-هدف جنابعالی از سفر به جمهوری اسلامی ایران چیست و برای توسعه روابط با ایران چه برنامه هایی دارید؟
- سفر رسمی من به ایران به دعوت جناب آقای حسن روحانی رئیس جمهوری اسلامی ایران انجام می شود. یادآور می شوم که ما با رئیس جمهور ایران تا بحال چهار بار ملاقات کرده ایم. هم در طی سفر رسمی من در ماه آوریل سال 2014 به ایران و هم در طی سفر رسمی جناب آقای حسن روحانی در ماه نوامبر همان سال به جمهوری آذربایجان مذاکرات صمیمی در رابطه با همه جنبه های مناسبات دوجانبه انجام شده، اسناد مختلفی در زمینه همکاریهای سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و غیره به امضاء رسیده است.
در این سفر نیز حوادث و مسایل منطقه و جهان، مناسبات سیاسی، اقتصادی و فرهنگی دوجانبه به صورت گسترده مورد مذاکره قرار خواهد گرفت و اسناد مختلفی به امضاء خواهد رسید. اطمینان دارم که این سفر در جهت تقویت و توسعه مناسبات بین کشور دوست و همسایه ایران و جمهوری آذربایجان زمینه خوبی بوجود می آورد.
- حجم مبادلات تجاری غیرنفتی دو طرف در حال حاضر حدود 500 میلیون دلار در سال است این میزان با توجه به وجود مرزهای مشترک طولانی و دیگر مشترکات و قابلیت های دو طرف رقم قابل توجه ای نیست برای افزایش حجم مبادلات مشخصا چه برنامه ای دارید؟
-جمهوری آذربایجان پس از بدست آوردن استقلال خود مناسبات بین دو کشور در همه زمینه ها، از جمله روابط اقتصادی و تجاری همواره رو به افزایش بوده است. با این حال حجم مبادلات تجاری بارها از ظرفیتهای موجود ما پایینتر است. البته، برای رفع این وضعیت در روابط تجاری، همچنین برای توسعه همکاری دوجانبه تدابیری اتخاذ خواهد گردید.
برای کاهش اثر روند منفی که در اقتصاد جهانی مشاهده می شود و جهت حفظ توسعه پویا در جمهوری آذربایجان اصلاحات وسیع اقتصادی با سرعت بیشتر ادامه دارد. در حال حاضر بر روی برنامه های سرمایه گذاری و خصوصی سازی وسیع کار می شود، محیط کار برای بازرگانان چه داخلی و چه خارجی بهتر می شود. به نظر ما در سایه این اصلاحات، برای فعالیت بازرگانان و بخش خصوصی ایرانی در جمهوری آذربایجان امکانات جدیدی بوجود می آید. همچنین کمیسیون مشترک همکاریهای های اقتصادی، تجاری و فرهنگی بین جمهوری آذربایجان و جمهوری اسلامی ایران به صورت فعال کار می کند و این کمیسیون چند پیشنهاد جدید ارایه کرده است. در حال حاضر این پیشنهادها ارزیابی می شود.
در سالهای اخیر جمهوری آذربایجان و ایران به شرکای مهم کریدور شمال-جنوب تبدیل شده اند. ما با اتخاذ تدابیر ضروری جهت توسعه امکانات ترانزیتی کشورمان زیرساختهای حمل و نقل را طبق استانداردهای روز بازسازی کرده ایم. مطمئن هستیم بهره برداری از خط راه آهن بین آستارای ایران و جمهوری آذربایجان کریدور شمال-جنوب را در حد قابل توجهی احیا خواهد کرد. بطور کلی کریدورهای حمل و نقل و ارتباطی برای همه کشورهای شرکت کننده، از جمله برای ما اهمیت بزرگ اقتصادی و ژئوپلیتیکی دارد. آن کریدورها از یک طرف اهمیت کشورهایمان را در حمل و نقلهای بین المللی افزایش می دهد، از طرف دیگر همکاریهای اقتصادی دوجانبه را تقویت می کند.
- با توجه به گسترش تروریسم توسط گروه های تکفیری در منطقه جنابعالی سطح همکاری های جمهوری اسلامی ایران و جمهوری آذربایجان را در مبارزه با این پدیده شوم چگونه ارزیابی می کنید؟
- ترروریسم در حال حاضر یکی از بزرگترین مشکلات تهدید کننده سیستم مناسبات متمدن بین المللی، امنیت منطقه ای و ثبات کشورهای مختلف است. توسعه جغرافیای تروریسم بین المللی همه کشورهای جهان را، از جمله منطقه ما و به صورت جداگانه هر کشور را به صورت جدی نگران می کند و باید هم نگران کند. در نتیجه جنگ در آفریقا، منطقه شوروی سابق و خاور میانه جنگ و مناقشات محلی میلیونها نفر را از خانه و کاشانه خود آواره شده، ساختارهای ملی اقتصادی نابود گردیده، فاجعه انسانی به واقعیت تلخ روز تبدیل شده است.
یاد آور می شوم که در اوایل دهه سال 1990 جمهوری آذربایجان که بتازگی استقلال خودش را بدست آورده بود از سیاست اشغالگری ارمنستان، فاجعه انسانی که در نتیجه آن بوجود آمده بود و از ترور ارمنی رنج برده است. سازمانهای تروریستی ارمنی در جمهوری آذربایجان بیش از 300 تا اقدام تروریستی انجام داده اند، شهرها و روستاهای قره باغ کوهستانی و مناطق اطراف با خاک یکسان شده، در نتیجه هزاران نفر از مردم ما کشته، مجروح و مفقود شده اند. اشغالگری، تبعیض دینی و قومی، ترور به سیاست دولتی ارمنستان تبدیل شده و متأسفانه امروز نیز ادامه دارد. به همین خاطر ما کشورها و مردمی که با ترور روبرو شده اند را خوب درک می کنیم.
جمهوری آذربایجان در زمینه مبارزه با تروریسم بین المللی طرفدار ابتکارات و تدابیر واقعی است. ما چه در چارچوب سازمانهای بین المللی، چه در مناسبات دوجانبه به مسایل همکاری در زمینه تأمین امنیت اهمیت ویژه ای قائل هستیم. چرا که هر کشوری فقط در شرایط ثبات، امنیت و صلح می تواند سختیها را رفع و پیشرفت کند. نمونه جمهوری آذربایجان بار دیگر این را به صورت علنی تأیید می نماید. جمهوری آذربایجان همراه با ایران و کشورهای دیگر در حل مشکل تروریسم بین المللی برای ادامه حمایت خودش آمادگی دارد.
- فعالیت گروه میانجیگری مینسک در حل مناقشه قره باغ کوهستانی را چگونه ارزیابی می کنید، نظر شما در خصوص استفاده از ظرفیت های کشورهای اسلامی و منطقه ای برای حل این مناقشه چیست؟
ج- در نتیجه تجاوز ارمنستان به جمهوری آذربایجان در اوایل سالهای 1990 بیست درصد از خاک آذربایجان که در سطح بین المللی شناخته شده بود اشغال شده، مردم ما در معرض پاکسازی قومی قرار گرفته، بیش از یک میلیون آذربایجانی از خانه خودش آواره شده است. در اراضی اشغالی تمامی زیرساختهای اقتصادی و اجتماعی، آثار فرهنگی، از جمله مساجد نابود و ویران شده است. ارمنستان از اجرای تمامی قتعنامه های سازمان ملل و دیگر سازمانهای پر نفود جهانی مبنی بر طلب آزادی اراضی اشغالی امتناع می کند. متأسفانه جامعه جهانی تا به امروز برای دستیابی به حل این مناقشه در چارچوب اصول و موازین حقوق بین الملل هیچ مکانیسم واقعی برای تأثیر بر ارمنستان ارایه نکرده است. از جمله فعالیت رهبران گروه مینسک سازمان امنیت و همکاری اروپا که به منظور حل مناقشه تأسیس شده است تا به امروز هیچ نتیجه ای نداشتنه است. با اطمینان می توان گفت در ادامه این اشغال به مدت بیش از 20 سال سیاست دوگانه که در جهان مشاهده می شود نیز بی تأثیر نیست. شواهد نشان می دهد جامعه جهانی نسبت به حوادث مشابه در نقاط مختلف جهان برخورد انتخابی دارد. برخی اوقات حادثه اشغال به صورت قاطع محکوم می شود و همراه با این برای حل مشکل مکانیزم تأثیر جدی ارایه و در مدت کم بکار برده می شود. ولی متأسفانه نسبت به مناقشه ارمنستان-آذربایجان، قره باغ کوهستانی برخورد منفعلانه مشاهده می شود و نسبت به طرفهای مناقشه، یعنی به اشغالگر و کشوری که در معرض اشغال قرار گرفته است به یک چشم نگاه می شود. این بی عدالتی همچنین از برخورد تبعیضی نسبت به آذربایجان بخاطر کشور مسلمان بودن - یعنی از تبعیض دینی نشأت می گیرد. ما این همه بی احترامی صریح نسبت به حقوق بین الملل، تلاش برای برائت آشکار از سیاست اشغالگری را نمی توانیم درک کنیم.
متذکر می شوم که کشورهای اسلامی، از جمله ایران هم در سازمانهای بین المللی و هم در چارچوب دوجانبه همواره از تمامیت ارضی جمهوری آذربایجان حمایت کرده است. ضمن تشکر و قدردانی از جمهوری اسلامی ایران این را بعنوان جلوه مناسبات برادری و دوستی بین دو کشور از یک طرف احترام ایران نسبت به حقوق بین الملل از طرف دیگر تلقی می کنیم.
در قطعنامه و سندهای متعدد سازمان همکاری اسلامی سیاست اشغالگری ارمنستان محکوم و از این کشور درخوست شده به اشغال خود پایان دهد. ما از همه تلاشهای جهت حل مناقشه ارمنستان-آذربایجان، قره باغ کوهستانی به صورت عادلانه و در چارچوب اصول حقوق و موازین بین المللی، همچنین از پیشنهاد و ابتکارات کشورهای اسلامی و منطقه ای حمایت می کنیم و ارج می نهیم. باورمان بر این است از این به بعد نیز در جهت حل عادلانه این مناقشه حمایتها ادامه خواهد یافت.
- برخی شایعات در مورد محدودیت فعالیت های دینی مسلمانان بخصوص شیعیان در جمهوری آذربایجان وجود دارد،نظرتان را در این زمینه بفرمائید.
- همانطوری که شما نیز گفتید این نوع خبرها فقط می توانند شایعه باشند. در جمهوری آذربایجان در طول تاریخ هیچ وقت تبعیض دینی و ملی نبوده است، نمایندگان اقوام، مذاهب و ادیان متفاوت همواره در شرایط صلح، امنیت و تفاهم متقابل در کنار هم زندگی کرده اند. قانون اساسی کشور و قوانین موجود آزادی بیان و دینی را به صورت کامل تضمین می کند و در زندگی روزانه نیز کسی مانع فعالیت دینداران نمی شود. در زمان شوروی در جمهوری آذربایجان فقط 17 مسجد فعال بود. در زمان استقلال تعداد اماکن دینی و مساجد خیلی افزایش یافته است. در حال حاضر در باکو و مناطق مختلف بیش از 2 هزار مسجد وجود دارد. بزرگترین مسجد کشور - یعنی مسجد حیدر با دستور من ساخته و در اختیار دینداران قرار گرفته است.
جمهوری آذربایجان توجه زیادی به تبلیغ تمدن اسلامی در جهان دارد و برای این کار مبلغ زیادی هزینه می کند. بعنوان مثال می توان به مراسمها و نمایشگاههایی که در اروپا و کشورهای مختلف جهان برگزار کرده ایم اشاره کرد. در جمهوری آذربایجان متمدن ترین هنجارهای همزیستی قومی و دینی وجود دراد، محیط تحملگرایی در کشور، مناسبات دولت و دین بعنوان الگو برای جهان تلقی می شود. سازمان همکاری اسلامی وضعیت دین اسلام، مناسبات بین ادیان و مذاهب مختلف در جمهوری آذربایجان را همواره در سطح عالی ارزیابی کرده است.
در زمانی که در برخی کشورها اختلافات سنی و شیعه تشدید می شود در ماه ژانویه سالجاری در مسجد حیدر در باکو سنی ها و شیعیان با هم نماز وحدت اقامه کردند.
در زمان معاصر که در جهان اسلام ستیزی وسعت می یابد ما برای تقویت همبستگی و وحدت در بین کشورهای اسلامی تلاش می کنیم. تفاهم متقابل، تشکیل محیط اعتماد، ارج نهادن به منافع عمومی، مبارزه بر علیه اسلام ستیزی و امیال منفی مشابه بایستی سنگ بنای همبستگی اسلامی باشد. جمهوری آذربایجان در این مسیر تلاشهای خودش را در آینده نیز ادامه خواهد داد.
منبع: خبرآنلاین
94110
