
شرق- شب گذشته سهمیه 400تومانی بنزین خودروهای شخصی واریز نشد و تنها کارت سوخت وسایل حملونقل عمومی با بنزین سهمیهای شارژ شد. عدم واریز بنزین سهمیهای خودروهای شخصی در شب گذشته به معنای وداع با بنزین 400تومانی است. اگرچه دولت همچنان خبر رسمیای درخصوص قیمت جدید بنزین و زمان دقیق اعمال آن اعلام نکرده است.
تا آخرین ساعات روز گذشته هیچکدام از مسوولان خبری درخصوص قیمت بنزین اعلام نکرده بودند. اما در آخرین ساعات، ستاد مدیریت حملونقل و سوخت کشور اطلاعیهای داد مبنی بر اینکه سهمیه بنزین و گازوییل خودروهای ناوگان حملونقل عمومی ساعت 24 دیشب به کارت سوخت این خودروها واریز شده است اما کارت خودروهای شخصی شارژ نشد و دارندگان خودروهای شخصی میتوانند از باقیمانده ذخیره بنزین 400تومانی کارتها یا بنزین آزاد 700تومانی استفاده کنند. ستاد مدیریت حملونقل سوخت همچنین تاکید کرده است که با اجرای فاز دوم قانون هدفمندی یارانهها چندروز آینده سهمیه و قیمتهای جدید خودروهای شخصی و عمومی رسما اعلام خواهد شد.
تا آخرین ساعات مخابره این خبر، نه خبری از قیمت نهایی بنزین اعلام شد و نه خبری از زمان اعمال قیمتهای جدید. اما جمیع تمام اظهارات متفاوت و متناقض مقامات مسوول نشان میدهد قیمت بنزین یارانهای 700 و قیمت بنزین آزاد هزارتومان خواهد بود. اما اینکه قیمتها چه زمانی اعمال خواهد شد خبری است که همچنان مشخص نیست. با اینکه شب گذشته دولت باید سهمیه ماهانه معمول خودروها را به کارتهای سوخت واریز میکرد اما مدیر روابطعمومی شرکت ملی پخش فرآوردههای نفتی تنها چندساعتمانده به آخرین ساعات روز یکشنبه در گفتوگو با تسنیم اعلام کرده بود که هنوز دستوری برای شارژ سهمیه بنزین اردیبهشت دریافت نکردهایم و تکلیف ما هنوز مشخص نیست و همچنان منتظر دستور سازمان هدفمندی یارانهها هستیم.
معاون وزیر نفت هم با اعلام اینکه هنوز ابلاغیه رسمی برای افزایش قیمت بنزین دریافت نشده است به مهر گفته بود: شرکت ملی پالایش و پخش فرآوردههای نفتی ایران برای عرضه بنزین با قیمتهای جدید آماده است و در صورت ابلاغ یا صدور مصوبه دولت، امکان عرضه بنزین و گازوییل با قیمتهای جدید وجود دارد. در کنار این اعلام آمادگیها اما به نظر میرسد که در بین بدنه تصمیمگیری برای تعیین نرخ با بدنه اجرایی هماهنگی چندانی وجود ندارد.
چون در حالی که معاون وزیر از اعلام آمادگی برای اعمال قیمتهای جدید خبر میدهد رییس اتحادیه پمپبنزینداران گفته بود زمان اجرای نرخهای جدید از 20 اردیبهشت خواهد بود؛ چون تلمبههای سوخترسانی هنوز آماده تغییرات قیمتی نیستند و نمیتوانند نرخهای جدید را اعمال کنند. اما فارس به نقل از همین مقام مسوول خبر دیگری را منتشر کرده بود که بر اساس آن بیژن حاجمحمدرضا گفته بود جایگاههای سوخت از 27 بهمن آمادگی کامل برای اعمال قیمتها را دارند و هر زمانی که دولت نرخ جدید را اعلام کند، این نرخ اعمال میشود. اما گویا دولت در عدم انتشار قیمت و زمان دقیق اجرا تعمدی دارد.
چون حاجمحمدرضا گفته بود آن چیزی که تاکنون به ما اعلام کردهاند این است که هرروزی قرار باشد قیمت بنزین افزایش پیدا کند در ساعت 23:30 این تغییرات اعلام و در جایگاهها اعمال خواهد شد تا از ساعت 24 بتوانیم با نرخهای جدید عرضه سوخت را آغاز کنیم. اما نمایندگان مجلس خبر از اعمال قیمتهای جدید از ساعت 24 روز یکشنبه میدادند. از آن جمله سایت آریا به نقل از ابراهیم نکو، نماینده تهران نوشته بود: دولت امروز عصر (عصر روز یکشنبه) تصمیم نهایی را خواهد گرفت و اسماعیل جلیلی هم گفته بود نرخ نهایی بنزین تعیین شده است و دولت روز یکشنبه آن را اعلام میکند. اما تا آخرین ساعات روز یکشنبه هیچ خبری اعلام نشد و این شایعات سبب ازدحام در برخی از جایگاههای فروش بنزین شده بود.
بنزین یارانهای 700، بنزین آزاد 1000 تومان
اگرچه نرخ قیمت بنزین بسیار متنوع اعلام شده است اما به نظر میرسد قیمت بنزین یارانهای 700 و قیمت بنزین آزاد حداکثر هزارتومان خواهد بود. این سقف قیمتی را نه دولت به اختیار خود که بهاجبار شاید باید بپذیرد. اگرچه پیش از این بحث قیمت هزارو50تومان و گاهی هم هزارو200تومانی مطرح بود اما رییس اتحادیه پمپبنزینداران گفته است تمام نمراتورها (نمایشگر قیمت) و نازلهای موجود در جایگاههای سوخت تنها قابلیت افزایش قیمت بنزینها به سطح هزارتومان را دارند. به همین دلیل اگر قیمت بنزین آزاد بیش از هزارتومان شود در نحوه محاسبه این قیمتها که روی نمراتورها نمایش داده میشود مشکل خواهیم داشت و برای جلوگیری از آن مجبوریم برای مدت کوتاهی با نصب مقوا یا طلق صفرهای نمراتورها را افزایش دهیم و پس از آن مجبوریم صدهزار نمراتور خود را عوض کرده تا اعداد روی نشانگرها افزایش پیدا کند.
هزینه هر یک از نمراتورها هم به گفته وی بین 350 تا 400هزارتومان است. پس دولت یا باید به بنزین هزارتومانی رضایت دهد یا وزارت نفت حدود 400میلیونتومان برای خرید دستگاهها هزینه کند که اگرچه این هزینه رقم بالایی نیست اما تعویض نمراتورهای آنها احتمالا زمانبر خواهد بود و با توجه به تعجیل دولت برای اجرای فاز دوم، بعید به نظر میرسد که دولت قیمت بنزین را بیش از این افزایش دهد. چون رییس دولت هم گفته بود فاز دوم هدفمندی در هفته جاری آغاز خواهد شد. آخرین خبری که وزارت نفت دیروز منتشر کرد این بود که هنوز خبری از سهمیههای جدید نیست. ممکن است مردم از صبح دوشنبه با قیمت بنزین جدید مواجه شوند یا اینکه تا پایان اردیبهشت همچنان امکان استفاده از بنزین 400 و 700 تومانی را داشته باشند. با توجه به تجربه دولت پیشین که تجربه اعلام شبانه افزایش قیمت بود و هجوم مردم به پمپهای بنزین باید دید دولت اینبار چه تصمیمی گرفته است.
درآمد 80درصد مردم زیر 600 هزارتومان؟
دیروز گمانههایی که تعداد انصرافدهندگان را بین پنج تا 15درصد اعلام میکرد بر خروجی خبرگزاریها قرار گرفت. نکته جالب دیگر اطلاعات جزییتری بود که برخی از نمایندگان عنوان کردند. به گفته عزتالله یوسفیانملا، 40درصد یارانهبگیران درآمد خود را کمتر از 600هزارتومان اعلام کردهاند و اسماعیل جلیلی این تعداد را دوبرابر دانسته و گفته است بیش از ۸۰درصد مردم درآمد خود را کمتر از ۶۰۰ هزارتومان ثبت کردهاند. نکته جالبتوجه دیگر هم این است که در بین آمار انصرافیها به گفته فرماندار تهران، تهرانیها پیشتاز انصراف از یارانه بودهاند.
چند میلیون نفر یارانه نگرفتند؟
از 20 فروردین و همزمان با آغاز ثبتنام یارانههای نقدی، تعداد انصرافیها یا تعداد ثبتنامیها اولین و مهمترین سوال رسانهها بود و تنها پاسخ سازمان هدفمندی یارانهها و سخنگوی این سازمان هم تکذیب آمار اعلام شده و موکولکردن پاسخ به بیانیه رسمی این سازمان برای بیان جزیی اطلاعات بوده است. اما قویترین گمانهای که درخصوص انصرافیها عنوان میشود انصراف 10درصدی تعداد یارانهبگیران فاز اول است. با انصراف 10درصد، 7/7میلیوننفر از دریافت یارانه انصراف دادهاند که این عدد را یک منبع آگاه چندی پیش به خبرنگار مهر گفته بود.
با احتساب انصراف این تعداد، ماهانه 315میلیاردتومان و سالانه چهارهزارو200میلیاردتومان از هزینه معمول یارانههای نقدی کاسته میشود. مقایسه این عدد با یارانه نقدی سههزارو500میلیاردتومانی که دولت ماهانه پرداخت میکند نشان میدهد که 10 روز جنجال رسانهها و هیاهوهای بسیار برای ثبتنام و انصراف از دریافت یارانه در نهایت منجر به صرفهجویی معادل یکماه یارانه پرداختی دولت شده است. برخی دیگر از منابع خبری اما از انصراف 10میلیونی تعداد یارانهبگیران خبر دادهاند که این رقم به تعداد 10میلیون پردرآمدی که وزیر اقتصاد هشدار حذف آنان از فهرست یارانهبگیران را داده بود نزدیک است. در صورت انصراف این تعداد هم تعداد یارانهبگیران به 5/67میلیوننفر خواهد رسید.
دولت هم میتواند از حذف 10میلیونی، ماهانه 445میلیاردتومان و سالانه پنجهزارو460میلیاردتومان صرفهجویی کند. این آماری است که عزتالله یوسفیانملا، نماینده مجلس هم در گفتوگو با تسنیم آن را تایید کرده بود. اما آمار دیگری که اسماعیل جلیلی اعلام میکند بیانگر انصراف پنج تا ششدرصدی تعداد یارانهبگیران است که در صورت صحت این خبر، تنها پنجمیلیونو600هزارنفر از دریافت یارانه نقدی انصراف دادهاند که صرفهجویی آن برای دولت ماهانه 207میلیاردتومان و سالانه دوهزارو500میلیاردتومان خواهد بود.