت بجز ایجاد روابط مستحکم تجاری و اقتصادی بر پایه سرمایه گذاری، راه بهتری برای تحکیم پایههایی که قرار است این دوره جدید روی آنها بنا شود، نمیشناسم. باید راهی پیدا کنیم تا با استفاده از توانمندیهای دو کشور و گسترش همکاریها شرایطی را به وجود بیاوریم که در آن ضرب دو در دو سودی بیش از 4 برای دو کشور داشته باشد. زمانیکه شرکا با یکدیگر داد و ستد میکنند در واقع میتوانند بیش از آنچه هر کدام از آنها به تنهایی در گذشته قادر به انجام آن بودند ایجاد کنند. دولت انگلیس بشدت علاقهمند به همکاری با ایران در زمینههای سرمایه گذاری، انتقال فناوری، دانش عملی، تخصص و تجربه است. موارد یاد شده فرصتی برای تجارت ایران است که میتواند قابلیت کارآفرینی و سایر تواناییهای برجستهاش را به کار ببرد تا جهان نیز از آنها سود ببرد. تجارت و سرمایهگذاری فرامرزی، جاده دوطرفه است، همانطور که از سوی ما سرمایهگذاری در ایران انجام میشود، سرمایهگذاران ایرانی میتوانند در انگلیس سرمایهگذاری کنند. این امر به این دلیل مطلوب است که روابط مشترکی بین اقتصاد ایران و جهان ایجاد میکند و احتمال اینکه در آینده با مشکلات سیاسی برخورد کنیم را بشدت کاهش میدهد. در کنار همکاریهای دولتی و تجاری دو کشور بخش خصوصی ایران تمایل زیادی برای همکاری با شرکتهای صنعتی انگلیس دارد. لذا در دوره جدید روابط دو کشور، همکاریها چگونه دنبال خواهد شد؟ در این زمینه پتانسیلهای بسیار زیادی وجود دارد. بدیهی است زمانیکه درهای اقتصاد ایران گشوده شود، نیاز به سرمایه و فناوری در صنعت نفت و گاز ایران بشدت احساس خواهد شد. ایران دارای منابع عظیم طبیعی است که میتواند سنگ بنای اقتصاد نوین ایران باشد. ایران تمایل زیادی برای افزایش تولیدات خود بخصوص در بخشهای نفت و گاز دارد. گرچه توسعه اقتصادی ایران به طور کامل وابسته به توسعه صنعت نفت و گاز این کشور نیست، اما این دو، صنایع اصلی اقتصاد ایران هستند. همچنین دولت ایران برای سرمایهگذاری در زیرساختهای داخلی نیز تمایل دارد. از اینرو شرکتهای تجاری انگلیس تخصص ویژهای در برخی خدمات مربوط به ایجاد و بهبود زیرساختهایی مانند طراحی، معماری، مهندسی و مدیریت طرح دارند و همچنین در زمینه تحویل کارآمد، بموقع و مقرون به صرفه طرحهای عظیم دارای تجارب با ارزشی است. بنابراین، بسیاری از شرکتهای انگلیسی که در زمینههای عنوان شده متخصص هستند تمایل زیادی به همکاری با ایران دارند. این همکاری محدود به بخش خصوصی نمیشود، زیرا دولت در تمامی طرحهای عظیم زیرساختی نقش بسیار مهمی ایفا خواهد کرد. حضور بنده در ایران نشان میدهد همکاری این شرکتها در تقویت و بهبود زیرساخت ایران تحت حمایت قوی دولت انگلیس است. ما در اقتصاد بریتانیا همواره به دنبال سرمایهگذاران خارجی هستیم، اخیراً نیز در جذب سرمایه به این کشور موفق عمل کردهایم. در واقع، بجز ایالات متحده امریکا و چین، انگلیس بیشترین میزان جذب سرمایه را در میان کشورهای اروپایی به خود اختصاص داده است. اگرچه در مورد کشور چین این مقایسه متفاوت است. ازاین رو بریتانیا مکان جذابی برای سرمایهگذاری است و امیدوارم شرکتهای ایرانی که به دنبال توسعه تجارت خود هستند و تمایل به فروش کالاها و تولیداتشان در بازار اروپا دارند انگلیس را به عنوان گزینه مناسب برای توسعه تجارت خود در جغرافیایی وسیعتر بپذیرند. ما در رابطه با نوع سرمایهگذاری مورد نیازمان نمیخواهیم خیلی تجویزی عمل کنیم. دولت بریتانیا اقتصاد بسیار همواری دارد که بهترین فرصت برای تجارت در آن با سایر کشورها است. لندن یک مرکز مالی عظیم یا بهتر است بگوییم بزرگترین مرکز بینالمللی مالی در جهان است. از لحاظ موقعیت جغرافیایی، انگلیس دارای موقعیت بسیار خوبی است که میتواند در آغاز روز با خاور دور و بعد از ظهر با امریکا تجارت داشته باشد. همکاری با انگلیس برای هر تاجر ایرانی که به دنبال تجارت جهانی است فرصت مغتنمی است. به طور قطع، هیأتهای انگلیسی به بازدیدشان از ایران ادامه خواهند داد و معتقدم که آنها میتوانند همکاریهای ثمربخشی را به ارمغان بیاورند. تنها از طریق مذاکره است که طرفین میتوانند از نیازهای یکدیگر و آنچه برای طرف مقابلشان حائز اهمیت است، آگاه شوند. تجارت زمانی موفق خواهد بود که طرفین از سودآوری طرف مقابل و چگونگی همکاری دوجانبه برای ساختن آیندهای روشنتر اطلاع داشته باشند. از زمانیکه گروه 1+5 به توافق رسیدند هیأتهای بزرگ اقتصادی و سیاسی از کشورهای مختلف به ایران آمدند و برای شروع مجدد روابط گفتوگوهایی انجام دادند. دهم مهرماه هم هیأت بلندپایه ٢٤ نفره سرمایهگذاری - بازرگانی انگلیس به ایران آمد و با بخشهای اقتصادی مذاکره کرد. بازتاب این سفرها در روابط دو کشور چگونه است و چه زمانی منجر به روابط دوجانبه خواهد شد؟ آنچه ما در حال حاضر به دنبال آن هستیم بسترسازی برای زمانی است که تحریمها برداشته و تجارت واقعی آغاز میشود. قطعاً تا زمان برداشته شدن تحریمها محدودیتها وجود خواهد داشت و ما چارهای نداریم جز آنکه به قوانین بینالمللی تمکین کنیم. در این میان رفت و آمدهای اخیر گویای آن است که انگلیس تمایل به همکاری مشترک با ایران دارد و بدین جهت تا زمانیکه تحریمها برداشته شود ما در مورد طرحهایی گفتوگو خواهیم کرد که بتوان آینده دو کشور را ساخت. نسبت به آینده بسیار خوشبین هستم. هردوکشور رهبران خردمندی دارند و میدانند هیچ سودی از نقض توافق صورت گرفته میان طرفین نمیبرند و بسیار علاقهمند به اعمال مؤثر این توافق هستند و از این رو است که به محض اعمال این توافق، اقتصاد ایران برای تلفیق مجدد با اقتصاد جهانی کاملاً آماده خواهد بود. این امر مسیر یک طرفه نیست و مربوط به همکاریهاست. از اینرو دو کشور میدانند که برای شروع مجدد همکاریها چگونه فعالیت خود را شروع کنند. این امر به معنای گردهم آوردن فناوریها و فرصت است. موضوعات برای ساخت اقتصاد ایران بسیار وسیع است. بنابراین در این دیدار ما به طور ویژه بر بخش نفت و گاز و زیرساخت متمرکز میشویم. کشور انگلیس در این زمینه دارای نقاط قوت بسیار زیادی است که این امر میتواند برای ایران سودمند باشد. به علاوه، کشور انگلیس در سایر زمینهها مانند فناوری دیجیتال و فناوری اطلاعات دارای ویژگیهای برجستهای است. میدانیم که ایران نیز در زمینه علوم دیجیتال و فناوری نیز نقاط قوت زیادی دارد. ما به دنبال همکاریای هستیم که به تقویت روابط طرفین بینجامد و نه چیز دیگر. گفته شده است با لغو تحریمها اولویت دولت انگلیس آن است که در حوزه نفت و گاز پارس حضور پیدا کند، با توجه به چنین ادعایی چرا تاکنون مذاکرات آغاز نشده است. کشورهایی که میخواهند بعد از برداشته شدن تحریمها با ایران همکاری کنند از هماکنون مذاکرات خود را نهایی کردهاند و امضای آن به بعد از لغو تحریمها موکول شده است. مذاکرات همیشه بوده و در آینده نیز بیشتر خواهد شد. بدیهی است که شرکت شل و بیپی هردو دارای سابقهای طولانی در ایران هستند و به طور قطع خواستار تجدید این رابطه هستند. این شرکتها در پیشبرد روابط با اقتصاد و طرحهای ایران، توسط دولت انگلیس پشتیبانی میشوند. ما همچنین در زمینه خدمات مربوط به نفت و گاز نیز دارای نقاط قوت هستیم. شرکتهای پتروفک (شرکت خدمات نفت و گاز بریتانیایی و چندملیتی است)، کی. سی. ای دیو تگ (kca deutag) و گروه وود در زمینه فناوریهای پیشرو توسعه قصد دارند با ایران همکاری کنند. بنده از کشور مکزیک به ایران سفر کردهام که دولت آن برای نخستین بار در طی 70 سال گذشته بازار نفت و گازش را گشود تا انحصار این کشور را از بین ببرد. دولت مکزیک فعالانه به دنبال سرمایهگذاری شرکتهای بینالمللی نفت و ارائهکنندگان خدمات است. قیمتهای پایین نفت و تقاضای آزمندانه بسیاری از دولتها که به دنبال جذب سرمایه هستند باعث شده است که رقابت در بازارهای بینالمللی بشدت افزایش پیدا کند. با وجود این شکی نیست که فرصت برای همکاری در ایران بسیار مغتنم است. این کشور دارای ذخایر عظیم نفت و گاز است و دولت ایران آگاهانه خواستار افزایش تولید در بخشهای مختلف است، به گونهای که تولید کالا به سهولت افزایش نقدینگی در بازارهای بینالمللی را به همراه داشته باشد. در حال حاضر، هدف اصلی دولت آقای روحانی یافتن شرکایی است که بتواند با صنعت نفت و گاز و دولت ایران همکاری کند و به افزایش تولید داخلی، ایجاد سرمایه، ارتقا و تمامی اقدامات ضروری برای افزایش چشمگیر تولید کمک کند. با لغو تحریمهای ایران، شرکتهای انگلیس در چه بخشهایی انگیزه سرمایهگذاری دارند؟ آیا طرحی در این زمینه در انگلیس بررسی شده است؟ انگلیس کشوری است که فرصتهای زیادی در آن نهفته است. اگرچه انگلیس درعرصه خدمات دارای تراز تجاری مثبت است اما از لحاظ کالایی این کشور بیشتر واردکننده است تا صادرکننده. انگلیس در مورد مسأله واردات بسیار راحت عمل میکند. به علاوه، تعداد ایرانیان مقیم این کشور در انگلیس زیاد است. لذا این امر میتواند نقطه قوتی برای تاجران ایرانی باشد. ما به دنبال یک شریک تجاری در منطقه خاورمیانه نیستیم، بلکه به دنبال همکاریهای تجاری قوی هستیم. شرکتهای مختلفی که بواسطه آنها بتوان فعالیتهای دو کشور را گسترش داد. با توجه به چنین رویکردی در تمام سفرهای مسئولان انگلیس، چندین هیأت میآیند. روابط دو کشور باید به حدی برسد که دو کشور بتوانند در بخش و شهرهای مختلف سرمایهگذاری کنند. ما در ابتدای یک فرآیند بسیار جذاب در ایران هستیم.
منبع : ایران