امروز هشتم بهمن ماه ۹۰ به دستور بانك مركزي، بازار ارز ايران رسما تك‌نرخي شد آن‌هم با دلار‌هزار و ۲۲۶ توماني. محمود بهمني، رييس‌كل بانك مركزي از اولين روزهاي امسال به دنبال تك‌نرخي شدن بازار ارز بود يعني از همان روزهايي كه دلار براي اولين بار و در كمال شگفتي‌هزار و ۲۰۰ توماني شد و متولي رسمي بازار هم قول داد كه با تزريق به موقع، اين قيمت به تاريخ بپيوندد اما سياست تزريق ظرف چند روز جاي خود را به سياست ايجاد بازار تك‌نرخي داد البته نه با كاهش قيمت در بازار رسمي بلكه با گران كردن نرخ‌ها در شعب بانك‌ها. اين تدبير هم در نيمه راه به بن‌بست رسيد. قيمت‌ها در بازار آزاد آنچنان‌گران شد و اعتراض‌ها بالا گرفت كه چاره‌اي جز عقب‌نشيني براي بانك مركزي باقي نماند هر‌چند كه بهمني اصرار داشت اگر كارشناسان، تحليلگران و حتي نمايندگان مجلس كمي تحمل مي‌كردند و اصطلاحا دندان روي جگر مي‌گذاشتند، بالاخره بازار ناچار به تبعيت مي‌شد.
به هر حال زير سايه تدابير بانك مركزي، بازار ارز نه تنها تك‌نرخي نشد بلكه قيمت‌هاي دوگانه جاي خود را به بازار چند نرخي داد. بعد از آن‌هم، رشد تقريبا پيوسته قيمت‌ها تداوم يافت و بانك مركزي هم به عنوان متولي چندان تلاشي براي مهار نرخ‌ها از خود نشان نمي‌داد همين امر اين پرسش را پيش مي‌كشيد كه چطور بانكي كه براي هر گام پس و پيش شدن قيمت ابراز نظر مي‌كرد تا همه بدانند مهار امور به دست كيست چرا سياست سكوت در پيش گرفته است؟ به هر حال بالاخره سكوت شكست و بانك مركزي وارد عمل شد و تقريبا از همه اهرم‌هاي فشار براي بازگشت قيمت‌ها استفاده كرد، از تعيين قيمت دستوري براي بازار و صرافي‌ها، تا قاچاق اعلام كردن معامله دلار در خيابان و جمع‌آوري دلال‌ها از خيابان‌ها. اما نتيجه اين همه تلاش كاهش قيمت واقعي ارز نبود تنها دلال‌ها به فروشندگان مخفي تبديل شدند. خيابان منوچهري و چهارراه استانبول شبيه خيابان ناصرخسرو شد و دلار هم كيميايي بود كه در كوچه پس‌كوچه‌ها خريدوفروش مي‌شد آن‌هم به قيمت‌هايي كه تا دو‌هزار و ۲۰۰ تومان هم بالا رفته بود آخرين اوج‌گيري قيمت هم در حالي بود كه اتحاديه اروپا در نشست خود نفت ايران را تحريم كرد و مصوبه شوراي پول و اعتبار براي افزايش نرخ سود بانكي از طرف معاون رييس‌جمهور با ابهام مواجه شد.
هيچ مشكلي نداريم
البته رييس‌جمهور انگشت اتهام درخصوص مشكلات را به سوي گروهي خاص نشانه رفت. در آخرين اظهارنظر هم محمود احمدي‌نژاد گفت: برخي از افراد به اسم سرمايه‌گذاري از بانك مركزي ارز گرفته‌اند و به‌جاي سرمايه‌گذاري الان با چند برابر قيمت در بازار عرضه مي‌كنند. به گفته احمدي‌نژاد تغييرات اخير در بازار سكه و ارز كاملا كاذب است و عده‌اي سعي دارند با روندي كه به وجود آمده، سود ببرند.
وي تصريح كرد: اگر مردم ارز بخواهند بانك مركزي مي‌تواند به راحتي ارز مورد نياز مسافرت، تجارت و بقيه امور را در اختيار مردم بگذارد چون ذخيره كافي ارزي در كشور وجود دارد.
رييس‌جمهور ادامه داد: در حال حاضر 90 ميليارد دلار ذخيره ارزي از محل فروش نفت داريم و 32 ميليارد دلار نيز از صادرات غيرنفتي نصيب كشور شده و در مجموع 135 ميليارد دلار صادرات داشتيم و در مقابل در 9 ماه گذشته 44 ميليارد دلار واردات داشتيم كه احتمالا تا پايان سال به 60 ميليارد دلار مي‌رسد.
وي افزود: نابساماني در بازار ارز و سكه نتيجه بي‌اخلاقي است درحالي كه سكه براساس قيمت جهاني قيمتي معادل 500 تا 600هزار تومان دارد عده‌اي سكه‌ها را احتكار كرده‌اند و با افزايش قيمت سود مي‌برند.
وي با بيان اينكه هيچ مشكلي در اقتصاد كشور وجود ندارد، گفت: چه كسي گفته اقتصاد ما وابسته به ارز است ما در حال حاضر با تمام اين بداخلاقي‌ها هيچ مشكلي در اقتصاد نداريم و كار را حتي يك ساعت هم تعطيل نكرده‌ايم. رييس‌جمهور با بيان اينكه برخي بازار را آشفته كرده و عده‌اي از اين موقعيت سوءاستفاده كردند، گفت: در روز شهادت پيامبر عزيز اسلام (ص) يك بازي زشت اقتصادي – سياسي – رسانه‌اي به راه افتاد كه برخي رسانه‌ها قيمت ارز و سكه را لحظه‌اي اعلام مي‌كردند كه به نظر من اين يك خيانت بود.
رييس‌جمهور گفت: پس مشكل كجاست و اين همه سروصداها چه بود و اينكه قيمت ارز بالا برود چه بود.
احمدي‌نژاد افزود: در اين قضيه دو تا سه گروه دست‌اندركار بودند كه گروه نخست آن باندهاي دلالي بودند كه هميشه از آشفته بازار سود مي‌برند و آمدند با استفاده از برخي خلأهاي قانوني سروصداهايي درست كردند كه البته در بانك مركزي و برخي دستگاه‌ها اشتباهاتي هم بود به اين دليل كه به اين سيستم اعتماد كردند و هرچه ارز خواستند به آنها دادند تا به دست وارد‌كننده يا كساني كه نياز دارند، برسد.
رييس‌جمهور گفت: اين گروه به جاي اينكه ارز را به وارد‌كننده بدهند در جيب خود گذاشتند، سروصداها كردند كه قيمت ارز قرار است تا دو تا سه‌هزار تومان افزايش پيدا كند تا اينكه گران‌تر بفروشند. احمدي‌نژاد افزود: يك گروه ديگر كه با اينها جفت شدند برخي سياسيون بودند البته به ظاهر سياسيون، از آن طرف به بانك مركزي فشار مي‌آوردند كه چرا قيمت ارز را بالا نمي‌بريد، اين بيت‌المال است قيمت را بايد بالا ببريد.
وي اضافه كرد: سپس خود اينها مي‌روند بيرون مي‌ايستند و مي‌گويند اي واي دولت نمي‌تواند، نمي‌خواهد و توان اقتصادي ندارد و آشفته بازاري درست كردند كه عده‌اي چند روزي حسابي بردند. احمدي‌نژاد گفت: در برخي روزهاي تعطيل، برخي خبرگزاري‌ها به صورت لحظه‌اي درباره قيمت سكه و ارز پيامك مي‌دادند و بازي زشت اقتصادي، سياسي و رسانه‌اي بود. رييس‌جمهوري با اشاره به بداخلاقي در بازار سكه و ارز گفت: اين كارها نه شرط اصولگرايي است نه اصلاح‌طلبي و نه شرط ايراني بودن. مشكل اخير مقطعي است و به‌زودي همه چيز به حالت عادي باز‌خواهد گشت.
همه تدابير براي يك بازار آشفته
دلار ۲۳۰۰ توماني و سكه يك ميليون و ۴۰هزار توماني هم بالاخره كار خود را كرد و باعث شد بانك مركزي آخرين تيرهاي تركش را شليك كند. به اين ترتيب در آخرين روزهاي هفته هم امضاي رييس‌جمهور پاي مصوبه شوراي پول و اعتبار نشست و نرخ سود بانكي افزايش يافت و هم در اقدامي جالب توجه بعد از مدت‌ها انتظار نرخ برابري واحد پول ايران در مقابل دلار آمريكا را به طور رسمي‌هزار و ۲۲۶ تومان اعلام كرد. اين به آن معنا بود كه بازار ارز ايران از هشتم بهمن تك‌نرخي مي‌شود و احدي حق فروش به قيمت بالاتر را ندارد.
بازار را تك‌نرخي مي‌كنيم
به گفته رييس‌كل بانك مركزي طبق برنامه‌ريزي‌ها قرار است در دور جديد مبلغ ارز مسافري از متقاضيان دريافت شود و پس از كنترل‌هاي لازم نسبت به واگذاري ارز اقدام كنند. بهمني تصريح كرد: حتي براي افرادي كه بخواهند مسافرت‌هاي دور نيز داشته باشند ارز مورد نياز فراهم خواهد شد و هيچ مشكلي براي هموطنان به وجود نخواهد آمد. او خاطرنشان كرد: با سياست جديد بانك مركزي ديگر نيازي به مراجعه افراد به بازارهاي آزاد براي تهيه ارز وجود نخواهد داشت و سيستم‌هاي بانكي تمام نيازهاي آنها را برآورده مي‌كند كه البته نحوه واگذاري ارز به نسبت نوع مصرف افراد متفاوت خواهد بود.
رييس‌كل بانك مركزي گفت: همه مراجعان نيازمند ارزي براي واردات يا توليد به هر ميزان چه از طريق حواله و چه از طريق گشايش ال‌سي و روش‌هاي مختلف اين ارز را در اختيار آنها قرار مي‌دهيم. بهمني درباره ميزان ارزي كه در اختيار افراد قرار مي‌گيرد، گفت: براي توليد‌كنندگان و وارد‌كنندگان ميزان ارز نامحدود است و هر ميزان كه بخواهند گشايش كنند در اختيار آنان ارز قرار مي‌دهيم و براي دانشجويان نيز مشخص و دستورالعمل آن قبلا ابلاغ شده است. رييس‌كل بانك مركزي با بيان اينكه براي مسافران هم رقم آن تعيين شده است و‌هزار دلار را در نظر گرفته بوديم افزود: در حال افزايش اين نرخ هستيم تا بتوانيم براي سفرهاي نوروزي اين رقم را افزايش دهيم تا مسافران حتي در سفرهاي دورپرواز هم مشكل كمبود منابع نداشته باشند.
پيش‌فروش سكه ادامه دارد
بهمني با اشاره به وضعيت پيش‌فروش سكه هم تاكيد كرد: در چند روز گذشته حدود 5/4 تا پنج ميليون سكه پيش‌فروش كرديم و پيش‌بيني كرديم كه اگر بخواهيم 15 تا 20 روز ديگر، 10 تا 15 ميليون هم پيش‌فروش كنيم اين رقم به 20 ميليون مي‌رسد. رييس‌كل بانك مركزي ادامه داد: هميشه اين فكر را مي‌كرديم كه اگر 20 ميليون سكه در چهار ماه بعد به بازار عرضه شود چه اتفاقي مي‌افتد و اين عرضه مي‌تواند بازار را بشكند. وي گفت: براي اينكه خريداران اين ضرر را نداشته باشند قيمت جهاني را محاسبه و با احتساب كارمزد نرخ را تعيين مي‌كنيم و در اختيار آنان قرار مي‌دهيم. بهمني تاكيد كرد: پيش‌فروش سكه همچنان ادامه دارد تا زماني كه تقاضا بسيار كاهش يابد يا از بين برود.
دستورالعمل‌هاي بانك مركزي
اما بعد از آنكه زمان تك‌نرخي شدن بازار ارز و نرخ‌هاي جديد اعلام شد بانك مركزي بخشنامه تازه‌اي را هم به صرافي‌ها ابلاغ كرد. بر اساس اين بخشنامه از تاريخ 8/11/90 صرافان سراسر كشور مجازند با در نظر گرفتن هزينه‌هاي نقل و انتقالات ارزي نرخ فروش ارز را حداكثر سه تا پنج درصد بالاتر از نرخ مرجع بانك مركزي تعيين كنند. به جز اين نرخ فروش نقدي ارز به صورت اسكناس نيز با در نظر گرفتن هزينه‌هاي تامين اسكناس، حداكثر به ميزان يك درصد بالاتر از نرخ مرجع اين بانك خواهد بود. بانك مركزي هشدار داده صراف‌هايي كه بخشنامه ابلاغي اين بانك را از تاريخ 8/11/90 رعايت نكنند مجوز فعاليت آنها ابطال خواهد شد. خبر ديگر اينكه بانك مركزي اعلام كرد: صرف نگهداري يا حمل ارز در داخل كشور، بدون داشتن قصد خروج غيرقانوني از كشور مشروط به اينكه خريد و فروش ارز به صورت غيرمجاز صورت نگرفته باشد، مشمول وصف مجرمانه نخواهد بود. البته خروج ارز بيش از ميزان پنج‌هزار دلار موكول به ارايه اظهارنامه ارزي يا اعلاميه بانكي مربوط يا هر سند بانكي كه مبين پرداخت وجه به صورت اسكناس از محل حساب ارزي يا فروش ارز باشد، در مبادي خروجي گمركي توسط مسافر خواهد بود.
سازمان حمايت قيمت‌ها را كنترل مي‌كند
نكته ديگر اينكه براي تضمين رعايت همين بخشنامه‌ها و قوانين تازه تصويب شده به گفته معاون وزير اقتصاد، سازمان حمايت از مصرف‌كنندگان از اين هفته براي نظارت و كنترل قيمت‌ها وارد بازار مي‌شود، محمدرضا فرزين در همين خصوص از تدوين نظام نظارتي جديد براي ارز خبر داد و گفت: از اين پس ارز در خارج از شبكه بانكي كاربردي ندارد و حتي در مورد ارز مسافري به متقاضيان حواله داده خواهد شد. فرزين با اشاره به التهابات بازار سكه و ارز گفت: متولي ساماندهي ارزي كشور و حذف ارزش پول ملي بانك مركزي تاكنون كار را به خوبي انجام داده است.
روز جديد صراف‌ها و دلال‌ها
به هر حال امروز اهالي چهارراه استانبول در شرايطي به بازار برمي‌گردند كه هيچ‌كس دقيقا نمي‌داند بازار تك‌نرخي دقيقا چطور بازاري خواهد بود. البته اين سومين تجربه بازار تك‌نرخي ارز است اما با اين وجود نمي‌توان پيش‌بيني كرد كه سرانجام تدبير جديد به كجا ختم خواهد شد و اصولا اينكه ختم به خير خواهد شد يا نه؟ حرفه‌اي‌هاي بازار مي‌گويند از اين سياست هم آبي گرم نخواهد شد و قيمت‌ها به همان مسير خواهد رفت كه تا همين يكي، دو روز پيش حركت مي‌كرد چون نمي‌توان از مشترياني كه دلار دو‌هزار و ۳۰۰ توماني را هم به چشم ديده‌اند انتظار داشت كوتاه بيايند و دلار را‌هزار و ۲۲۶ تومان به صراف‌ها يا يانك مركزي بفروشند. به گفته آنها روز پنجشنبه هم قيمت دلار روز خود را با قيمت‌هزارو ۶۰۰ تومان آغاز كرد اما نبود عرضه و كمياب بودن باعث شد تا عصر، قيمت دلار تا‌هزار و ۸۰۰ تومان و بيش از آن هم برسد. البته همه اين پيش‌بيني‌ها منوط به ادامه سنگين بودن كفه تقاضا نسبت به عرضه است. به عبارت ديگر اگر از همين امروز عرضه سنگين دلار و ديگر ارزها آغاز شود مي‌توان انتظار افت قيمت‌ها را داشت اما سوال اينجاست كه اين عرضه‌هاي سنگين دقيقا تا چه زماني مي‌تواند ادامه يابد و معلوم هم نيست كه نرخ جديد سود بانكي بتواند آب رفته يعني اعتماد مردم به بازار پول را به جوب بازگرداند. در مورد سكه هم وضع بر همين منوال است.
سكه از رونق مي‌افتد؟
قيمت هر قطعه سكه كه تا بيش از يك ميليون هم پيش رفته بود، روز پنجشنبه تا ۶۵۰هزار تومان هم عقب‌نشيني كرد اما آيا اين روند تداوم خواهد داشت آن‌هم در شرايطي كه قيمت جهاني طلا در حال رشد مداوم است و ارزش هر اونس طلا در آن سوي مرز‌هزار و ۷۰۰ دلار خيمه‌زده است.محمد كشتي‌آراي رييس اتحاديه كشوري طلا و جواهر در اين خصوص گفت: بانك مركزي تاكنون براي تعيين قيمت سكه بهار آزادي نرخ بازار آزاد را مدنظر قرار مي‌داد و بايد ديد با تك‌نرخي شدن ارز قيمت سكه امروز در بازار با چه نرخي عرضه خواهد شد. به گفته او، اعلام ارز تك‌نرخي با قيمت 1226 تومان و تصميم دولت براي افزايش نرخ سود بانكي توانسته است به بازار شوك وارد كرده و با كاهش قيمت‌ها نگراني مردم در رابطه با نرخ كالاها را از بين ببرد و به نوعي آرامش را به بازار برگرداند. كشتي‌آراي درباره قيمت سكه در بازار نيز اظهار داشت: قيمت سكه 300هزار تومان كاهش پيدا كرد و روز گذشته به 650هزار تومان هم رسيد. كشتي‌آراي در پاسخ به اين پرسش كه با اين اوصاف اگر قيمت طلا با ارز 1226 توماني محاسبه شود بايد شاهد كاهش چشمگير قيمت باشيم تاكيد كرد: بانك مركزي خودش در حال حاضر سكه مدت‌دار را در بانك بيش از 620هزار تومان مي‌فروشد كه اگر با سود چهار ماهه آن حساب كنيم، نرخ آن به بالاي 680هزار تومان مي‌رسد. رييس اتحاديه كشوري طلا و جواهر درخصوص آينده بازار سكه هم گفت: بايد منتظر بود و ديد دولت براي تعيين نرخ طلا و سكه چگونه عمل مي‌كند.
منبع:شرق
کد خبر:
19066
تاریخ انتشار: 8 بهمن 1390 - 12:01
امروز هشتم بهمن ماه ۹۰ به دستور بانك مركزي، بازار ارز ايران رسما تك‌نرخي شد آن‌هم با دلار‌هزار و ۲۲۶ توماني. محمود بهمني، رييس‌كل بانك مركزي از اولين روزهاي امسال به دنبال تك‌نرخي شدن بازار ارز بود يعني از همان روزهايي كه دلار براي اولين بار و در كمال شگفتي‌هزار و ۲۰۰ توماني شد و متولي رسمي بازار هم قول داد كه با تزريق به موقع، اين قيمت به تاريخ بپيوندد اما سياست تزريق ظرف چند روز جاي خود را به سياست ايجاد بازار تك‌نرخي داد البته نه با كاهش قيمت در بازار رسمي بلكه با گران كردن نرخ‌ها در شعب بانك‌ها. اين تدبير هم در نيمه راه به بن‌بست رسيد. قيمت‌ها در بازار آزاد آنچنان‌گران شد و اعتراض‌ها بالا گرفت كه چاره‌اي جز عقب‌نشيني براي بانك مركزي باقي نماند هر‌چند كه بهمني اصرار داشت اگر كارشناسان، تحليلگران و حتي نمايندگان مجلس كمي تحمل مي‌كردند و اصطلاحا دندان روي جگر مي‌گذاشتند، بالاخره بازار ناچار به تبعيت مي‌شد.
به هر حال زير سايه تدابير بانك مركزي، بازار ارز نه تنها تك‌نرخي نشد بلكه قيمت‌هاي دوگانه جاي خود را به بازار چند نرخي داد. بعد از آن‌هم، رشد تقريبا پيوسته قيمت‌ها تداوم يافت و بانك مركزي هم به عنوان متولي چندان تلاشي براي مهار نرخ‌ها از خود نشان نمي‌داد همين امر اين پرسش را پيش مي‌كشيد كه چطور بانكي كه براي هر گام پس و پيش شدن قيمت ابراز نظر مي‌كرد تا همه بدانند مهار امور به دست كيست چرا سياست سكوت در پيش گرفته است؟ به هر حال بالاخره سكوت شكست و بانك مركزي وارد عمل شد و تقريبا از همه اهرم‌هاي فشار براي بازگشت قيمت‌ها استفاده كرد، از تعيين قيمت دستوري براي بازار و صرافي‌ها، تا قاچاق اعلام كردن معامله دلار در خيابان و جمع‌آوري دلال‌ها از خيابان‌ها. اما نتيجه اين همه تلاش كاهش قيمت واقعي ارز نبود تنها دلال‌ها به فروشندگان مخفي تبديل شدند. خيابان منوچهري و چهارراه استانبول شبيه خيابان ناصرخسرو شد و دلار هم كيميايي بود كه در كوچه پس‌كوچه‌ها خريدوفروش مي‌شد آن‌هم به قيمت‌هايي كه تا دو‌هزار و ۲۰۰ تومان هم بالا رفته بود آخرين اوج‌گيري قيمت هم در حالي بود كه اتحاديه اروپا در نشست خود نفت ايران را تحريم كرد و مصوبه شوراي پول و اعتبار براي افزايش نرخ سود بانكي از طرف معاون رييس‌جمهور با ابهام مواجه شد.
هيچ مشكلي نداريم
البته رييس‌جمهور انگشت اتهام درخصوص مشكلات را به سوي گروهي خاص نشانه رفت. در آخرين اظهارنظر هم محمود احمدي‌نژاد گفت: برخي از افراد به اسم سرمايه‌گذاري از بانك مركزي ارز گرفته‌اند و به‌جاي سرمايه‌گذاري الان با چند برابر قيمت در بازار عرضه مي‌كنند. به گفته احمدي‌نژاد تغييرات اخير در بازار سكه و ارز كاملا كاذب است و عده‌اي سعي دارند با روندي كه به وجود آمده، سود ببرند.
وي تصريح كرد: اگر مردم ارز بخواهند بانك مركزي مي‌تواند به راحتي ارز مورد نياز مسافرت، تجارت و بقيه امور را در اختيار مردم بگذارد چون ذخيره كافي ارزي در كشور وجود دارد.
رييس‌جمهور ادامه داد: در حال حاضر 90 ميليارد دلار ذخيره ارزي از محل فروش نفت داريم و 32 ميليارد دلار نيز از صادرات غيرنفتي نصيب كشور شده و در مجموع 135 ميليارد دلار صادرات داشتيم و در مقابل در 9 ماه گذشته 44 ميليارد دلار واردات داشتيم كه احتمالا تا پايان سال به 60 ميليارد دلار مي‌رسد.
وي افزود: نابساماني در بازار ارز و سكه نتيجه بي‌اخلاقي است درحالي كه سكه براساس قيمت جهاني قيمتي معادل 500 تا 600هزار تومان دارد عده‌اي سكه‌ها را احتكار كرده‌اند و با افزايش قيمت سود مي‌برند.
وي با بيان اينكه هيچ مشكلي در اقتصاد كشور وجود ندارد، گفت: چه كسي گفته اقتصاد ما وابسته به ارز است ما در حال حاضر با تمام اين بداخلاقي‌ها هيچ مشكلي در اقتصاد نداريم و كار را حتي يك ساعت هم تعطيل نكرده‌ايم. رييس‌جمهور با بيان اينكه برخي بازار را آشفته كرده و عده‌اي از اين موقعيت سوءاستفاده كردند، گفت: در روز شهادت پيامبر عزيز اسلام (ص) يك بازي زشت اقتصادي – سياسي – رسانه‌اي به راه افتاد كه برخي رسانه‌ها قيمت ارز و سكه را لحظه‌اي اعلام مي‌كردند كه به نظر من اين يك خيانت بود.
رييس‌جمهور گفت: پس مشكل كجاست و اين همه سروصداها چه بود و اينكه قيمت ارز بالا برود چه بود.
احمدي‌نژاد افزود: در اين قضيه دو تا سه گروه دست‌اندركار بودند كه گروه نخست آن باندهاي دلالي بودند كه هميشه از آشفته بازار سود مي‌برند و آمدند با استفاده از برخي خلأهاي قانوني سروصداهايي درست كردند كه البته در بانك مركزي و برخي دستگاه‌ها اشتباهاتي هم بود به اين دليل كه به اين سيستم اعتماد كردند و هرچه ارز خواستند به آنها دادند تا به دست وارد‌كننده يا كساني كه نياز دارند، برسد.
رييس‌جمهور گفت: اين گروه به جاي اينكه ارز را به وارد‌كننده بدهند در جيب خود گذاشتند، سروصداها كردند كه قيمت ارز قرار است تا دو تا سه‌هزار تومان افزايش پيدا كند تا اينكه گران‌تر بفروشند. احمدي‌نژاد افزود: يك گروه ديگر كه با اينها جفت شدند برخي سياسيون بودند البته به ظاهر سياسيون، از آن طرف به بانك مركزي فشار مي‌آوردند كه چرا قيمت ارز را بالا نمي‌بريد، اين بيت‌المال است قيمت را بايد بالا ببريد.
وي اضافه كرد: سپس خود اينها مي‌روند بيرون مي‌ايستند و مي‌گويند اي واي دولت نمي‌تواند، نمي‌خواهد و توان اقتصادي ندارد و آشفته بازاري درست كردند كه عده‌اي چند روزي حسابي بردند. احمدي‌نژاد گفت: در برخي روزهاي تعطيل، برخي خبرگزاري‌ها به صورت لحظه‌اي درباره قيمت سكه و ارز پيامك مي‌دادند و بازي زشت اقتصادي، سياسي و رسانه‌اي بود. رييس‌جمهوري با اشاره به بداخلاقي در بازار سكه و ارز گفت: اين كارها نه شرط اصولگرايي است نه اصلاح‌طلبي و نه شرط ايراني بودن. مشكل اخير مقطعي است و به‌زودي همه چيز به حالت عادي باز‌خواهد گشت.
همه تدابير براي يك بازار آشفته
دلار ۲۳۰۰ توماني و سكه يك ميليون و ۴۰هزار توماني هم بالاخره كار خود را كرد و باعث شد بانك مركزي آخرين تيرهاي تركش را شليك كند. به اين ترتيب در آخرين روزهاي هفته هم امضاي رييس‌جمهور پاي مصوبه شوراي پول و اعتبار نشست و نرخ سود بانكي افزايش يافت و هم در اقدامي جالب توجه بعد از مدت‌ها انتظار نرخ برابري واحد پول ايران در مقابل دلار آمريكا را به طور رسمي‌هزار و ۲۲۶ تومان اعلام كرد. اين به آن معنا بود كه بازار ارز ايران از هشتم بهمن تك‌نرخي مي‌شود و احدي حق فروش به قيمت بالاتر را ندارد.
بازار را تك‌نرخي مي‌كنيم
به گفته رييس‌كل بانك مركزي طبق برنامه‌ريزي‌ها قرار است در دور جديد مبلغ ارز مسافري از متقاضيان دريافت شود و پس از كنترل‌هاي لازم نسبت به واگذاري ارز اقدام كنند. بهمني تصريح كرد: حتي براي افرادي كه بخواهند مسافرت‌هاي دور نيز داشته باشند ارز مورد نياز فراهم خواهد شد و هيچ مشكلي براي هموطنان به وجود نخواهد آمد. او خاطرنشان كرد: با سياست جديد بانك مركزي ديگر نيازي به مراجعه افراد به بازارهاي آزاد براي تهيه ارز وجود نخواهد داشت و سيستم‌هاي بانكي تمام نيازهاي آنها را برآورده مي‌كند كه البته نحوه واگذاري ارز به نسبت نوع مصرف افراد متفاوت خواهد بود.
رييس‌كل بانك مركزي گفت: همه مراجعان نيازمند ارزي براي واردات يا توليد به هر ميزان چه از طريق حواله و چه از طريق گشايش ال‌سي و روش‌هاي مختلف اين ارز را در اختيار آنها قرار مي‌دهيم. بهمني درباره ميزان ارزي كه در اختيار افراد قرار مي‌گيرد، گفت: براي توليد‌كنندگان و وارد‌كنندگان ميزان ارز نامحدود است و هر ميزان كه بخواهند گشايش كنند در اختيار آنان ارز قرار مي‌دهيم و براي دانشجويان نيز مشخص و دستورالعمل آن قبلا ابلاغ شده است. رييس‌كل بانك مركزي با بيان اينكه براي مسافران هم رقم آن تعيين شده است و‌هزار دلار را در نظر گرفته بوديم افزود: در حال افزايش اين نرخ هستيم تا بتوانيم براي سفرهاي نوروزي اين رقم را افزايش دهيم تا مسافران حتي در سفرهاي دورپرواز هم مشكل كمبود منابع نداشته باشند.
پيش‌فروش سكه ادامه دارد
بهمني با اشاره به وضعيت پيش‌فروش سكه هم تاكيد كرد: در چند روز گذشته حدود 5/4 تا پنج ميليون سكه پيش‌فروش كرديم و پيش‌بيني كرديم كه اگر بخواهيم 15 تا 20 روز ديگر، 10 تا 15 ميليون هم پيش‌فروش كنيم اين رقم به 20 ميليون مي‌رسد. رييس‌كل بانك مركزي ادامه داد: هميشه اين فكر را مي‌كرديم كه اگر 20 ميليون سكه در چهار ماه بعد به بازار عرضه شود چه اتفاقي مي‌افتد و اين عرضه مي‌تواند بازار را بشكند. وي گفت: براي اينكه خريداران اين ضرر را نداشته باشند قيمت جهاني را محاسبه و با احتساب كارمزد نرخ را تعيين مي‌كنيم و در اختيار آنان قرار مي‌دهيم. بهمني تاكيد كرد: پيش‌فروش سكه همچنان ادامه دارد تا زماني كه تقاضا بسيار كاهش يابد يا از بين برود.
دستورالعمل‌هاي بانك مركزي
اما بعد از آنكه زمان تك‌نرخي شدن بازار ارز و نرخ‌هاي جديد اعلام شد بانك مركزي بخشنامه تازه‌اي را هم به صرافي‌ها ابلاغ كرد. بر اساس اين بخشنامه از تاريخ 8/11/90 صرافان سراسر كشور مجازند با در نظر گرفتن هزينه‌هاي نقل و انتقالات ارزي نرخ فروش ارز را حداكثر سه تا پنج درصد بالاتر از نرخ مرجع بانك مركزي تعيين كنند. به جز اين نرخ فروش نقدي ارز به صورت اسكناس نيز با در نظر گرفتن هزينه‌هاي تامين اسكناس، حداكثر به ميزان يك درصد بالاتر از نرخ مرجع اين بانك خواهد بود. بانك مركزي هشدار داده صراف‌هايي كه بخشنامه ابلاغي اين بانك را از تاريخ 8/11/90 رعايت نكنند مجوز فعاليت آنها ابطال خواهد شد. خبر ديگر اينكه بانك مركزي اعلام كرد: صرف نگهداري يا حمل ارز در داخل كشور، بدون داشتن قصد خروج غيرقانوني از كشور مشروط به اينكه خريد و فروش ارز به صورت غيرمجاز صورت نگرفته باشد، مشمول وصف مجرمانه نخواهد بود. البته خروج ارز بيش از ميزان پنج‌هزار دلار موكول به ارايه اظهارنامه ارزي يا اعلاميه بانكي مربوط يا هر سند بانكي كه مبين پرداخت وجه به صورت اسكناس از محل حساب ارزي يا فروش ارز باشد، در مبادي خروجي گمركي توسط مسافر خواهد بود.
سازمان حمايت قيمت‌ها را كنترل مي‌كند
نكته ديگر اينكه براي تضمين رعايت همين بخشنامه‌ها و قوانين تازه تصويب شده به گفته معاون وزير اقتصاد، سازمان حمايت از مصرف‌كنندگان از اين هفته براي نظارت و كنترل قيمت‌ها وارد بازار مي‌شود، محمدرضا فرزين در همين خصوص از تدوين نظام نظارتي جديد براي ارز خبر داد و گفت: از اين پس ارز در خارج از شبكه بانكي كاربردي ندارد و حتي در مورد ارز مسافري به متقاضيان حواله داده خواهد شد. فرزين با اشاره به التهابات بازار سكه و ارز گفت: متولي ساماندهي ارزي كشور و حذف ارزش پول ملي بانك مركزي تاكنون كار را به خوبي انجام داده است.
روز جديد صراف‌ها و دلال‌ها
به هر حال امروز اهالي چهارراه استانبول در شرايطي به بازار برمي‌گردند كه هيچ‌كس دقيقا نمي‌داند بازار تك‌نرخي دقيقا چطور بازاري خواهد بود. البته اين سومين تجربه بازار تك‌نرخي ارز است اما با اين وجود نمي‌توان پيش‌بيني كرد كه سرانجام تدبير جديد به كجا ختم خواهد شد و اصولا اينكه ختم به خير خواهد شد يا نه؟ حرفه‌اي‌هاي بازار مي‌گويند از اين سياست هم آبي گرم نخواهد شد و قيمت‌ها به همان مسير خواهد رفت كه تا همين يكي، دو روز پيش حركت مي‌كرد چون نمي‌توان از مشترياني كه دلار دو‌هزار و ۳۰۰ توماني را هم به چشم ديده‌اند انتظار داشت كوتاه بيايند و دلار را‌هزار و ۲۲۶ تومان به صراف‌ها يا يانك مركزي بفروشند. به گفته آنها روز پنجشنبه هم قيمت دلار روز خود را با قيمت‌هزارو ۶۰۰ تومان آغاز كرد اما نبود عرضه و كمياب بودن باعث شد تا عصر، قيمت دلار تا‌هزار و ۸۰۰ تومان و بيش از آن هم برسد. البته همه اين پيش‌بيني‌ها منوط به ادامه سنگين بودن كفه تقاضا نسبت به عرضه است. به عبارت ديگر اگر از همين امروز عرضه سنگين دلار و ديگر ارزها آغاز شود مي‌توان انتظار افت قيمت‌ها را داشت اما سوال اينجاست كه اين عرضه‌هاي سنگين دقيقا تا چه زماني مي‌تواند ادامه يابد و معلوم هم نيست كه نرخ جديد سود بانكي بتواند آب رفته يعني اعتماد مردم به بازار پول را به جوب بازگرداند. در مورد سكه هم وضع بر همين منوال است.
سكه از رونق مي‌افتد؟
قيمت هر قطعه سكه كه تا بيش از يك ميليون هم پيش رفته بود، روز پنجشنبه تا ۶۵۰هزار تومان هم عقب‌نشيني كرد اما آيا اين روند تداوم خواهد داشت آن‌هم در شرايطي كه قيمت جهاني طلا در حال رشد مداوم است و ارزش هر اونس طلا در آن سوي مرز‌هزار و ۷۰۰ دلار خيمه‌زده است.محمد كشتي‌آراي رييس اتحاديه كشوري طلا و جواهر در اين خصوص گفت: بانك مركزي تاكنون براي تعيين قيمت سكه بهار آزادي نرخ بازار آزاد را مدنظر قرار مي‌داد و بايد ديد با تك‌نرخي شدن ارز قيمت سكه امروز در بازار با چه نرخي عرضه خواهد شد. به گفته او، اعلام ارز تك‌نرخي با قيمت 1226 تومان و تصميم دولت براي افزايش نرخ سود بانكي توانسته است به بازار شوك وارد كرده و با كاهش قيمت‌ها نگراني مردم در رابطه با نرخ كالاها را از بين ببرد و به نوعي آرامش را به بازار برگرداند. كشتي‌آراي درباره قيمت سكه در بازار نيز اظهار داشت: قيمت سكه 300هزار تومان كاهش پيدا كرد و روز گذشته به 650هزار تومان هم رسيد. كشتي‌آراي در پاسخ به اين پرسش كه با اين اوصاف اگر قيمت طلا با ارز 1226 توماني محاسبه شود بايد شاهد كاهش چشمگير قيمت باشيم تاكيد كرد: بانك مركزي خودش در حال حاضر سكه مدت‌دار را در بانك بيش از 620هزار تومان مي‌فروشد كه اگر با سود چهار ماهه آن حساب كنيم، نرخ آن به بالاي 680هزار تومان مي‌رسد. رييس اتحاديه كشوري طلا و جواهر درخصوص آينده بازار سكه هم گفت: بايد منتظر بود و ديد دولت براي تعيين نرخ طلا و سكه چگونه عمل مي‌كند.
منبع:شرق
