
ساعت 24- صنعت فولاد راهکاری برای توسعه صنعتی در هر کشور محسوب می شود. این صنعت به دلیل زنجیره معدنی و صنعتی که ایجاد می کند و همچنین فناوری های گسترده ای که نیاز دارد زیرساخت های صنعتی شدن یک کشور را در بلند مدت فراهم می آورد.
صنعت فولاد در ایران با احداث ذوب آهن در اصفهان سابقه ای نزدیک به نیم قرن دارد اما عدم توازن در زنجیره تولید، استخراج محدود سنگ آهن و تعلل در ایجاد واحدهای گندله سازی بخشی از مهمترین عوامل عدم رشد تولید فولاد مطابق چشم انداز کشور است. برآوردهای اقتصادی نشان می دهد با توجه به هزینه هایی که صنعت فولاد برای تامین مواد اولیه با آن مواجه است ایجاد واحدهای کوچک فولادسازی فاقد توجیه اقتصادی هستند و از سوی دیگر کمبودهای زنجیره تامین، تهدیدی بزرگ برای صنعت فولاد در بلند مدت خواهند بود.
تهدیدی بزرگ برای صنعت فولاد
سرمایه گذاری در صنعت فولاد، همچون ماکارونی و کاشی نیست که امکان تولید آن در هر منطقه و به وسیله هر گروهی احداث شود و بنابراین رقابت بدون استراتژی مشخص در صنعت فولاد کشور هر دو بخش صنعتی و معدنی را تهدید خواهد کرد. در کشورهای توسعه یافته سرمایه گذاری بر اساس مزیت های هر منطقه مدیریت می شود و به صرف ایجاد اشتغال و رشد تولید هر شخص حقیقی یا حقوقی اجازه سرمایه گذاری و کسب مجوز نمی یابد. به گزارش ساعت 24، محمود اسلامیان، عضو هیات رییسه اتاق بازرگانی ایران در اظهار داشت: در دنیا برای سرمایه گذاری قوانینی وجود دارد که از سرمایه گذاری به صورت غیر تخصصی جلوگیری به عمل می آید.
وی ادامه داد: ایران در صنعت و معدن و به طور کلی نقشه راه مطلوبی ندارد و از این رو در دوره ای شاهد افزایش صدور مجوز در صنایعی مانند ماکارونی، کاشی و سرامیک و آب معدنی بودیم که مازاد تولید آنها در بلند مدت آسیب های فراوانی به بخش صنعت وارد کرد. اسلامیان تشریح کرد: در هر صنعتی یک ظرفیت استانداردی برای تولید وجود دارد که اگر در راه اندازی واحدهای تولید به آن استاندارد توجه نشود آن واحد در بلند مدت توجیه اقتصادی خود را از دست خواهد داد. اکنون چین واحدهای فولادسازی با حداقل تولید ۵ میلیون تن فولاد در سال احداث می کند زیرا کمتر از این ظرفیت تولید، فاقد توجیه اقتصادی است اما در دولت نهم و دهم مجوز فولادسازی با ظرفیت های ۸۰۰ هزار تنی نیز صادر شد که با وجود انتظار در دولت فعلی نیز این روند ادامه دارد.
واردات گندله، فولادسازهای بزرگ هم غیر اقتصادی می کند
مدیر عامل اسبق فولاد مبارکه اصفهان درباره ورود معادن سنگ آهن به صنعت فولاد نیز گفت: نتیجه سرمایه گذاری معادن دولتی یا نیمه دولتی مانند گل گهر و چادر ملو در صنعت فولاد وابستگی فولادساز ها به واردات سنگ آهن در بلند مدت را افزایش خواهد داد.
به گزارش ساعت 24، اسلامیان تصریح کرد: ذخایر سنگ آهن در ایران یک مزیت برای سرمایه گذاری و توسعه فولاد در کشور به شمار می رود و اگر این مزیت نتواند عامل توسعه باشد در آینده نزدیک فولادسازی های بزرگ نیز توجیه اقتصادی خود را از دست خواهند داد. افزایش واردات گندله و کنسانتره آهن در سال گذشته و جاری به وسیله فولادسازهای بزرگ نتیجه خروج معادن سنگ آهن از حوزه تخصصی خود و سرمایه گذاری در صنعت فولاد است.
در سال آهای آینده پیش بینی می شود ناگزیر به واردات ۲۰ میلیون تن گندله برای شرکت های فولادی باشیم که بیش از ۴ میلیارد دلار ارز را از کشور خارج می کند. عضو هیات رییسه اتاق بازرگانی ایران ادامه داد: شرکت بی اچ پی بیلیتون در استرالیا یکی از ۱۰ شرکت بزرگ تولید کننده سگ آهن در جهان به شمار می رود که میلیون ها تن تولید در طول سال دارد اما این شرکت هرگز به صنعت فولاد ورود پیدا نکرده است.
بر خلاف رویکرد تخصصی به موضوع معدن در جهان، معادن سنگ آهن ایران در حال احداث واحد فولادسازی در کنار خود هستند با وجود آنکه معادن سنگ آهن بیشتر در مناطق دور و کویری واقع شده اند و با کمبود شدید منابع آبی و انرژی مواجه هستند. صنعت فولاد نیاز وافری به مصرف آب و انرژی دارد بنابراین این معادن هم در تامین انرژی و آب و همچنین ظرفیت پایین تولید فاقد توجیه اقتصادی هستند. اسلامیان از ادامه این روند سرمایه گذاری ابراز نگرانی کرد و گفت: در آینده نزدیک قدرت رقابتی صنعت فولاد با واردات سنگ آهن و افزایش قیمت تمام شده برای صادرات کاهش خواهد یافت و این صنعت به زمین می خورد.