به گزارش اتاق خبر و به نقل از دویچه‌وله، روسیه و افغانستان بار دیگر به دوستان هم تبدیل شده‌اند و دشمنی گذشته و خاطرات تلخ یک دهه اشغال این کشور جنوب آسیا توسط شوروی را پشت سر گذاشته‌اند.
این دو کشور امروزه روابط خوبی دارند و آن‌ها سال گذشته حتی موافقت‌نامه امنیتی امضا کردند.
در روزهای گذشته مسکو 10 هزار قبضه سلاح کلاشینکوف و میلیون‌ها گلوله به حکومت افغانستان داد و فراتر از آن، انتظار می‌رود که کمک‌های نظامی و اقتصادی روسیه به افغانستان سرازیر شود.
هرچند روسیه از آغاز تهاجم به رهبری آمریکا به افغانستان در سال 2001 از لحاظ نظامی در افغانستان درگیر نشده است، اما مسکو برای بازسازی این کشور جنگ‌زده کمک تدارکاتی کرده است. این همکاری توسط شورای ناتو - روسیه رسماً نهادینه شد.
تعامل فزاینده
«عمر نثار» رئیس مرکز مطالعات معاصر افغانستان در روسیه گفت: پس از آن‌که روابط روسیه با غرب به دنبال درگیری اوکراین به سردی گرایید، مسکو تصمیم گرفت در افغانستان فعال شود و نقش خود را توسعه دهد.
وی با اشاره به کمک نظامی و سرمایه‌گذاری اقتصادی مسکو در این کشور به دویچه‌وله گفت: روسیه در تلاشی به منظور کمک به شکل‌دهی رویدادها در زمین به دنبال داشتن روابط نزدیک‌تر با حکومت افغانستان بوده است.
علاوه بر آن همان‌طور که ضمیر کابلوف، رئیس یک بخش در وزارت خارجه روسیه و فرستاده ویژه پوتین در افغانستان، در جریان دیدارش با اشرف‌غنی در 29 فوریه گفت: روسیه قصد دارد به بخش مسکن در افغانستان کمک کند. همزمان با این که کشورهای غربی به خروج شان از این کشور فقیر ادامه می‌دهند، افغانستان به نوبه خود نیز نه تنها از کمک‌های اقتصادی روسیه، بلکه از کمک‌های اقتصادی چین نیز استقبال کرده است. چین نیز در گفت‌وگوهای صلح با طالبان که تاکنون غیرمستقیم بوده است، نقش زیادی ایفا می‌کند.
در حالی‌که روسیه به‌طور رسمی طرفدار گفت‌وگوهای صلح با طالبان است، این کشور در مورد این که گفت‌وگوها به‌زودی آغاز خواهد شد، تردید دارد. با این وجود، کابلوف از طالبان خواست در گفت‌وگوها شرکت کنند.
وی در جریان دیدار اخیرش از کابل تأکید کرد که تنها حکومت افغانستان اختیار رهبری گفت‌وگوهای صلح با ستیزه‌جویان را دارد.
«جاوید احمد» کارشناس مسائل جنوب آسیا در دانشگاه ییل می‌گوید: روسیه با حکومت افغانستان روابط دوستانه دارد، اما این کشور هیچ اعتمادی به گفت‌وگوها با طالبان با میانجی‌گری آمریکا ندارد. روسها بیشتر به تلاشهای دیپلماتیک موازی علاقه دارند که توسط مسکو برای حمایت از منافع خودشان رهبری می‌شود. اما کارشناسان می‌گویند که روسیه در این تلاشها شریک غیرمعمول طالبان را پیدا کرده است.
یک بازی دوگانه؟
کابلوف در ماه زانویه در مسکو به خبرنگاران گفت: منافع روسیه در افغانستان «به صورت عینی» با منافع طالبان تطابق دارد.
وی اظهار داشت: حکومت روسیه با طالبان در زمینه تبادل اطلاعات در مورد به اصطلاح گروه تروریستی داعش در تماس بوده است؛ گروهی که به دنبال گسترش حضورش در این کشور بوده است.
احمد کارشناس دانشگاه ییل، می‌گوید که روسیه داعش را یک تهدید بزرگتر برای منافع خود می‌بیند.
وی معتقد است: به این دلیل است که آن‌ها دشمن سابق‌شان، طالبان را به‌عنوان مانعی در برابر نفوذ رو به رشد داعش در همسایگی‌اش، در آغوش گرفته‌اند.
گزارش ماه سپتامبر 2015 سازمان ملل متحد می‌گوید که جنگ‌جویان داعش در 25 ولایت از 34 ولایت افغانستان می‌جنگند. برآورد شده است که حدود 3000 جنگ‌جوی داعش در حال حاضر در افغانستان وجود دارد.
احمد گفت: این یک رویکرد حساب شده و در عین حال خطرناک است که نه تنها پیامدهای گسترده‌ای برای امنیت افغانستان دارد، بلکه می‌تواند به یک جنگ نیابتی منجر شود. با این حال، وی هشدار داد که هرگونه کمک مادی به طالبان به معنای نقض تحریم‌های سازمان ملل متحد خواهد بود.
اما نثار این را اغراق می‌خواند. وی می‌گوید: تمام قدرت‌های منطقه‌ای و جهانی با طالبان تماس دارند. چه پاکستان باشد یا ژاپن و چین و ایران، تمام کشورها حق دارند با طالبان تماس بگیرند. چرا روسیه نتواند این کار را انجام بدهد؟. نظر به گفته‌ی نثار، این رسانه‌های غربی و افغانستان هستند که اغلب بیانیه‌های کابلوف را تحریف و اشتباه تفسیر می‌کنند. نثار، با اشاره به روسیه هنوز با دشمن‌های قدرتمندی در افغانستان مواجه است، گفت: «هدف از بین بردن اعتماد میان این دو کشور و جلوگیری از احیای تعامل روسیه در افغانستان است».
دریای آمو به جای ولگا
با این وجود روسیه نگران است که گروه‌های تروریستی می‌توانند به آسیای مرکزی نفوذ کنند. با توجه به گفته مقامات امنیتی افغانستان، صدها تروریست از کشورهای عربی، همراه با چچنی‌ها، اویغورها، ازبک‌ها، تاجیک‌ها و پاکستانی‌ها از منطقه مرزی وزیرستان شمالی به مقصد جنگ به افغانستان آمده‌اند. در نتیجه در جریان سال گذشته شمال افغانستان به صحنه جنگ‌های خونین تبدیل شده است. مرکز ولایت قندوز که در حدود 70 کیلومتری مرز تاجیکستان واقع شده است، برای چند روزی به‌دست طالبان افتاد. شایعاتی در گردش است که این کمک‌های مادی روسیه به طالبان بود که طالبان را قادر ساخت در وهله اول این شهر را سقوط بدهند. روسیه نیز در مورد حضور این تعداد جنگ‌جوی تروریست در نزدیکی مرزش نگران است. مسکو، برای جلوگیری از ورود آن‌ها، تصمیم گرفته است ارتش تاجیکستان را کمک کرده و آموزش بدهد. کابلوف به یک خبرگزاری روسی در اوایل سال جاری گفت: می‌خواهیم به جای جنگ با تروریست‌ها در ولگا در دریای آمو بجنگیم. شاید این می‌تواند به شعار احیای روابط روسیه و افغانستان تبدیل شود.
94104
