اتاق نیوز - درحالی که باابلاغ برنامه اقتصاد مقاومتی، تاکید برخرید کالاهای ایرانی توسط ایرانیان و مزایای متعدد اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و حتی سیاسی آن افزایش‌یافته، این پرسش مطرح است که چرا برخی ایرانیان حاضر به خرید کالاهای ایرانی نیستند ونوع خارجی آن را ترجیح می‌دهند؟
به گزارش اتاق نیوز به نقل از جام جم، کارشناسان معتقدند کالاهای ایرانی از بعد کمی و کیفی وضعیت نوسانی دارد؛ از یک سوایران در تولید کمی وکیفی برخی کالاها آن قدر موفق است که ایرانیان حتی به نوع خارجی آن نیز فکر نمی کنند وخرید آن را فخر فروشی بیجا، پول دوریختن وبی معنی می دانند. حتی اگر نوع خارجی این کالا به هر نحو وارد بازارشود، مشتری چندانی پیدا نخواهدکرد.
انواع مواد غذایی و کالاهای بهداشتی مثالی گویا دراین باره است چراکه سطح کیفی محصولات ایرانی در این کالاها به حدی بالاست و رقابت آن چنان در بازار وجود دارد که تنوع موجود و قیمت های متفاوت، هر سلیقه و قدرت خریدی را پاسخ می گوید و این کالاها هیچ چیز از انواع مشابه خارجی خود کم ندارند.
بااین حال سکه روی دیگری هم دارد ؛ برخی کالاهای ایرانی در مقایسه باانواع خارجی از کیفیت لازم برخودار نبوده و حتی اگر تولید آنها از نظر کمی زیاد باشد، بازهم شهروندان علاقه چندانی به خرید آن ندارند، مگر از روی ناچاری. برخی لوازم خانگی مثالی گویا دراین باره است، طوری که بسیاری از خانوارها با این که برندهای متعدد و حتی قدیمی وخوشنامی در این زمینه وجوددارد، حاضرند از هر طریق پول فراهم کنند و حتی وام بگیرند اما از کالاهای خارجی خرید کنند. این افراد معتقدند این گروه از کالاهای ایرانی در مقیاس زمان استفاده کیفیت مناسبی ندارند واز خریدش ضرر می بینند.
این چنین است که باید گفت ایرانیان از خرید برخی کالاهای ایرانی رویگردان هستند وهمین مسأله در گستره اقتصاد، به خروج میلیاردها دلار ارز وهزاران فرصت شغلی منجر شده که باید برای آن فکری کرد.
لذا کارشناسان اقتصادی معتقدندبرای حل معضل بی رغبتی مردم به خرید برخی کالاهای ایرانی نمی توان شعاری ودستوری عمل کرد واز مردم انتظار داشت هر کالایی با هر کیفیت وقیمت و بسته بندی را به صرف این که ایرانی است، بخرند؛ چراکه این امر درعمل اتفاق نخواهد افتاد. به این ترتیب باید از تولیدکنندگان خواست بااستفاده از فناوری روز، ظاهر، طراحی و کیفیت کالاهای تولیدی خود را بالا ببرند، از جا به جا فروشی، تقلب و کم فروشی وترفند زدن درتولید خودداری کنند، درباره واقعیت و ماهیت جنس ومواد اولیه یا قطعات به کاررفته در آن صادقانه سخن بگویند و سرانجام با افزایش بهره وری و صرفه جویی، هزینه تولید و درنتیجه قیمت فروش خود را کاهش دهند. کارشناسان اقتصادی درکنار این به معضل فرهنگی موجود در کشور وپدیده مدگرایی و برند گرایی اشاره می کنند و معتقدند دستگاه های فرهنگی کشور باید روی امروزی شدن برخی کالاهای ایرانی و تطابق آن با سلیقه نسل جوان بیشتر کار کنند؛ موضوعی که کفش و لباس مخاطب مستقیم آن است.
خرید کالا باید توجیه داشته باشد
دراین باره، محسن بهرامی ارض اقدس، رئیس کمیسیون توسعه تجارت و تسهیل صادرات اتاق بازرگانی تهران در این باره به خبرنگارجام جم گفت: مردم بخوبی این را درک می کنند که خرید کالای ایرانی باعث اشتغال در کشور می شود و در این زمینه دلسوزانه برخورد می کنند. همچنین به این موضوع آگاهند که هر یک میلیارد دلار کالای صادراتی، صدهزار فرصت شغلی برای کشور صادر کننده ایجاد می کند.
وی افزود: پس چه موضوعی پیش می آید که افراد با وجود چنین شرایطی باز هم به خرید کالای خارجی اقدام می کنند؟ مشخص است برخی کالاهای خارجی بنا به دلایلی ارزان تر از کالای ایرانی به فروش می رسند.این موضوع نشات گرفته از واردات محصولات صنعتی با ارز مبادلاتی است و همین موضوع باعث می شود امکان رقابت از نظر قیمت بین کالای ایرانی و خارجی کاهش یابد.
این عضو اتاق بازرگانی ادامه داد: بین سال های 80 تا 90،قیمت دلار حدود هزار تومان بود در حالی که میانگین نرخ تورم در این سال ها حدود 20 درصد بود. در این مدت تولید کننده داخلی به دلیل تورم بالا افزایش هزینه ها را متحمل شد اما واردکننده براحتی با همان دلار هزار تومانی اقدام به واردات کرد. ریشه مصرف نکردن و عدم رغبت به کالاهای ایرانی از همان زمان شروع شد و اکنون که کشور در رکود تورمی به سر می برد، خود را نشان داده است.
رئیس کمیسیون توسعه تجارت و تسهیل صادرات اتاق بازرگانی تهران گفت: مردم در شرایط مساوی حاضرند کالای ایرانی را خریداری کنند، اما فارغ از همه این ماجراها تولیدکنندگان نیز دارای رسالتی هستند که باید خود را ملزم به رعایت آن کنند. تولیدکنندگان باید تولید رقابت پذیر داشته باشند و کیفیت کالاهایشان باید افزایش یابد. درست است که بخشی از وظیفه حمایت از کالای ایرانی بر دوش مصرف کننده است اما تولید نیز باید باکیفیت باشد و توجیه مصرف داشته باشد تا خریدار به خرید آن ترغیب شود.
وی تصریح کرد: بحث بعدی بسته بندی محصولات است. برخی بسته بندی های خارجی به چشم خریدار جذاب می آیند و ما در این موضوع بسیار ضعیف هستیم و باید توان خود را دراصلاح این زمینه به کار بگیریم.
علاقه دارند، اما کیفیت نیست
همچنین مجیدرضا حریری، نایب رئیس اتاق ایران و چین در این باره به خبرنگار جام جم گفت: علاقه مردم نسبت به مصرف کالای ایرانی اما باکیفیت به حدی است که در برخی محصولات ما صادرکننده هستیم.
وی افزود: مثلا یک برند آبگرمکن که 70 درصد نیاز داخلی را پاسخ می دهد، همزمان توانسته با بهره مندی از فناوری روز دنیا محصول خود را به بسیاری از کشورهای تولیدکننده آبگرمکن صادر کند.
حریری اضافه کرد: این موضوع در فرش دستباف هم صادق است، از این رو بیشترایرانیان ترجیح می دهند کالای ایرانی مصرف کنند تا کالای خارجی، اما این که چرا محصولات خارجی در ایران با وجود انرژی ارزان و همچنین نیروی کار ارزانی که در اختیار قراردارد، ارزان تر در می آید جای سوال دارد.
این عضو اتاق بازرگانی تصریح کرد: باید بپذیریم بخش صنعتی کشور ما دارای ایراداتی است که باید برای جذب مشتری رفع شود. یکی از مسائل مورد توجه در این بخش، استفاده از اجناس مرغوب است. متاسفانه اکنون چین در تولید کالاهای ایرانی نفوذ کرده و ما می خواهیم اجناس بی کیفیت چینی را در قالب تولید داخلی بفروشیم ؛ این موضوع در درجه اول باید شفاف شود.
حریری گفت: یکی از اشکالات دیگر که در تولید داخل وجود دارد، سیاستی است که ما می خواهیم همه چیز را در داخل تولید کنیم و این سیاست در کشورهای پیشرفته دنیا منسوخ شده است. ما باید توانمندی های برتر داخلی را پیدا کرده و روی همان تولیدات تمرکز کنیم. کیفیت تولید محصولات داخلی با اجرای این روش افزایش خواهد یافت.
ما نباید این آرزو را در سر داشته باشیم که همه چیز را خودمان تولید کنیم. همه کشورها ظرفیت های داخلی کشور خود را شناسایی کردند و اکنون صادرکننده محصولات با کیفیت آن ظرفیت ها در جهان هستند.
کالای ایرانی، اقساطی فروخته شود
در همین حال مسعود دانشمند، دبیرکل خانه اقتصاد ایران با اشاره به نبود کیفیت لازم در محصولات داخلی به جام جم گفت: برخی کالاهای ایرانی از دوام و کیفیت لازم برخوردار نیستند و از سوی دیگر علاقه به مصرف کالای خارجی در کشور ما بسیار بیشتر از مصرف محصولات داخلی است. وی افزود: شاید احساس مسئولیت تولیدکنندگان خارجی بیشتر از برخی تولیدکنندگان داخلی است، به این دلیل که کالای تولید شده دارای گارانتی و وارانتی است، اما در اینجا خدمات پس از فروش کمتر معنا دارد، بنابراین در برخی موارد مصرف کننده ترجیح می دهد کالایی را خریداری کند که در صورت بروز مشکل به وی پاسخ دهند.
دانشمند ادامه داد: این که کالای ایرانی از کیفیت لازم برخوردار نیست بارها مورد بحث قرار گرفته و باید برنامه هایی را پیاده کنیم تا مردم رغبت کنند کالای ایرانی بخرند. برای انجام این کار می توانیم علاوه بر توجه به بحث کیفیت، بر شرایط و نحوه فروش تمرکز داشته باشیم.
دبیرکل خانه اقتصاد ایران گفت: کالاهای تولید داخل باید به صورت اقساطی به دست مردم برسد و برای انجام این کار می توان از نظام بانکی کمک گرفت. همین فرمول را نیز می توانیم در اختیار تولید کنندگان قرار دهیم. بحث بعدی خدمات پس از فروش است که در نحوه فروش بسیار تاثیر دارد. در این صورت هم قیمت رقابتی شده و هم افراد ترجیح می دهند از کالاهای ایرانی بهره مند شوند.
مصرف کننده ایرانی اطمینان ندارد
ابوالحسن خلیلی، دبیر خانه صنعت و معدن تهران درباره عوامل کم رغبتی مردم به خرید برخی کالاهای ایرانی به جام جم گفت: برخی تولید کنندگان کالاهای ایرانی با بی کیفیتی تولیدات خود و مثلا با استفاده از قطعات چینی باعث بدنامی همه محصولات تولید داخل شدند، بنا بر این مردم باید به هر محصول نگاه جداگانه داشته باشند. وی افزود: مصرف کننده ایرانی اکنون به کالای تولید داخل اطمینان ندارد و این ایراد از تولیدکننده است.
وی افزود: متاسفانه هنوز تولیدکنندگان ما فرهنگ مشتری مداری را نمی دانند و تا زمانی که این کار در اولویت قرار نگیرد، نمی توانیم شاهد شکوفایی اقتصادی در این بخش باشیم.
دبیر خانه صنعت و معدن تهران تصریح کرد: کالاهای خارجی یا باکیفیتند یا دارای گارانتی هستند، اما برخی محصولات داخلی تا زمانی که فروخته نشده قابل اطمینان است، اما وقتی فروخته می شود، عرضه کننده و تولید کننده از قبول مسئولیت شانه خالی می کنند. به همین دلیل است که برخی افراد حاضر هستند کالای قاچاق خارجی خریداری کنند اما برخی کالاهای ایرانی را نخرند.
منبع : جام جم آنلاین
