
فراز جبلی- بدون شد یکی از پرکارترین دبیرکل هایی که اتاق بازرگانی تهران تا کنون به خود دیده محمد مهدی راسخ است. بعد از کناره گیری راسخ از دبیرکلی وی باز هم به عنوان عضو هیأت نمایندگان و رئیس کمیسیون امور اجتماعی و تشکل ها فعال شد و این روزها تمرکز وی بر روی مسئله انتخابات و مجمع فعالان توسعه است. همین موضوع باعث شد که امروز پای صحبت های وی بنشینیم.
مهمترین دستاورد شما در دوران دبیرکلی اتاق تهران، از دیدگاه خودتان چه بود؟
مهمترین دستاورد ما این بود که اتاق تهران را از اتاقی که به معنی واقعی وجود نداشت و فقط اتاقی بود که کار روزمرگی صدور کارت بازرگانی انجام می داد مطرح کرده و با برنامه ریزی هایی که برای اتاق کردیم به سمت جایگاه خودش هدایت کنیم. نمی گویم اتاق به جایگاه واقعی خود رسیده است. ما اهداف بزرگی برای اتاق ها داشتیم و اعتقاد داشتیم اتاق های بازرگانی ایرانی باید در سطح اتاق های بازرگانی ایرانی مطرح شوند. اعتقاد داشتیم اتاق تهران و ایران هیچ کدام جایگاه خود را نداشتند و ندارند. به همین دلیل باید این اتاق ها از نظر مسائل داخلی و خارجی ارتقا پیدا کنند. در آن دوران مخصوصا اتاق نیاز به تحول داشت به همین دلیل خوشبختانه موفقیت های زیادی به دست آوردیم. اتاقی که ما تحویل گرفتیم در حد اتاقی خیلی معمولی بود که فقط دو کار اصلی انجام می داد. اول صدور کارت بازرگانی دو دوم صدور گواهی مبدا. ما اتاق را به جایی رساندیم که به وظیفه اصلی اش یعنی مشاوره به قوای سه گانه و ارتباط با خارج کشور مطرح شود.
امروز شما نایب رئیس مجمع فعالان هستید. چه برنامه ای برای این دوره انتخابات دارید؟
باید اول کلان نگاه کرد که اتاق باید چه باشند. اتاق باید نمایندگی واقعی بخش خصوصی را داشته باشند و به دنبال توسعه بخش خصوصی و بهبود فضای کسب و کار باشند. اینها منجر به توسعه و رشد اقتصادی کشور می شود. در این مسیر باید حرکت کرد و شعارها کنار گذاشت تا عملیاتی جلو رفت. مجمع فعالان توسعه هم به دنبال همین است که اتاق را به حدی برساند که کاملا در کشور و فضای کسب و کار نقش داشته باشند. وظایف قانونی اتاق بازرگانی کاملا انجام شود و به اعضای خود پاسخگو باشند. اعضای اتاق بازرگانی باید اینقدر از اتاق بازرگانی خدمت و سرویس بگیرند که احساس کنند بودن آنها در اتاق یک ضرورت است. در واقع باید منافع اعضای اتاق در عضویت آنها در اتاق بازرگانی باشد. اتاق باید آنقدر منافع اعضا را در نظر بگیرد و خواست آنها را مطالبه کند که مثل اتاق های پیشرفته دنیا اعضا بدون هیچ الزامی عضو اتاق بازرگانی شوند. امروز بخش عظیمی از اعضای اتاق بازرگانی به خاطر الزام کارت بازرگانی عضو اتاق هستند و به همین دلیل ما شروع به ارائه خدمات از زمان حضورمان کردیم. مسئله اصلی این است که اگر داشتن کارت بازرگانی الزامی نباشد چه بلایی سر اتاق خواهد آمد؟ آیا باز هم اعضا حاضر به عضو شدن هستند؟ باید شرایطی را ایجاد کنیم که اگر چیزی به نام کارت بازرگانی در کشور وجود نداشت فعالان اقتصادی خودشان داوطلبانه عضو شوند.
شما عضو مجمع فعالان هستید و اکثریت هیأت رئیسه امروز اتاق بازرگانی تهران را این گروه تشکیل می دهد. با این وجود تعداد دارندگان کارت بازرگانی فعال در تهران تقریبا نصف شده است. آسیب شناسی آن را چه می دانید؟
یکی از مهمترین دلایل این موضوع مسئله یک در هزار فروش بود. در برنامه پنجم مطلبی بدون هماهنگی و کسب نظر از اتاق های شهرستان ها به تصویب رسید که بر اساس آن دارندگان کارت بازرگانی باید یک در هزار فروش خود را به اتاق بازرگانی بدهند. این مبلغ بسیار کلان بود.
در همان زمان ما پیش بینی این موضوع را کردیم و به همین دلیل حاضر به اجرای آن در اتاق تهران نبودیم و در جلسه مشترک با اتاق ایران خواستیم که این پول گرفته نشود. در نهایت به این توافق رسیدم که 70 درصد آن را تخفیف دهیم که اکنون به 60 درصد رسیده است. ما یک حق عضویت از اعضای خود می گیریم که بسیار ناچیز است و مشکل اصلی در اینجا است. 3 در هزار سود مشمول مالیات می گیریم که در این بخش هم صادرکنندگان استثنا هستند. همین عدد بسیار مناسب بود. ما زمانی که وارد اتاق شدیم دیدم درآمد اتاق بسیار پایین است پس این قانون را یکسان برای همه اجرا کردیم و با حسابرسی کسانی که نپرداخته بودند را دریافت کردیم. مسئله این است که باید به دنبال منطق باشیم که اتاق بازرگانی چه خدماتی می دهد که اعضا به خاطر آن باید چند میلیارد تومان به اتاق بازرگانی بپردازند. این عدد باید جایی محدود شود چون به هر حال خدمات محدود است. به همین دلیل مخالف دریافت آن بودیم. اگر اصرار ما مبنی بر 70 درصد تخفیف نبود مطمئن باشید این ریزش بسیار بیشتر رخ می داد. ضمن آن که این ریزش در کل کشور بود و حتی در برخی استان ها بدتر از تهران هم بود ولی چون تعداد کارت بازرگانی در ایران زیاد است ریزش کارت بیشتر خود را نشان می دهد.
مجمع در این دوره چهره های جدیدی را مطرح خواهد کرد یا با همان افراد قدیم حضور پیدا خواهد کرد؟
اصولا یکی از مشکلات اتاق بازرگانی این بوده است که از همه ظرفیت های موجود آن استفاده نشده است. بسیاری از فعالان اقتصادی به دنبال حضور در هیأت نمایندگان نبوده است. یکی از تلاش های ما دعوت از چهره های جدید بود. مجمع برای دوره آینده روی این موضوع برنامه دارد که ضمن احترام به پیشکسوتان چهره های جدید را بیاورد تا خون جدید جاری شود. مسئله بر سر کیفیت افراد هستند. باید افرادی به اتاق بیایند که آنها به اتاق وزن دهند نه این که از نام اتاق وزن بگیرند.