اتاق خبر: صنعت سيمان همانند صنايع ديگر با ركود مواجه است و اين روزها وضعيت مناسبي ندارد؛ چنانچه در سال گذشته و از ابتداي امسال، خبرهايي از خاموشي كورههاي سيمان شنيده ميشد. در همين حال ركود صنعت ساختمان، ركود سيمان را تشديد كرد. هر چند ممنوعيت واردات سيمان به عراق نيز مزيد بر علت شد تا صنعت ركودزده سيمان با مشكلات و چالشهاي بيشتري روبهرو شود؛ چراكه عراق به دامپينگ سيمان در اين كشور اعتراض داشت. البته «وليالله افخميراد» معاون وزير صنعت، معدن و تجارت در اين زمينه به صادركنندگان سيمان توصيه كرد بود كه بازار ديگري به غير از عراق پيدا كنند؛ چراكه در اين كشور وضع مقررات ضددامپينگ، راهاندازي كارخانههاي سيمان، ناامني و تاثير آن بر توقف پروژههاي عمراني همچنين كاهش درآمد دولت از فروش نفت، عواملي بوده كه صادرات سيمان ايران به اين كشور همسايه را تحت تاثير قرار داده است؛ بنابراين از صادركنندگان خواست به بازارهاي جديدي براي محصولات خود بينديشند. در همين زمينه البته رييس سازمان توسعه تجارت ايران براي تسهيل وضعيت صنايع از ارائه بسته يارانه حمل و نقل صادراتي براي دسترسي به بازارهاي آسياي جنوب غربي، شرق و شمال آفريقا خبر داد كه به هر حال، اين مساله ميتواند يكي از راههاي برونرفت براي كمبود تقاضاي سيمان ايران از طريق توجه به بازارهاي مصرف كشورهاي آفريقايي باشد.
همچنين هر چند پيشتر، ايران چهارمين توليدكننده سيمان بود اما افت توليد موجب واگذاري اين عرصه به رقبا شد و اكنون بين هفت توليدكننده شاخص جاي دارد. صادرات سيمان ايران به عراق در سال 1394 حدود هفت ميليون تن بود كه نسبت به سال 1393 حدود چهار ميليون تن كاهش داشته است. با اين حال براساس سند چشمانداز 1404 ظرفيت توليد سيمان كشور بايد به 120ميليون تن برسد. دبير انجمن صنفي كارفرمايان صنعت سيمان در زمينه ايجاد بازارهاي صادرات سيمان گفته بود كه مذاكراتي با دولت عراق صورت گرفت و پيشنهاد شد تا عراق از طريق توليد خود سوريه را تغذيه كند و نياز داخلي خود را از طريق سيمان ايران تامين كند.
با اين حال به گزارش «تعادل» معاون اول رييسجمهور و وزير صنعت و معدن و تجارت به همراه وزير راه و شهرسازي در نشست انجمن صنفي صنعت سيمان شركت كردند تا چالشهاي پيش روي اين صنعت را بررسي كنند و بر همين اساس مقرر شد وزير صنعت، معدن و تجارت كارگروهي با عضويت نمايندگان وزارت راه و شهرسازي، سازمان مديريت و برنامهريزي كشور، بانك مركزي و انجمن صنفي صنعت سيمان ايجاد كند تا مسائل و مشكلات پيش روي اين صنعت را بررسي و راهكارهاي پيشنهادي در جهت حل اين مشكلات را ارائه كنند. در همين حال، معاون اول رييسجمهوري صنعت سيمان را يكي از صنايع مهم كشور دانست و بر لزوم حمايت و جلوگيري از آسيب رسيدن به اين صنعت تاكيد كرد.
تدابير مناسب براي كمبود تقاضاي سيمان
با اين حال، معاون اول رييسجمهوري گفت: واحدهاي توليدكننده سيمان در مقطع فعلي با مشكل كمبود تقاضا مواجه هستند و در معرض آسيب قرار گرفتهاند كه لازم است با اتخاذ تدابير مناسب از آسيب رسيدن به اين واحدها جلوگيري كنيم. وي افزايش تقاضا در بازار داخلي سيمان را ازجمله راهكارهاي حمايت از اين صنعت برشمرد و از وزير صنعت، معدن و تجارت خواست كارگروهي با حضور نمايندگان سازمان مديريت و برنامهريزي كشور، بانك مركزي، وزارت راه و شهرسازي و انجمن صنفي صنعت سيمان تشكيل دهند و راهكارهاي حمايت از صنعت سيمان را مورد بررسي قرار دهند.
توسعه صادرات سيمان براي حمايت از توليد
معاون اول رييسجمهوري بر لزوم توسعه صادرات سيمان در جهت حمايت از واحدهاي توليدكننده تاكيد كرد و گفت: بايد با استفاده از راهكارهاي مختلف ازجمله اعطاي خط اعتباري به كشورهاي هدف و نيز رفع موانع پيش روي صادرات سيمان به افزايش تقاضاي بازارهاي خارجي كمك كنيم. جهانگيري با قدرداني از مديران صنعت سيمان كشور گفت: يكي از محورهاي مهم اقتصاد مقاومتي حمايت از توليد داخلي است و لازم است با استفاده از راهكارهاي مختلف از واحدهاي توليدكننده صنعت سيمان نيز حمايت كنيم.
تشريح مشكلات و ارائه پيشنهاد
در اين جلسه وزير صنعت، معدن و تجارت نيز گزارشي از آخرين وضعيت ميزان صادرات سيمان ارائه كرد و به تشريح موانع و مشكلات پيش روي صادرات سيمان پرداخت. عباس آخوندي، وزير راه و شهرسازي نيز در اين نشست، پيشنهادات مختلفي براي افزايش تقاضاي بازار داخلي سيمان مطرح كرد و گفت: بايد تلاش كنيم به جاي استفاده از سازههاي فولادي، از سيمان و بتن در ساخت و سازها و اجراي طرحهاي عمراني و نيز روسازي جادهها استفاده كنيم تا ميزان تقاضا در بازار سيمان افزايش پيدا كند. در ادامه اين نشست، رييس هياتمديره انجمن صنفي صنعت سيمان و ديگر اعضاي هياتمديره نيز دغدغهها و مسائل اين صنعت را مطرح كردند و خواستار حمايت دولت از صنعت سيمان و واحدهاي توليدكننده شدند.
صادرات سيمان از عراق به سوريه
با اين حال عراق با كمبود نقدينگي حاصل از درآمدهاي نفتي به سر ميبرد اما ايران نميخواهد بازار سيمان خود در اين كشور را از دست بدهد. آمارها نشان ميدهد، پيش از اين جمهوري اسلامي حدود 60 درصد نياز كشور عراق به سيمان را تامين ميكرد. چنانچه در اين زمينه دبير انجمن صنفي كارفرمايان صنعت سيمان گفت: اين بازار از دست نخواهد رفت و حتي به كانالي براي تغذيه سيمان سوريه تبديل خواهد شد. عبدالرضا شيخان گفت: ركود در بازار عراق مقطعي است و اين بازار براي ايران حفظ ميشود. دبير انجمن صنفي كارفرمايان صنعت سيمان معتقد است كه هيچ سيماني از لحاظ كيفيت و رقابتپذيري به گرد پاي سيمان ايراني نميرسد و گرچه كيفيت سيمان ايراني قابل قبول است اما از لحاظ قيمتي دچار نابساماني ارائه قيمت در مرز بود.
تعيين تكليف سيمان ايران در مرز
شيخان درباره موضوع دامپينگ در حوزه صادرات عراق عنوان كرد كه موضوع دامپينگ به آن گستردگي كه در رسانهها مطرح شد، نبود و در اصل سيمان از مرز ايران تعيين قيمت و همانجا تحويل تجار عراقي ميشد. اينكه خريدار عراقي سيمان خريداري شده را با قيمت بالاتر به فروش ميرساند، نميتواند به معناي دامپينگ باشد. به گفته دبير انجمن صنفي كارفرمايان صنعت سيمان، با وجود بحران مقطعي كه در بازار عراق وجود دارد، اين بازار حفظ خواهد شد. با مذاكراتي كه با طرف عراقي انجام شده قرار بر اين شد تا قيمتگذاريها به شكل رسمي به صورت مزايده سر مرز تعيين شود و به دولت عراق اعلام شود تا مشكل تفاوت قيمت فروش مرز و بازار داخلي به وجود نيايد. وي اظهار كرد كه براساس مطالعاتي كه از كشورهاي منطقه به عمل آمده است با توجه به تغييراتي كه در شرايط سياسي رخ خواهد داد، سوريه به زودي نياز به تامين سيمان خواهد داشت و هيچ بازاري به اندازه عراق براي تغذيه اين كشور مناسب نيست.
افزايش صادرات به 2ميليون تن
دبير انجمن صنفي كارفرمايان صنعت سيمان حيطه بازاريابي سيمان را گسترده توصيف كرد و گفت كه هماكنون صادراتي به كشورهاي آفريقايي، آسيايي و آسيايميانه داريم و در مواردي در كشورهاي همسايه ميتوان با توسعه زيرساختهاي صادراتي صادرات سيمان به افغانستان را دو ميليون تن ديگر افزايش داد. شيخان در زمينه زيرساختهاي صادراتي نيز اعتقاد دارد كه ايجاد فضاي مناسب صادرات نياز به استفاده از ابزارهاي صحيح صادراتي دارد؛ به عنوان مثال، ميتوان از طريق بورس صادراتي سيمان را وارد حوزه صادرات كرد يا به صورت كنسرسيوم عمل كرد و بازيگران اصلي صادركننده و واردكننده را در آن به كار گرفت.
ظرفيت خالي 50 درصدي سيمان
از سوي ديگر، نايبرييس انجمن صنفي كارفرمايان صنعت سيمان اعلام كرد: اين صنعت ظرفيت توليد 80 ميليون تني دارد و امروز بيش از 50 درصد آن به دليل نداشتن تقاضا خالي است. مرتضي لطفي افزود: برآورد ميشود به ميزان 46 تا 47درصد ظرفيت سيمان در كشور جذب شود و بقيه بازار لازم را ندارد. نايبرييس انجمن صنفي كارفرمايان صنعت سيمان اعلام كرد: براساس نشستهاي اعضاي هياتمديره اين تشكل با رييس سازمان مديريت و برنامهريزي كشور وي وعده داد؛ يارانه 10هزار ميليارد ريالي براي حمل و نقل كالاهايي مانند سيمان تخصيص يابد كه سهم حمل و نقل در هزينههاي آنها قابل توجه است. لطفي تاكيد كرد: چنانچه اين يارانه در اختيار صنعت سيمان قرار گيرد، ميتواند پيامد صادرات 25 ميليون تا 35 ميليون تني را به همراه داشته باشد.
پيشنهاد تفاهمنامه براي حملونقل سيمان
لطفي همچنين گفت: هزينه صادرات سيمان به كشورهاي دور به دليل كرايه حمل ونقل بالا، قدرت رقابتپذيري را از توليد ايراني ميگيرد و انگيزهيي براي صادرات نميگذارد. وي اضافه كرد: دولت در گذشته به هزينه سوخت كشتيها براي صادركنندگان عمده كمك كرده بود و چنانچه اين مهماكنون با ظرفيت بالاي كشورهاي آفريقايي فراهم شود، با توجه به كالاهاي كيفي صادراتي ايران و ظرفيتهاي ايجاد شده در بخش سيمان در دو دهه گذشته، پرداخت اين يارانهها ميتواند در مدت كوتاه اثر گذارد. لطفي پيشنهاد كرد: تفاهمنامهيي در اين زمينه بين تشكل صنفي صنعت سيمان با كشتيراني و حمل و نقل امضا شود. به گفته نايبرييس انجمن صنفي كارفرمايان صنعت سيمان؛ فعالان اين عرصه از دولت درخواست كرده بودند يارانهيي براي حمل و نقل و رقابتي كردن سيمان كشور در برابر كشورهايي كه به بازارهاي آفريقايي نزديكترند، بپردازد كه اين امر اكنون مطرح شده است.
منبع: تعادل