
چند سالي است كه 15 آذر در تقويم بودجهريزي كشور جايگاهي ندارد. روزي كه براساس آييننامه داخلي مجلس، دولتيها بايد لايحه بودجه را به مجلس تقديم كنند اما دولت نهم و دهم هيچگاه پايبند اين تاريخ نبود. سال گذشته ركورد تاخير در ارايه لايحه شكست و نخستين روز اسفند لايحه بودجه به مجلس رفت تا راهي براي بررسي و تصويب لايحه باقي نماند و دولت براي سال 90 تنخواهي سهماهه دريافت كند؛ تنخواه سهماههاي كه براي نخستين بار در شرايط عادي كشور به دولت پرداخت شد و موجي از انتقاد را نسبت به تاخير دولت در ارايه لايحه به خانه ملتيها با خود همراه كرد.
اعتراضها فايدهاي نداشت و حتي تصويب بودجه سه دوازدهم براي سال 90 نيز نتوانست دولت را براي تقديم به موقع لايحه بودجه 91 مجاب كند و اكنون 42 روز گذشته است از روزي كه دولت بايد با نگاه به انتخابات اسفندماه لايحه بودجه را به مجلسيها تقديم ميكرد و امكان بررسي و تصويب لايحه را به مجلسيها ميداد اما نه تنها اين اتفاق نيفتاده حتي خبرهايي از تقديم لايحه در هفته دوم بهمن شنيده ميشود.
تاخير دولت در ارايه لايحه بودجه 91 زماني كه به 40روز رسيد، اعتراض رييس مجلس را نيز با خود همراه داشت و علي لاريجاني روز يكشنبه اعلام كرد كه اين تاخير تخلف است. اما به نظر ميرسد اين اعتراضها راه به جايي ندارد و با وجود تخلف دانستن اين تاخير، دولتيها عجلهاي براي ارايه لايحه ندارند. تا جاييكه حجتالاسلام ميرتاجالديني معاون پارلماني رييسجمهور اعلام كرد كه لايحه بودجه سال 91 بعد از تعطيلات هفته آينده مجلس تقديم ميشود.
وعده ارايه لايحه بودجه در دومين هفته بهمن در حالي از سوي معاون پارلماني دولت داده ميشود كه تاخيرهاي پياپي دولتيها در ارايه لايحه بودجه در سالهاي اخير، مجلسيها را به فكر راه چارهاي انداخته تا خانه ملتيها در آخرين سال فعاليت مجلس هشتم و پيش از برگزاري انتخابات اسفندماه زمان كافي براي بررسي لايحه داشته باشند. بر همين اساس حجتالاسلام والمسلمين محمدحسن ابوترابيفرد، معاون تنقيح قوانين مجلس با دولتيها وارد مكاتبه شد و اعلام كرد كه طي مكاتبات و مذاكراتي كه با دولت و معاونت برنامهريزي و نظارت راهبردي رييسجمهور انجامشده انتظار ما اين بود كه حداكثر تا اواخر آذر ماه لايحه بودجه تقديم مجلس شود. اين مكاتبه در حالي انجام شد كه به روزهاي پاياني ديماه نزديك ميشويم و تاكنون خبري از ارايه اين لايحه نشده است. تنها وعدهاي داده شده كه پس از تعطيلي بهمن ماه مجلسيها، لايحه به خانه ملت بيايد.
در اين ميان حتي اگر لايحه بودجه 91 طبق وعده معاون پارلماني رييس دولت در دومين هفته بهمن ماه به دست مجلسيها برسد، زمان كافي براي بررسي لايحه باقي نميماند و به نظر ميرسد بار ديگر تصويب بودجه چند دوازدهم در دستور كار مجلسيها قرار بگيرد چرا كه 12 اسفند، انتخابات مجلس است و پيش از آن نمايندگان در حوزههاي انتخابيه خود مشغول فعاليتهاي انتخاباتي هستند و به اين ترتيب زمان كافي براي بررسي لايحه در كميسيونهاي تخصصي و كميسيون تلفيق باقي نميماند. به صورت معمول براي بررسي لايحه بودجه در كميسيونهاي تخصصي، 10 روز زمان لازم است و كميسيون تلفيق نيز براي بررسي، 15 روز زمان نياز دارد. پس از آن، مصوبات كميسيون تلفيق به صحن علني ميآيد و 20 روز زمان ميبرد، كه در مجموع بررسي لايحه بودجه در مجلس 45 روز زمان نياز دارد. اين در شرايطي است كه انتخابات مجلس در پيش نباشد و مجلسيها نيز خود را براي رقابت در انتخابات نهم مجلس آماده نكنند.
بر همين اساس زمزمههايي شنيده ميشود مبني بر اينكه مجلسيها قصد دارند لايحه بودجه را پس از انتخابات مجلس به صحن بياورند كه در آن صورت احتمال تصويب چند دوازدهمي بودجه سال 91 قوت خواهد گرفت. اين احتمالات در حالي با ادامه تاخير دولت در ارايه لايحه بودجه جديتر مطرح ميشود كه ميرتاجالديني در پاسخ به سوالي مبني بر اينكه با توجه به در پيش بودن انتخابات در اين فرصت زماني، مجلس ميتواند به بررسي لايحه بودجه برسد و آن را تا قبل از پايان سال به دولت برگرداند، گفته است: مجلس ثابت كرده كه وقتي كارها را به صورت فوقالعاده و با برنامه مشخص پيش ميبرد و بررسي ميكند، ميتواند به نتايج مشخص و خوبي برسد. حال به نظر ميرسد كه مجلسيها براي سال 91 نيز نميخواهند تمام برنامهريزيهاي خود را با تاخير دولت هماهنگ كنند و در همين خصوص حسين سبحاني نيا عضو هيات رييسه مجلس با اشاره به تاخير دولت در ارايه لايحه بودجه به مجلس و با توجه به اينكه انتخابات مجلس در پيش است، از احتمال تصويب لايحه به صورت چند دوازدهمي خبر داد.
وي با بيان اينكه به احتمال زياد مجلس از نيمه دوم بهمن جلساتي را برگزار نخواهد كرد زيرا انتخابات مجلس نزديك است، به مهر ميگويد: با توجه به اين شرايط اينكه بتوان لايحه را قبل از پايان سال به صورت كامل بررسي كرد، وجود ندارد. در عين حال با وجود چنين احتمالي عزتالله يوسفيان ملا عضو كميسيون برنامه و بودجه و محاسبات مجلس در پاسخ به اين سوال كه آيا احتمال چند دوازدهمي شدن بودجه سال آينده وجود دارد، گفت: اين امر به اين بستگي دارد كه دولت چه زماني لايحه را به مجلس ارايه كند زيرا كميسيون تلفيق بايد تشكيل شود و در نهايت ملاك و معيار اين است كه چه زماني لايحه از كميسيون به صحن علني برود؛ يعني اگر پيش از سال باشد و به صحن برود ديگر نيازي به بودجه چند دوازدهمي نيست در غير اين صورت بودجه چند دوازدهم اتفاق خواهد افتاد.
به اين ترتيب تمام نگاهها به اراده دولت براي تقديم لايحه بودجه به مجلس دوخته شده است؛ ارادهاي كه در هفت سال گذشته هيچ زمان مشخصي نداشته و برنامهريزي مجلسيها براي بررسي و تصويب بودجه يك ساله كشور را ناديده گرفته اكنون بايد ديد لايحه بودجه 91 چه زماني به مجلس ميرسد.
منبع:شرق