به گزارش اتاق خبر، البته که رسيدن به جايگاه قبل از خروج آمريکا از برجام و اعمال محدوديت‌هاي بيشتر براي ايران کار سختي خواهد بود، اما سخت‌تر از اين کار فراهم‌سازي مقدمات اين ورود در خود ايران است. مشکلات عديده دستوري و پيچيدگي‌هاي قانوني و نپيوستن به معاهدات بين‌المللي مالي از جمله موانعي است که بر سر راه توسعه اقتصاد ايران قرار دارند با اين حال بانک تسويه بين‌الملل پيش‌بيني کرده اگر آمريکا به برجام بازگردد و تحريم‌هاي ايران کاسته شود؛ اقتصاد ايران مي‌تواند پس از سه سال رشد مثبت را تجربه کند. اين رشد مثبت براي ايران اهميت بسيار زيادي دارد، اما نپيوستن ايران به معاهدات بين‌المللي مالي و پولي مي‌تواند مشکل بزرگي براي کشور ايجاد کند. در همين زمينه «آرمان‌ملي» با مسعود دانشمند، دبير کل خانه اقتصاد ايران، گفت و گویی داشته که در ادامه مي‌خوانيد.
بانک تسويه بين‌الملل پيش‌بيني کرده که با بازگشت آمريکا به برجام و لغو تحريم‌ها اقتصاد ايران 4/4 درصد رشد خواهد کرد. آيا واقعا اين اتفاق خواهد افتاد و چه الماني در تعيين اين درصد مورد توجه قرار مي‌گيرد؟
المان محاسبه اين عدد رشد اقتصادي ايران خواهد بود، يعني اينکه ما الان در شرايطي هستيم که اگر تحريم‌ها برداشته شود و بعد ما بتوانيم صادرات‌مان را انجام دهيم و در قبال کارهايي که صورت مي‌گيرد پولش را دريافت کنيم به‌شرطي که موضوع FATF حل شده باشد، طبيعي است که در حد سه تا پنج درصد رشد اقتصادي داشته باشيم. محاسبه آن هم ساده است، فکر کنيد الان واحدهاي توليدي‌اي که کار نمي‌کنند همه در زمان رفع تحريم‌ها شروع به کار، توليد و عرضه توليدات خود خواهند کرد که همه اينها مشخصا نشان مي‌دهد که ظرف مدت يک سال (ميلادي) آينده مشکلات و موانع اينها برطرف خواهد شد، رشد چهار تا 5/4 و حتي پنج درصد، رشد بديهي‌اي است که اتفاق مي‌افتد. رشد از ابتدا تا چيزي حدود شش درصد ساده اتفاق مي‌افتاد و از شش درصد به بالا بسيار کار و زحمت نياز دارد تا بتواند به هشت تا 10 درصد برسد. بنابراين اينها فرق است، يعني اگر فرض کنيم فردا بايدن همه تحريم‌ها را به صورت کامل بردارد و بخواهيم نفت بفروشيم، به بازار برويم و دوباره بتوانيم سهميه بازار خودمان را به‌دست بياوريم که اين هم مشکل است براي اينکه يک سالي که ما در بازار نبوديم مشتري‌هاي ما روي نوع نفت از کشور ديگري سوئيچ کرده‌اند حالا اينکه اينها بخواهند دوباره برگردند و از ايران نفت بگيرند و پالايشگاه‌هاي خود را روي نفت ايران تنظيم کنند، کار دشواري است. در مورد صادرات ديگر محصولات پتروشيمي و امثالهم هم کار سختي پيش‌رو داريم تا بتوانيم بازار خود را پس بگيرم به فرض اينکه همه اينها در اسرع‌وقت اتفاق بيفتد، همزمان با اينکه تحريم‌ها را برداشته شود، FATF حل شود و بتوانيم بازار صادراتي پيدا کنيم، بله ممکن است که طي رشد چهار تا پنج درصد اقتصادي را داشته باشيم.
هم در موضوع FATF و هم پالرمو سياست‌ها نامعلوم هستند، خب چه کاري بايد انجام شود؟
قطعا در اين زمينه داراي مشکل هستيم، اگر همه تحريم‌ها را هم بردارند باز هم مساله FATF بسيار مساله جدي‌اي است براي اينکه ما بايد بتوانيم صادرات کنيم پول آن را بگيرم و واردات انجام دهيم، وقتي در نقل و انقالات پولي و ارتباط با سازمان پولي و بانکي جهاني مشکل داريم طبيعي است که برداشتن تحريم‌ها خيلي نمي‌تواند کمک موثري به کشور داشته باشد.
چه اقداماتي بايد در داخل کشور براي آن زمان انجام شود، چه نوع برنامه‌ريزي‌هايي لازم است؟
بايد از همين حالا با سران FATF گفت‌وگو و مشکلات‌مان را با آنها حل و فصل کنيم، فرض کنيد که پالرمو 20 بند دارد و از اين ميزان 18 مورد قابل قبول است، خب بايد برويم و اين 18 مورد را قبول کنيم و دو مورد را نگه داريم تا در زمان شش ماهه درباره آن تصميم بگيريم، در مورد CFT هم مشکل همين است. اينکه الان ما قهر کنيم نمي‌توانيم نتيجه‌اي بگيريم براي اينکه 193 کشور عضو FATF هستند و تنها دو کشور ايران و کره شمالي عضو اين معاهده نشده‌اند. بنابراين دنيا کار خودش را انجام مي‌دهد. زماني هست که نصف دنيا هستند و نصفي نيستند حالا ما مي‌توانيم با آن نصفه‌اي که نيستند وارد همکاري شويم ولي الان مشکل وجود دارد. اخيرا کنفرانسي در سازمان FATF برگزار شده و از تمام اعضا خواسته در همکاري با کساني که در داخل اين معاهده نيستند به شدت مراقبت کنند يا با آنها کار نکنند. بنابراين ما با چين، عراق، روسيه و حتي افغانستان هم نمي‌توانيم کار کنيم، کار دشوار است و فقط تنها مي‌توانيم با کره شمالي کار کنيم! بعد هم اگر بخواهيم کار کنيم بايد مبادله کالا به کالا انجام بدهيم، يعني بايد به چين کالا بدهيم و در مقابل آن از چين کالا بگيريم وقتي شرايط سختي مانند مبادله کالا به کالا پيدا مي‌کنيم، طبيعي است که آن طرفي‌ها سعي مي‌کنند کالاي ما را به ارزان‌ترين قيمت بخرند و جنس‌هاي خودشان را اگر که کيفيت پايين نداشته باشد هم به قيمت خيلي بالاتري به ما بفروشند، طبيعي است که ما در اين ماجرا زيان مي‌کنيم.
با توجه به شرايطي که شما اشاره کرديد اگر بايدن تحريم‌ها را بردارد، چقدر زمان مي‌برد تا همه اين اتفاق‌ها منهاي FATF بيفتد؟
بايدن کار دشواري پيش رو دارد چراکه به هر حال يک دور مذاکرات سختي با ايران خواهد داشت تا ما بتوانيم به تفاهم مجدد با آمريکايي‌ها برسيم، به عقب برگرداندن قدم‌هايي که خارج از برجام برداشتيم تا به نقطه‌اي قبل از ترامپ برسيم. طبيعي است که حتما بايد سازمان انرژي اتمي نظارت‌هاي خود را انجام و گزارش بدهد. اين گزارش‌ها را به آمريکايي‌ها بدهند تا دوباره آمريکايي‌ها با اروپايي‌ها و پنج به اضافه يک، به جمع‌بندي برسند. اينها زمان‌بر است و نبايد فکر کنيم که يک روزه اتفاق مي‌افتد. به صورت طبيعي بايد حدود شش ماهي زمان ببرد.
