وضعیت حمل و نقل کشور با توجه به شرایطی که در حال حاضر وجود دارد و رفع تحریم های مرتبط با برنامه هسته ای همچنان با مشکلاتی در زمینه های سخت افزاری و نرم افزاری مواجه است. شاید بتوان گفت که یکی از بزرگترین مشکلاتی که همواره و از زمان های دور تا کنون در زمینه حمل و نقل در ایران وجود داشته کهنه بودن و فرسودگی در ناوگان حمل و نقل کشوری است. در واقع به روز نبودن ناوگان حمل و نقلی ایران باعث بروز مشکلات بسیاری برای صاحبان صنایع و به تبع آن فعالان بخش حمل و نقل در کشور شده است. مسئله کهنگی و به روز نبودن ناوگان حمل و نقل در ایران در بخش حمل و نقل جاده ای بیش از هر بخش دیگر ملموس است. در این میان باید مشکلات کمیتی ناوگان حمل و نقل در ایران را به مشکلات دیگر افزود. به روز بودن ناوگان حمل و نقلی در کشور با توجه به این موضوع که ایران شاهراه حمل و نقلی در منطقه به شمار می رود و می تواند نقش یک هاب حمل و نقل کالا را ایفا کند بزرگترین اولویت حوزه حمل و نقل در ایران به شمار می رود. در صورتی که این مهم به سرانجام برسد کشور می تواند از این طریق مسائلی مثل ارز آوری و اشتغال را که همواره از مشکلات ایران بوده است را تا حد زیادی حل کند.
منتقدان و اقتصاد دانان اعتقاد دارند که بی توجهی به موقعیت جغرافیایی کشور که در منطقه بسیار خوبی از نظر جغرافیای قرار دارد باعث شده است که بخش حمل و نقل کشور نتواند از موقعیتی که در آن قرار دارد به خوبی استفاده کند. متاسفانه این بی توجهی به دلیل نداشتن عزمی راسخ در میان دولتمردان و دولتزنان در گذشته اتفاق افتاده است. در صورتی که اگر اعتقاد داشته باشیم که موقعیت خاص جغرافیایی ایران که قادر به دسترسی به آبهای آزاد در جنوب است می تواند کمک بزرگی به اقتصاد کشور باشد. برای مثال می توان از تعداد زیاد همسایگان به دلیل این موقعیت جغرافیایی نام برد. برای مثال امکان حمل بار از شمال به جنوب، و از شرق به غرب و با توجه به وجود 15 کشور در همسایگی موقعیتی است که در دنیا نصیب کمتر کشوری شده است. این فرصت تا جایی است که میتوان اعتقاد داشت که درآمد حمل و نقل کالا می تواند به راحتی جایگزین درآمد های نفتی شود و اتکا و وابستگی اقتصاد کشور را به درآمد های نفتی کم کند.
در زمینه حمل و نقل جاده ای مشکلات سخت افزاری بیش از هرچیزی به چشم می آید اما باید به این نکته نیز توجه کرد که در بحث نرم افزاری نیز بخش حمل و نقل دارای مشکلات بسیاری است. می توان در زمینه نرم افزاری به مسائل مدیریتی اشاره کرد که از اهمیتی همپای با توسعه سخت افزاری برخوردار است. در کنار مسائل مدیریتی می توان به قوانین و مقررات حمل و نقل نیز اشاره کرد که باید به قوانین بین المللی نزدیک شود. این مسئله با توجه به نزدیک بودن ورود ایران به سازمان تجارت جهانی از اهمیت دوچندانی برخوردار است و نیاز به کارآمد کردن و به روز شدن قوانین حمل و نقل و مقررات این حوزه به شدت احساس می شود.
عضو کمیسیون حمل و نقل، لجستیک و گمرک اتاق بازرگانی ایران
94105 ت
