
دکتر امیر دبیری مهر
قطع نکردن یارانه پردرآمدها در لایحه بودجه ادامه همان سیاستهای دولتهای نهم و دهم است که در دولت یازدهم نیز ادامه یافته است. دهکهای 7 تا 10 یعنی بالغ بر حدود 30 میلیون نفر از مردم ایران بهخاطر درآمدهای بالای 3میلیون تومان در ماه اصلا نیازی به دریافت یارانه 45 هزار تومانی در ماه ندارند و باید این یارانه به دهکهای ضعیفتر اختصاص یابد. بهویژه دهکهای یک تا 4 که حدود 30 میلیون نفر هستند و متاسفانه بهدلایل گوناگون بنیه اقتصادی بسیار ضعیفی دارند و در تامین مایحتاج اولیه دچار مشکل هستند.
نباید فراموش کنیم که اساسا پرداخت یارانه با هدف کمک به اقشار آسیبپذیر در فرآیند اجرای قانون هدفمندی یارانهها و اصلاح قیمتها انجام شد و پرداخت یارانه به همه اقشار به هیچ وجه توجیه منطقی ندارد. برخی به اشتباه میگویند منابع تامین یارانه همان پول نفت یا پول مردم است و باید بین همه یکسان توزیع شود، درحالی که چنین نیست و نباید با این رویکردها منابع عمومی ملت را توزیع ناعادلانه کرد. سیاست صحیح این است که پرداخت یارانه به اقشار کمدرآمد نیز با تقویت قدرت خرید آنان و ارتقای رفاه عمومی به تدریج کاهش و حتی قطع شود و اگر چنین شود باید به عملکرد خود افتخار کنیم وگرنه یارانه پرداخت کردن هیچ افتخاری ندارد.
منابع عمومی باید در حوزههای زیرساختی و ملی هزینه شود که نفع آن عاید همه اقشار و طبقات و حتی نسلهای آینده شود. فراموش نکنیم هر دولتی نسبت به نسلهای آینده نیز مسئولیت دارد و صرفا پاسخگوی مردمی نیست که به آن دولت رأی داده یا ندادهاند. از اینرو از دولت تدبیر و امید انتظار نمی رفت سیاست توزیع یارانه را ادامه دهد. اینکه گفته میشود دولت نمیتواند دهکهای پردرآمد را شناسایی کند، بیشتز به طنز شبیه است. چرا که در کشور ما دولت به اطلاعات مردم دسترسی دارد. حال چگونه نمیتواند دهکهای درآمدی را آن هم با یک هدف ملی شناسایی کند. ممکن است این شائبه بهوجود آید که دولت از سر و صدای اقشار پردرآمد و صاحب نفوذ واهمه دارد، که مبادا با قطع یارانه آنها اعتراضات شروع شود. از سویی دیگر اقشار آسیبپذیر و مستحق دریافت یارانه نیز نگران خواهند شد که مبادا دولت مدتی بعد یارانه آنها را قطع کند. البته این نگرانی برای هر دولتی وجود دارد ولی باید برای رفع آن راهکار دیگری جستوجو کرد. دولت میتواند با قطع یارانه پردرآمدها و ارائه توضیحات کافی به مردم از طریق رسانهها هم اعتماد مردم را به دولت تدبیر و امید حفظ کند و هم خود را از چالهای به نام پرداخت یارانه به پولدارها نجات دهد.
بهویِژه اینکه دولت امسال قطع به یقین برای تامین این هزینه هنگفت دچار مشکلات اساسی خواهد شد. این نقد به سیاست دولت از سر دلسوزی است وگرنه خدمات دولت یازدهم بهویژه در حوزه بهداشت، سلامت و سیاست خارجی و خط مشی معتدل شخص رئیسجمهور محترم قابل تقدیر است. از اینرو امیدواریم این رویه در همه حوزهها جاری و ساری شود و این دولت بتواند کارنامه درخشانی به پیشگاه ملت ارائه کند.
پژوهشگر و مدرس علوم سیاسی