به گزارش اتاق خبر، پیش‌بینی متولی بخش خصوصی صادرات خدمات فنی مهندسی با توجه به ظرفیت‌ها، توانایی‌ها و البته لغو تحریم‌ها به ۵ میلیارد دلار صدور خدمات این بخش می‌رسد، اما براساس هدفگذاری وزارت صنعت، معدن و تجارت صادرات خدمات فنی مهندسی در سال ۹۵ باید به ۲/۵ میلیارد دلار برسد که به گفته مسئولان امسال از مرز این رقم نیز عبور خواهیم کرد چراکه در همین ۳ماه نخست سال از برنامه جلو هستیم و به احتمال قوی با سروسامان گرفتن پروژه‌هایی که در دستور کار قرار دارد به رقم ۵ تا ۱۰ میلیارد دلار در صادرات خدمات فنی مهندسی خواهیم رسید. براساس آخرین آمار پروژه‌هایی در تاجیکستان، الجزایر، کنیا، پاکستان و اوگاندا در دستور کار قرار دارد که با اجرا شدن آنها صادرات خدمات فنی مهندسی امسال رکورد خواهد زد.
از هدفگذاری جلوتر می‌رویم
رییس سازمان توسعه تجارت رسیدن به صادرات ۵میلیارد دلاری صادرات خدمات فنی مهندسی را دور از دسترس نمی‌داند و معتقد است: در ۳ماه نخست امسال قراردادهایی منعقد کردیم که تامین‌کننده منابع مالی آنها نیز نهادهای بین‌المللی هستند و از انجام قطعی آنها اطمینان داریم. ولی‌الله افخمی‌راد گفت: اکنون از برنامه پیش‌بینی شده هم جلو هستیم و امیدواریم این روند تا پایان سال ادامه داشته باشد. یکی از قراردادهایی که منعقد کرده‌ایم توانسته تعهدات ما را پوشش دهد که ارزش آن بیش از ۱/۵ میلیارد دلار است و اگر پروژه‌های در دستور کار به سامان برسد به طور قطع به رقم خوبی در صادرات این بخش تا پایان سال خواهیم رسید.
پروژه‌های بزرگ در دست اقدام
مدیرکل دفتر توسعه صادرات خدمات سازمان توسعه تجارت ایران با اشاره به دستور وزیر صنعت، معدن و تجارت از هدفگذاری صادرات ۲/۵ میلیارد دلاری خدمات فنی مهندسی برای سال ۹۵ خبر داد و گفت: در هدفگذاری صادراتی که معاون اول رییس‌جمهوری ابلاغ کردند، سهم صادرات بخش خدمات برای امسال ۱۸/۷ میلیارد دلار است که ۲/۵ میلیارد دلار آن متعلق به بخش خدمات فنی مهندسی است. محمود اسکندری تصریح کرد: در ۳ماه ابتدایی امسال قرارداد پروژه ساخت سد بسیار بزرگ به ارزش ۱/۷ میلیارد دلار را با تاجیکستان منعقد کرده‌ایم که اکنون در مراحل نهایی قرار دارد.
این سد بزرگترین سد خاکی دنیا به شمار می‌رود که فاز ۳ این پروژه را شرکت‌های ایرانی در دست گرفته‌اند. وی با بیان اینکه شرکت‌های ایرانی در حال تلاش و تصاحب بازار کشورهای مختلف هستند، ادامه داد: پروژه‌های مختلفی در دستور کار قرار داد. پروژه‌ای به ارزش ۳۰۰ میلیون دلار در پاکستان و پروژه‌های دیگر در اوگاندا، کنیا، الجزایر و... در حال رایزنی یا مرحله نهایی است. اسکندری گفت: اطلاعاتی که از شرکت‌های مختلف در جلسات مشترک گرفتیم نشان از روند بسیار خوب صادرات بخش خدمات فنی مهندسی دارد؛ البته با لغو تحریم‌ها دریچه‌ای باز شده که کشورهای دیگر هم خواهان حضور ایران در پروژه‌های خود هستند. مدیرکل دفتر توسعه صادرات خدمات سازمان توسعه تجارت ایران از پروژه ساخت ۱۱ هزار واحد مسکونی در الجزایر خبر داد و گفت: کنسرسیومی برای این امر تشکیل شد که هنوز ارزش قرارداد آن نهایی نشده اما رقم خوبی خواهد بود. وی با اشاره به اینکه در حال ساماندهی درخواست‌های این بخش هستیم، اظهار کرد: ۲۵ تیر امسال شرکت‌های بزرگ خدمات، به‌ویژه خدمات فنی‌مهندسی همراه با وزیر صنعت، معدن و تجارت به کنیا خواهند رفت تا پروژه ساخت ۳۰هزار واحد مسکونی برای کارمندان دولت این کشور را بگیرند. به گفته اسکندری، اگر بتوانیم این پروژه را هم بگیریم در کنار پروژه‌های کشورهای دیگر، به طور قطع ارزش صادرات خدمات فنی مهندسی تا پایان امسال از هدفگذاری بالاتر می‌رود و به ۵ میلیارد دلار یا بیشتر از آن خواهد رسید. مدیرکل دفتر توسعه صادرات خدمات سازمان توسعه تجارت ایران با اشاره به تامین‌کننده اعتبارات این پروژه‌ها تصریح کرد: در الجزایر سازمان اسکان ملل متحد تامین‌کننده اعتبار پروژه‌های مسکونی است چون در این کشور تمرکز جمعیت در ۹درصد آن است و برهمین اساس سازمان ملل متحد برنامه ۵ سال‌های تعیین کرده تا جمعیت در کل کشور تقسیم شود. وی افزود: در کنیا نیز خود دولت کنیا، در تاجیکستان صندوق بین‌المللی پول و در کشورهای افریقایی بانک توسعه افریقا تامین‌کننده منابع مالی هستند. مدیرکل دفتر توسعه صادرات خدمات سازمان توسعه تجارت ایران درباره بازار عراق گفت: درحال‌حاضر برای عراق درخواستی نداشته‌ایم چون شرکت‌های ایرانی از دولت عراق طلب دارند و کسی قرارداد جدید نمی‌بندد.
اسکندری تصریح کرد: فروش نفت عراق به‌دست داعش افتاده که اگر آزاد شود مشکل بدهی آنها به ما هم برطرف خواهد شد. البته در این زمینه ایران به شرکت‌های خدمات فنی مهندسی فعال در عراق تسهیلات ۲۰۰ میلیون دلاری ارائه داد که فعلا سرپا بمانند تا وضعیت دولت عراق بهتر شود. به گفته وی توانایی ایران در سدسازی و نیروگاه‌سازی بسیار بالاست، به نحوی که بین ۵رتبه برتر دنیا قرار دارد. به عنوان نمونه یک شرکت بزرگ ایرانی نیروگاه ۳هزارمگاواتی در عراق را گرفته که بسیار بزرگ است. این در حالی است که براساس رتبه‌بندی جهانی، ۳شرکت ایرانی جزو ۲۵۰ شرکت خدمات فنی مهندسی برتر دنیا قرار دارند.
هشدار، کاهش صادرات به عراق
پیرو نظر اسکندری درباره بازار عراق، کارشناس امور عراق در سازمان توسعه تجارت نیز با بیان اینکه صادرات غیرنفتی ۳ماه نخست امسال به عراق با کاهش مواجه شده، اظهار کرد: در این مدت با کاهش ۱۴/۲درصدی در وزن و ۸/۵ درصدی در ارزش، صادرات ایران به ۱/۵ میلیارد دلار رسیده است. مهدی نجات‌نیا تصریح کرد: در صادرات مواد غذایی و کالاهای اساسی که مردم به آن نیاز دارند کاهش داشته‌ایم چه برسد به خدمات فنی مهندسی که ضروری نیست.
هرچند ترکیه در حال فعالیت است و افزایش صادرات هم داشته چراکه مشکل روابط بانکی و خطوط اعتباری و ارائه یارانه به تاجران را ندارد؛ اما ما داریم. وی ادامه داد: عراق ویرانه‌ای است که نیاز به ساخت‌وساز و بودجه ۲۰۰ میلیون دلاری برای ترمیم و بازسازی در سال دارد اما از دوسال گذشته به دلیل حضور داعش و جنگ داخلی و تنزل قیمت نفت این ساخت‌وسازها متوقف شد و فعالیت شرکت‌های ایران در این کشور نیز به صفر رسیده است. به گفته رایزن بازرگانی پیشین ایران در عراق، تا قیمت نفت بالا نرود و جنگ داخلی این کشور پایان نیابد نمی‌توان آینده خوبی را برای صادرات خدمات فنی مهندسی به عراق در نظر گرفت. مطالبات صدها شرکت هنوز از سوی دولت این کشور پرداخت نشده است، در صورتی که مناقصات عراق در ابتدا تامین اعتبار می‌شود. نجات‌نیا گفت: حدود ۳۰۰ میلیون فقط رقم ثبت شده بدهی عراق به ماست که با موارد دیگر، این میزان بیش از اینها خواهد بود. به هر حال پیش‌بینی خوبی در بخش صادرات خدمات فنی مهندسی به عراق نداریم چون همچنان متوقف و با رکود مواجه است.
صادرات ۲۵ میلیارد دلاری تا ۵سال آینده
محمدرضا انصاری رییس انجمن صادرکنندگان خدمات فنی مهندسی نیز با تاکید بر ظرفیت و توانایی مهندسان و پیمانکاران ایرانی برای فعالیت در خارج از کشور، اظهار کرد: پیش‌بینی می‌کنیم در مدت ۵ سال صادرات خدمات فنی مهندسی به ۲۵میلیارد دلار برسد، اما امسال فرصتی تا حدود ۵ تا ۱۰میلیارد دلار وجود دارد؛ مشروط به اینکه در این زمینه قوی عمل شود و دولت نیز حمایت کند. از جمله همین مسئله جایزه صادراتی که دولت باید به آن توجه ویژه داشته باشد. وی ادامه داد: دولت باید اصلاح تدریجی قیمت ارز را نیز در دستور کار خود قرار دهد تا از این طریق فرصت را برای شکوفایی صادرات خدمات فنی‌مهندسی کشور فراهم کند. انصاری تصریح کرد: ایران سابقه فعالیت در حوزه صادرات خدمات فنی مهندسی به حدود ۵۵ کشور را دارد اما با توجه به روابط جدید ایران با دنیا در شرایط پساتحریم به طور طبیعی می‌توان انتظار توسعه و گسترش را در این زمینه داشت. یعنی تعداد این کشورها به طور قطع قابل گسترش است. به گفته وی، توسعه صادرات خدمات فنی مهندسی می‌تواند کمک بسیاری به خروج از رکود داشته باشد چون صادرات خدمات فنی مهندسی از تقاضای رایگانِ بیرون (خارج از کشور) استفاده می‌کند.
برای تحریک تقاضا در این حوزه نیازی نیست زحمت چندانی بکشیم؛ مهم‌ترین ابزار خروج از رکود نیز همین است؛ صادرات چه به صورت کالا و چه به صورت خدمات فنی‌مهندسی این فرصت را فراهم می‌کند. رییس انجمن صادرکنندگان خدمات فنی مهندسی اظهار کرد: رفت و آمد هیات‌های تجاری هنوز به نحو موثری در اقتصاد ایران نمود پیدا نکرده و لازم است روابط بانکی به طور کامل برقرار شود که در سایه آن صادرات خدمات فنی مهندسی نیز می‌تواند دوباره رونق بگیرد و این در شرایطی است که شرکت‌های ایرانی نیاز به پشتیبانی و حمایت دولت دارند تا وارد عرصه انجام پروژه‌ها در دنیا شوند.
منبع: صمت
95102
