اگرچه مذاکرات ایران و غرب در 5+1 و برجام تا حدی شعله پروژه اول یعنی ایران هراسی را رو به خاموشی میبرد، اما نتایج و آثار آن همچنان تا مدتها وجود خواهد داشت. این پروژه در دهسال آخر هزاره دوم سیاست، مهار دوجانبه نام گرفت و بعد از حمله اول آمریکا به عراق و بیرون راندن این کشور از کویت آغاز شد. این سیاست که با الهام از « سياست نفوذ جورج کنان » ( 1946) در قبال شوروي تدوين شده بود روش و چهارچوبی بود براي سياست کنترل و سد نفوذ دوجانبه ايران و عراق در دوره كلينتون (1993-2001) که نخستين بار در مارس 1993، توسط مارتين اينديك ( طرفدار ژیم صهیونیستی) مسئول امور خارجي در شوراي امنيت ملي دولت کلينتون نظریه پردازی و پیگیری شد. بعد از عملیات یازده سپتامبر 2001 غرب و نو محافظه کاران آمریکایی بهدنبال پروژه " اسلام هراسی" بودند اما تعریف مشخصی از ابعاد آن نداشتند و در تاریکی تیر رها میکردند. یعنی بهجای اینکه بدنبال مراکز تولید و پرورش تروریسم در حوزههایی بروند که با پول عربستان اداره میشد، نوک تیز حمله خود را به سمت مسلمانان قرار داده بودند، که اقدامی ظالمانه و بیهوده بود و شرایط زندگی مسلمانان در غرب را سخت و طاقت فرسا کرد.
حمله به عراق در سال 2003 و ادامه و تشدید تحریمهای ایران در این سالها شرایطی به وجود آورد که پروژه "ایران هراسی" هم کلید خورد. در این پروژه غرب به دام کشورهای منطقه و از جمله عربستان و رژیم صهیونیستی افتاده است. اما این کشورها بیکار ننشسته و خود هم دست به کار شدند و آنها نیز پروژه "شیعه هراسی" را آغاز کردند در حالی که غربیها نباید هیچ منفعت واقعی در این پروژه داشته باشند مگر آنکه بخواهند با کشورهای عربی و مخصوصا" عربستان به زد و بند بپردازند. غرب از خلال موسسات مطالعاتی اش به خوبی متوجه بود که شیعیان از جهت فکری و عملیاتی تهدیدی برای صلح و امنیت جهانی و این کشورها نیستند اما از جهت اجرایی و عملیاتی و به دلایل سیاسی حاضر به اذعان نیست تا ما به ازای سیاسی آن را نیز نپردازد و یا خود را در مقابل کشورهای عربی و رژیم صهیونیستی در موضع متناقض قرار ندهد.
اما حل مشکل پیش آمده برای ملوانان آمریکایی در اطراف جزیره فارسی توسط ایران، نشان داد ظرفیت استفاده از دیپلماسی و گفتگو بین دو کشور افزایش یافته و "ایران هراسی" از روی میز برداشته شده است. اگر چه دولت و رسانههای آمریکایی بر خلاف روش تونی بلر در دستگیری ملوانان انگلیسی در سال 1385 در آبهای شمال خلیج فارس به تهدید، ارعاب و بردن این پرونده به شورای امنیت سازمان ملل متوسل نشدند. اما ایران به دنبال تامین منافع خود بود و توانست بار دیگر واقعهایی را که میرفت تا به یک معضل در سیاست خارجی تبدیل شود با گفتگو حل کند. البته نباید همه چیز بین ایران و آمریکا را حل شده دانست.
منبع: روزنامه روزان مورخ 27.10.94
