به گزارش اتاق خبر، اعضای سازمان کشورهای صادرکننده نفت (اوپک) احتمال دارد که در نشست هفته آینده، عبدالله سالم البدری را با فرد دیگری به عنوان دبیرکل سازمان جایگزین کنند. به گزارش «شانا»، این احتمال وجود دارد که اعضای ۱۳نفره اوپک حداقل درباره این موضوع با یکدیگر به توافق برسند. گویا اعضا تصمیم گرفته‌اند با تغییر دبیرکل سازمان، شرایط جدیدی را ایجاد کنند تا بتوانند راهی برای بهبود وخامت اوضاع برای تولیدکنندگان نفتی که اقتصادشان به‌شدت وابسته به فروش نفت و درآمدهای حاصل از آن است، پیدا کنند. دراین باره یک منبع آگاه اوپک گفت که وزیر انرژی و منابع معدنی اندونزی به احتمال دبیرکل آتی اوپک خواهد شد. این منبع آگاه افزود: سودرمان سعید وزیر انرژی و منابع معدنی اندونزی که در دسامبر گذشته دوباره به عضویت سازمان کشورهای صادرکننده نفت (اوپک) درآمد، به عنوان دبیر کل بعدی این گروه انتخاب خواهد شد. به گزارش شانا به نقل از خبرگزاری ریانووستی روسیه، عبدالله صالح البدری دبیرکل کنونی اوپک که از سال ۲۰۱۳میلادی قرار است بازنشسته شود، به علت توافق نکردن این گروه درباره تعیین رییس تازه، در این مقام باقی مانده است. این سازمان اوایل هفته جاری اعلام کرد ممکن است در نشست هفته آینده (۱۳ خرداد) وین دبیر کل تازه‌ای برگزیند. شماری از وزیران کشورهای افریقایی و خاورمیانه‌ای نامزد احراز این مقام هستند، اما باور بر این است که بهترین فرصت به این وزیر اندونزیایی تعلق داشته باشد.
اندونزی مشتری بزرگ نفت ایران
در این باره نماینده پیشین ایران در اوپک اما و اگرهای انتخاب وزیر نفت اندونزی به عنوان دبیرکل اوپک را تشریح کرد و گفت: اگر با انتخاب وزیر نفت اندونزی موافقت شود، اندونزی می‌تواند یکی از مشتریان بزرگ نفت ایران باشد. محمدعلی خطیبی طباطبایی درباره احتمال گزینش وزیر نفت اندونزی به عنوان دبیر کل تازه اوپک اظهار کرد: انتخاب دبیر کل به‌طور معمول با موافقت و اجماع آرای اعضای اوپک انجام می‌شود. اندونزی پس از وقفه‌ای به‌تازگی به اوپک پیوسته اما این کشور تولید نفت ندارد و فقط واردکننده نفت محسوب می‌شود. اگر تمامی اعضای اوپک (کشورهای صادرکننده) موافقت خود را با کاندیداهای کشورهای عضو اعلام کنند، رای نهایی برای انتخاب دبیرکلی صادر می‌شود. او درباره تاثیرگذاری انتخاب وزیر نفت اندونزی به عنوان دبیرکل اوپک بر سیاست‌های نفتی مربوط به ایران گفت: به تازگی اندونزی برای همکاری نفتی با ایران ابراز تمایل کرده، اگرچه تاکنون رابطه خاصی با ایران در این زمینه نداشته اما به نظر می‌رسد اظهار تمایل اندونزی سبب می‌شود در آینده این کشور بیشتر از ایران نفت بخرد و مصرف‌کننده نفت ما شود. خطیبی‌طباطبایی با بیان اینکه اندونزی مشتری نفت ایران می‌شود، گفت: اندونزی در گذشته مشتری نفت کشورهای عربی حاشیه خلیج‌فارس بوده اما الان می‌بینیم هیات‌هایی از این کشور به ایران رفت و آمد دارند و قرار است از ما نفت بخرند و البته اندونزی می‌تواند یکی از مشتریان بزرگ نفت ایران باشد. بنابراین انتخاب وزیر نفت اندونزی به عنوان دبیر کل تازه اوپک مهم‌ترین دستاوردی که برای بازار نفت ایران خواهد داشت، از نظر جذب مشتری و بازار فروش نفت است. نماینده پیشین ایران در اوپک افزود: غیر از اندونزی کاندیداهای دیگری هم از سوی کشورهای صادرکننده عضو انتخاب شده‌اند و هنوز معلوم نیست گزینه قطعی اندونزی باشد چراکه به‌طور معمول هر کشوری به کاندیدای خود رای می‌دهد و این باعث می‌شود در آخر اجماع آرا انجام نشود. او با اشاره به پیشنهاد تازه کشورهای صادرکننده درباره دبیرکل شدن دوره‌ای اعضا گفت: به تازگی در اوپک پیشنهادی مطرح شده مبنی بر اینکه نمایندگان کشورهای عضو در دوره‌هایی کوتاه‌مدت عهده‌دار دبیرکلی بشوند، تا همه کشورها از این جایگاه بهره‌مند شوند اما عربستان مخالف این اقدام است و با چرخشی بودن مدیریت اوپک موافق نیست. این تحلیلگر بازار نفت افزود: تعداد کاندیداها برای دبیرکل شدن در اوپک زیاد است و اگر هر کشوری از کاندیدای مورد تایید خود حمایت کند، دیگر اجماع آرایی در کار نخواهد بود مگر اینکه توافقی شود یا راهکارهای موقتی تعیین شود. این را هم باید در نظر گرفت که همیشه اختلافات زیادی بین کشورهای حاشیه خلیج‌فارس بوده و چند دوره نمایندگانی از کشورهایی که به هیچ‌وجه در بازار نفت قدرتمند نبوده‌اند مانند اندونزی دبیرکل بوده‌اند. کشورهایی هم مانند نیجریه و ونزوئلا از این دسته کشورها هستند که قدرتی در تولید نفت و بازار فروش ندارند اما یکباره به قدرت در اوپک دست می‌یابند. وی گفت: در این سال‌ها عبدالله البدری، رییس پیشین شرکت ملی نفت لیبی دبیرکل اوپک بود، درصورتی که لیبی به هیچ‌وجه وضعیت تولید و فروش نفتش مناسب نیست و هرج و مرج زیادی در فضای این کشور وجود دارد. دیدیم در این سال‌ها البدری دو دوره سه‌ساله دبیرکل بود و در دوره دوم ریاستش تمدید شد. دبیرکل از تمام اختیارات و امتیازات در سیاستگذاری اوپک بهره‌مند می‌شود و بهتر این است که این فرصت در دوره‌هایی کوتاه‌مدت نصیب اعضای اوپک شود. بر اساس گزارشی از پایگاه خبری اسپوتنیک از وین، یک منبع آگاه اوپک دو روز گذشته گفته است که وزیر انرژی و منابع معدنی اندونزی به احتمال دبیرکل آینده اوپک خواهد شد. این منبع همچنین عنوان کرده است سودرمان سعید وزیر انرژی و منابع معدنی اندونزی که در دسامبر گذشته دوباره به عضویت سازمان کشورهای صادرکننده نفت (اوپک) درآمد، به عنوان دبیرکل بعدی این گروه انتخاب خواهد شد.
گزینه‌های روی میز
اعضای مختلف سازمان اوپک تاکنون گزینه‌هایی را برای انتصاب به‌عنوان دبیرکلی اوپک معرفی کرده‌اند ازجمله اینکه ونزوئلا، علی رودریگز را که مدت زیادی نماینده این کشور امریکای لاتین در اوپک بوده، به‌عنوان یک گزینه معرفی کرده است، اما در این میان برخی کارشناسان معتقدند ایران در شرایطی که به بازار جهانی اقتصاد بازگشته و تحریم‌ها را نیز پشت سر گذاشته، بهترین گزینه برای دبیرکلی است. در چنین شرایطی، وزرای نفت و انرژی ایران و اندونزی هفته جاری در تهران دیدار و گفت‌وگو می‌کنند که گمان می‌رود در راستای یارگیری برای اوپک باشد. فریدون برکشلی، مدیرکل پیشین امور اوپک و بین‌الملل شرکت ملی نفت ایران، در گفت‌وگوی خود با خبرگزاری ترند آذربایجان، این نشست را شبیه نشست‌هایی می‌داند که در دهه‌های ۱۹۸۰ و ۱۹۹۰ میلادی برگزار شده بود. وی با اشاره به اینکه اکنون اغلب اعضای اوپک موافق قیمت حدود ۶۵ تا ۷۵ دلار برای هر بشکه نفت هستند و زیرساخت‌های بازار نیز به این مسئله واکنش مثبت نشان می‌دهند، ادامه داد: «اوپک باید اصلاحاتی در نیازها، سقف تولید، سهمیه‌بندی و سطح قیمت‌ها انجام دهد». این گفته در حالی است که نفت ۶۰ دلار، لبه تیغ ورود غیرمتعارف‌ها به بازار نفت است و بر همین اساس آن‌گونه که خبرگزاری رویترز گزارش داده، با افزایش نفت خام، شیل‌اویل‌ها دوباره به بازار بازخواهند گشت. کارشناسان معتقدند در این دوره تنش‌ها بر سر انتخاب دبیرکل بالا خواهد گرفت. برهمین‌اساس به نظر نمی‌رسد ایران، عربستان یا حتی عراق بتوانند این کرسی را از آن خود کنند و باز هم گرایش‌ها به انتخاب کشوری بی‌طرف مانند اندونزی یا ونزوئلا متمایل خواهد شد. البته این نکته نیز از نظر دور نمی‌ماند که اندونزی دیگر جزو کشورهای صادرکننده نفت نیست و واردکننده به حساب می‌آید. گفتنی است اندونزی که بزرگترین اقتصاد جنوب شرقی آسیا را در اختیار دارد و از حدود ۵۰ سال پیش عضو اوپک بود، در سال ۲۰۰۹میلادی در پی تبدیل شدن به واردکننده نفت به علت سرمایه‌گذاری کافی نبوده شرکت‌های خارجی و سقوط میزان تولید، عضویت خود را در این سازمان به حال تعلیق درآورد. تجدید عضویت ماه دسامبر سال گذشته میلادی (۲۰۱۵) اندونزی در اوپک، مورد استقبال اعضا قرار گرفت.
رایزنی ایران و اندونزی، راهگشا؟
محمود خاقانی یک کارشناس نفتی با نگاهی به دیدار وزرای نفت و انرژی ایران و اندونزی گفت: اندونزی همیشه خوش‌شانس بوده است. وقتی در اوپک اختلافات بر سر انتخاب دبیرکل از ایران یا عربستان افزایش یافته بود، تلاش کردند دبیرکلی را به اندونزی بسپارند. اما اندونزی پس از مدتی به جرگه واردکنندگان نفت خام پیوست و از اوپک خارج شده بود و بعد از مدتی با حمایت ایران، به اوپک بازگشت. یک‌سری لابی درحال انجام است که اگر با دبیرکلی ایران مخالفت شد، دبیرکلی را به اندونزی بسپارند؛ اما من موافق آن نیستم. به عقیده من اگر دبیرکلی اوپک را به ایران ندانند، مفهومش آن است که عربستان و متحدانش برایش ارزشی قائل نیستند، زیرا منطق ایجاب می‌کند در این شرایط بازار جهانی اقتصاد که ایران به بازار بازمی‌گردد، این قدرت را دارد تا تعاملی بین تولیدکنندگان و مصرف‌کنندگان برقرار کرده و بازار را به ثبات برساند، بنابراین اگر اوپک دبیر کل را از ایران انتخاب نکرد، آینده بسیار نامعلومی در پیش داشته و رو به اضمحلال خواهد رفت.
منبع: صمت
