بورس انرژی در حالی قرار است در هفته جاری آغاز به کار کند که از نگاه برخی کارشناسان در صورت فراهم بودن زيرساخت‌ها می‌تواند بستري مناسب برای حضور تمامی محصولات اعم از مشتقات نفتی، نفت و گاز، زغال سنگ و برق را فراهم کند.
به گفته مسئولان بورس با آغاز به کار معاملات آزمایشی بورس انرژی در هفته آینده زمینه برای شروع معاملات واقعی در این بورس فراهم مي‌شود و با برطرف شدن مشکل نقدینگی در حوزه برق و مبادله این محصولات در بورس انرژی، این بازار با قدرت هر چه تمام به کار خود ادامه مي‌دهد. طی هفته اخیر در نخستین همایش بورس انرژی كه با حضور فعالان اين عرصه برگزار شد، اعلام کردند معاملات آزمایشی بورس انرژی با محوریت برق در هفته اول آذر ماه 91 آغاز خواهد شد.
علی صالح آبادی در کسوت رئيس سازمان بورس اوراق بهادار تهران در اين همايش با اميدواري از برگزاري معاملات واقعی در بورس انرژی گفته است: اين بورس در آينده نقش بسزایی در منطقه خارومیانه ایفا مي‌كند. به گفته وي، چهارمین بورس ایران حلقه اتصال بخش مالی و تولید در حوزه انرژی (نفت، گاز و برق) خواهد بود، چرا كه ایران از نظر ذخایر گاز در رتبه دوم و از نظر تولید برق در مکان شانزدهم جهان قرار دارد که این موضوع نیاز به راه‌اندازی یک بورس مستقل مبتنی بر توانمندی‌های بومی اقتصاد را افزایش داده بود.
اين در حالي است كه شاپور محمدی، مدیرعامل بورس انرژی ایران با اشاره به آغاز کار این بورس در هفته آینده از عدم همکاری نفتی‌ها گلایه کرده است. براساس اظهارات محمدی برای راه‌اندازی این بورس در حالی مسئولان وزارت نیرو همکاری خوبی داشتند که در حوزه مشتقات نفتی تاکنون نتیجه مشخصی به دست نیامده و مذاکرات و مباحث با مسئولان وزارت نفت در حال انجام است که امید می‌رود، در آینده به سرانجام برسد. محمدی با بیان اینکه مصرف، تولید حامل‌های انرژِی، چگونگی قیمت‌گذاری و استفاده کارآمد از منابع از اهداف بورس انرژی است گفت: ایران قطب انرژی است؛ بنابراین به منظور صیانت از این منابع ملی نباید اجازه داد تا بازار نفت یا برق ایران را سایر کشورها قیمت‌گذاری کنند. وي زمانبندی معاملات واقعی در بورس انرژی را حدود یک ماه دیگر اعلام كرده است.
به گفته وي، کشف قیمت برق در بورس انرژی تاثیری در نرخ برق مصرف‌کنندگان در داخل کشور نخواهد گذاشت و موجب گران شدن آن نمی‌شود؛ چرا که قیمت برق برای مصرف‌کنندگان همان است که در چارچوب طرح تحول اقتصادی تعیین شده است و نرخ کشف شده در بورس انرژی هیچ تاثیری روی آن نخواهد گذاشت. در اين ميان كارشناسان بورس نظرات ديگري دارند.
در اين راستا، حسين محمودزاده، كارشناس بورس كالا معتقد است: در طول ساليان گذشته هر روزه خبرهايي از راه اندازي بورس‌هاي مختلف در كشور شنيده شده است؛ به عنوان مثال در خصوص سكه‌هاي دولتي كه از طريق بانك كارگشايي عرضه مي‌شد گفتند عرضه اين سكه‌ها به زودي در بورس انجام خواهد شد كه منتفي شد. وي مي‌گويد: همچنين درخصوص بورس ارز هم كه بسيار سر و صدا كرد وضعيت به گونه‌اي شد كه علي صالح‌آبادي، رئيس بورس اوراق بهادار تهران گفت بازار آتی ارز یا فیوچرز ارز به‌طور کلی منتفی است و در موضوع بورس ارز، بازار نقدی و گواهی ارزی مطرح بود که این بورس با وجود مرکز مبادلات نمی‌تواند راه‌اندازی شود.
محمودزاده افزود: البته ايشان در مورد راه‌اندازی بورس مسکن هم نويدهايي دادند كه دستورالعمل این طرح توسط بورس کالا به سازمان بورس پیشنهاد شده و بعد از تصویب دستورالعمل توسط سازمان بورس، بورس کالا تابلوی معاملات را تعریف کرده و معاملات آن را به زودي آغاز می‌کند اما هنوز از آن خبری نیست. وي خاطرنشان كرد: با اين تفاسير چشم‌انداز بورس انرژي هم روشن نيست و ممكن است اين بورس به تعويق بيفتد و در حد حرف باقي بماند. چرا كه هنوز زيرساخت‌هاي بورس انرژي در كشور حاضر نشده است. همچنين مهيار بقايي، كارشناس معاملات آتي بورس نيز معتقد است: در بورس انرژي مسئله‌اي كه بااهميت است عرضه و تقاضای آزاد است اما با راه‌اندازي بورس انرژي آنچه در كشور ما اتفاق خواهد افتاد افزايش قيمت برق است.
وي ادامه داد: راه‌اندازي همه بورس‌ها خوب است؛ به شرطي كه زيرساخت‌هاي آن فراهم باشد، اگر هدفمندي يارانه‌ها هم در قالب بورس بود خيلي بهتر جواب مي‌داد. وی در مورد بورس ارز نیز متذکر شد: در شرایطی که آن طرح عملی نشد با اجبار صادركنندگان به ارائه ارزشان در اتاق مبادلات ارزي كار پيچيده شده است. بقايي افزود: بورس انرژي از نظر كليت هيچ گونه دستور و برنامه‌ريزي روشني ندارد و قيمت آن را دولت تعيين مي‌كند و نظارت شديد دولتي‌ها را در پي خواهد داشت. وي خاطرنشان كرد: اميدواريم با اين طرح فشار روي مردم بيشتر نشود، در كشورهاي بزرگ دنيا زماني كه تورمي رخ مي‌دهد تاثيري روي مردم ندارد. بقايي اظهار کرد: شورای عالی بورس سال گذشته مجوز تاسیس بورس انرژی را صادر کرد و گروه‌های سهامداری مشخص و پذیره‌نویسی آن هم انجام شد و استقبال گسترده‌اي از پذیره‌نویسی این بورس، شده است. ایده شکل‌گیری بورس انرژی از سال 84 مطرح شد اما بسترهای لازم در این زمینه هنوز مهيا نشده است.
منبع:آرمان
