مدتی است صحبت از تک نرخی شدن ارز و لزوم و چرایی آن در محافل مختلف مورد بررسی و بحث قرار گرفته است، در حالی که وعده مسئولان بانک مرکزی مبنی بر تک نرخی کردن ارز برای چندمین بار به تعویق افتاد اجرای دوباره این برنامه برای باری دیگر به اواسط سال ۹۵ موکول شد، در این رابطه حمید میر معینی نایب رییس کمیسیون بازار سرمایه خانه اقتصاد ایران در مورد مزایا و تبعات تک نرخی شدن ارز چنین عنوان کرد:
در ابتدا باید دید که آیا امکان تک نرخی شدن ارز وجود دارد یا خیر، اگر امکان این امر وجود داشت در بدو کار باید تعادلی در عرضه و تقاضای ارز ایجاد کنیم و پس از آن به دنبال تک نرخی کردن ارز باشیم.
وی ادامه داد: در حال حاضر قیمت ارز عمدتاَ تحت تأثیر جریانات غیر اقتصادی است، که بخشی از آن به تقاضاهای واقعی که برای ارز وجود دارد مرتبط می شود، بخشی دیگر تقاضای دلالی و سفته بازی ارز است در واقع افرادی که می خواهند از نوسانات بازار ارز سو استفاده کنند. دیگر تقاضا؛ تأمین ارز جهت حفظ ارزش دارایی ها است.
نایب رئیس کمیسیون بازار سرمایه خانه اقتصاد افزود: در صورت تک نرخی شدن ارز تقاضاهایی مثل دلالی و حفظ ارزش دارایی ها کاهش پیدا می کند.
میرمعینی در مورد بسترهای تک نرخی شدن ارز گفت: با توجه به این که عمده درآمدهای اقتصادی دولت وابسته به درآمدهای نفتی است و این درآمدها نیز با کاهش نرخ جهانی نفت کاهش پیدا کرده است؛ درآمدهای ارزی دولت نیز به تبع آن تحت مضیقه قرار گرفته است، به همین جهت آمادگی تک نرخی شدن ارز در هر نرخی حتی 5 هزار تومان هم وجود ندارد.
وی اعلام کرد: به هر حال دلالانی هستند که بین نرخ بازار و نرخ رسمی شکافی ایجاد کنند،که اگر دولت توانمندی کنترلی مقدار نرخ ارز را داشته باشد می تواند این امر را به نوعی مدیریت کند و بحث افزایش نرخ ارز به واسطه وجود دلالان را تحت کنترل خود درآورد.
وی ادامه داد: دومین بستر تک نرخی شدن ارز تحت تأثیر فضای سیاسی است، که بایستی فضای سیاسی و روابط خارجی به حالت پایدار بازگردد و این ثبات تداوم داشته باشد.
وی افزود: سیاست گذاری های اقتصادی دولت نیز یکی دیگر از بسترهای تک نرخی شدن ارز می باشد، به نحوی که دولت بتواند یک برنامه مدون و روشن برای آینده اقتصادی کشور فراهم آورد.
نایب رییس کمیسیون بازار سرمایه خانه اقتصاد ادامه داد: یکی دیگر از بسترهای خیلی مهم تک نرخی شدن ارز داشتن بازارهای متشکله، سازمان یافته و قانون مند برای خرید و فروش ارز که محلی برای عرضه و تقاضای این امر است در حال پیگیری و راه اندازی است.
وی تصریح کرد: در صورت تداوم ثبات سیاسی و اقتصادی امیدوار هستیم که بورس ارز شکل گیرد و تقاضاکنندگان و عرضه کنندگان ارز بتوانند از طریق این بازارها که عمدتاَ بازارهای مشتقه ارزی هستند به تعادل نرخ ارز کمک کنند و از جریانات هیجانی ارزی در نرخ ارز که خارج از محاسبات اقتصادی بود جلوگیری کنند.
وی در مورد مزایای تک نرخی شدن ارز عنوان کرد: عمده ترین مزایایی که این امر می تواند داشته باشد بحث سرمایه گذاری های خارجی است.
وی ادامه داد: مزیت دیگر این امر مشخص شدن تکلیف فعالان اقتصادی کشور است، چرا که اگر این افراد از ثبات نرخ ارز مطمئن باشند دیگر به سراغ بحث های توسعه، نوآوری های بیشتر و توامندسازی عملیاتی شرکت های خود خواهند رفت.
وی افزود: از دیگر مزایای تک نرخی شدن ارز بحث خصوصی سازی اقتصاد است، در این جا دخالت دولت در امور اقتصادی کاهش پیدا می کند و دولت تنها ناظر فعالیت های اقتصادی خواهد بود.
میرمعینی تصریح کرد: اگر سیستم به سمت خصوصی سازی با ثبات حرکت کند شاهد رشد اقتصادی بیش تر و تقویت ساختارهای اقتصادی خواهیم بود.
وی در خصوص آفت های دو نرخی بودن ارز در بخش سرمایه گذاری های خارجی گفت: در حال حاضر ساختارها و بسترهای اقتصادی کشور برای ایجاد چنین تعادلی در نرخ ارز وجود ندارد و این بسترها نیز در کوتاه مدت ساخته نمی شود.
