به گزارش اتاق خبر، از طرفي مجوز اوپک به کشورهاي نفتي براي افزايش توليد، تخلف برخي از کشورهاي نفتي در افزايش توليد بيش از حد مجاز و همچنين بازگشت چين به بازار و عدم شفافيت آن در ميزان خريد نفت، از عمده دلايلي است که باعث شده تا قيمت نفت تقريبا ثابت بماند، ولي موضوع مهمتر اين است که با ادامه روند موجود امکان کاهش بيشتر قيمت وجود دارد. در همين زمينه «آرمانملي» گفتوگويي با مويدحسينيصدر، مشاور وزير نفت، داشته که در ادامه ميخوانيد.
تصويب افزايش توليد يک ميليون بشکه نفت در اوپک، چه تاثيري در بازار نفت خواهد داشت؟
بهنظرم اوپک عجولانه تصميم گرفته است، براي اينکه با افزايش قيمت نفت توليد نفت شيل در آمريکا و کانادا و بهويژه در آمريکا توجيه اقتصادي پيدا ميکند و آن هم رشد توليد را تشديد ميکند. علائم مثبت و موثر در بهبود قيمت نفت چند دليل دارد و يکي از اين دلايل اين است که خبرهاي خوبي در حوزه درمان و توليد واکسن کرونا پيدا شده است. از طرف ديگر شوک ناگهاني و اوليهاي که شيوع کرونا ايجاد کرده بود ديگر قدرت سابق را ندارد و دنيا در حال کنار آمدن با اين بيماري است و ترس مردم نسب به اين ويروس هم کم شده است؛ همچنين تصميمي که اوپک و اوپک پلاس براي کاهش حدود 9 ميليون و 600 هزار بشکهاي توليد نفت در ماههاي گذشته داشت؛ همه و همه باعث شد که وضعيت نسبي تعادل برقرار شود، يعني حدود 10 ميليون بشکه يا 10 درصد از توليد نفت دنيا کم شد. در مقابل هم به دليل شيوع کرونا با کاهش مسافرتها مصرف انرژي کاهش چشمگيري يافت. خيلي از صنايع فعاليتهاي خود را کاهش داده يا بهصورت نيمه تعطيل کارشان را ادامه دادند. با وجود مجوزي که اوپک و اوپکپلاس براي بازگشت رشد توليد نفت دادهاند بازهم برخي از کشورها به آن متعهد نيستند، بهعنوان مثال عراق نه تنها به تعهدات خود پايبند نيست، بلکه خبرهايي هم وجود دارد که نشان ميدهد حدود 200 هزار بشکه بيشتر از سهميهاش توليد نفت دارد. با بهبود قيمت نفت و افزايش توجيه توليد نفت شيل، ممکن است با مازاد توليد و کاهش قيمت نفت مواجه شويم. همانطور که از علائم يکي دو روز اخير برآمد نه تنها قيمت نفت رشد نکرد بلکه منفي هم شد. بهنظر ميآيد که اعضاي اوپک و اپک پلاس بايد بيشتر از قبل به ناپايدار بودن افزايش قيمت توجه داشته باشند. همچنين تا زماني که واکسن کرونا به صورت انبوه توليد و در اختيار تمام مردم دنيا قرار بگيرد و مسافرتها آغاز شود و صنايع به وضعيت قبلي خود برگردند، چيزي حدود چهار تا پنج ماه زمان نياز است. بنابراين بهنظرم افزايش توليد تصميم خيلي عاقلانهاي نيست بهويژه از طرف اعضايي که بيش از ارقام مصوب هم توليد ميکنند و به صورت رسمي و غيررسمي به فروش ميرسانند.
با توجه به اينکه چين هم به بازار برگشته است، تاثير اين برگشت را در بازار نفت چطور ارزيابي ميکنيد؟
چين زمانيکه نفت ارزان بود، ذخاير زيادي داشت و بهنظرم ميرسد که شفاف هم عمل نکرده يعني احتمال ميدهم که خريد زيادي داشته است. در مجموع بهنظرم شرايطي که امروز در حال شکلگيري در بازار نفت است، ميتواند به کاهش قيمت نفت در روزهاي آينده بينجامد. براي رفع نگراني کرونا، فصل سرما و افزايش مصارف حداقل چهار يا پنج ماه فاصله داريم، بنابراين بهنظر ميرسد که اعضاي اوپک بايد صبورانه رفتار کنند.
با توجه به وجود کرونا و افت اقتصادي در سطح جهان، آيا قيمت نفت افزايش خواهد يافت؟
بهنظرم اگر مازاد عرضه وجود داشته باشد باز هم همان مشکلات دوباره ظاهر ميشوند مگر اينکه يک خودترميمي ايجاد شود. يعني آنقدر قيمت نفت کاهش يابد که باز هم در برخي جاها توليد ديگر مقرونبهصرفه نباشد و ناچار مجبور به کاهش توليد شوند. بهنظر ميرسد الان نبايد شتابزده مجوز افزايش توليد داده شود يا با خوشبيني افراطي به حل مشکلات کرونا نگاه کنيم.
با توجه به ادامه شيوع کرونا، فکر ميکنيد بازار چقدر از اين ويروس تاثيرپذيري داشته باشد؟
کاهش نگرانيهاي مردم باعث شدت گرفتن شيوع کرونا شد، خيلي از کشورها مانند ايتاليا و ترکيه در مبارزه با کرونا موفق بودند و اين کشورهاي بحرانزده تعداد کشتههايشان بهشدت کاهش يافته است. اين وضعيت هم خوب است و هم بد چراکه ممکن است اعتمادبهنفس کاذبي ايجاد شود و پيک وسيعتر تلفات کرونا را داشته باشيم. بهنظر ميرسد هر دو راه محتمل است يعني اگر در مورد کرونا احتياطهاي لازم ادامه پيدا کند تا خبرهاي خوبي از روسيه و ساير کشورهاي ديگر درباره کشف واکسن کرونا به گوش برسد و خوشبين باشيم و اعضاي اوپک هم به کاهش توليد خودشان پايبند باشند، ميتوان گفت که در باقي مانده سال ميلادي نفت را بالاي 40 دلار و مثبت خواهيم ديد. ولي اگر افزايش شتابزده توليد را داشته باشيم و بحران کرونا دوباره برگردد و خبرهايي که مبني بر پيدا شدن واکسن کرونا دروغ باشد و بهزودي عملياتي نشود، بهنظرم ميآيد که با مازاد عرضه روبهرو ميشويم. وقتي نفت روي کشتي باقي ميماند ميتوانند آن را به هر قيمتي بفروشند. تاثير رواني افزايش و کاهش توليد نفت آني و مدتدار است. تاکيد ميکنم حتي اگر خبر کشف واکسن کرونا درست باشد حداقل سه تا چهار ماه زمان ميبرد تا به استفاده جهاني برسد و صنايعي مانند گردشگري، هتلداري، رستورانها و ... که صنايعي با مصرف بالاي انرژي محسوب ميشوند، به حالت عادي خود برگردند. متاسفانه تصميمگيران نفت با خوشبيني تصميمگيري ميکنند و بهنظر من به هيچ وجه در شرايط حاضر نيازي به افزايش توليد نفت نبود، از طرف ديگر اوپک مکانيزم روشني براي کنترل توليد ميزان نفت کشورها ندارد و هيچ کشوري هم حاضر نيست اجازه دهد مراکز نظارت هيدروکربناتي جهاني شکل بگيرد تا توليد را کنترل کند، اين امکانات در خيلي از کشورها در اختيار خودشان است. کشورهايي نظير عراق توليدشان بيشتر از حد انتظار است که اگر عربستان يا کشور ديگري هم در اين راستا گام بردارد، با شوک کاهش قيمت همراه خواهيم بود.