محمودرضا خواجه‌نصير*
در جلسه مشترك وزراي اقتصادي دولت، معاون برنامه‌ريزي رياست‌جمهوري و نمايندگان مجلس شوراي اسلامي، كليات راه‌اندازي معاملات گواهي ارزي در بورس اوراق بهادار تصويب شد. فلسفه ايجاد اين بازار در واقع متشكل كردن، نظم دادن و تحت‌نظارت در آوردن بازار «ارز» است. درخصوص هر مولفه‌اي اگر بخواهيم به شفافيت، نظام‌بندي، نظارت و مديريت برسيم، بايد بازاري هدفمند و متشكل داشته باشيم.
به نظر مي‌رسد كه به دليل عدم تمركز لازم بازار ارز و در حقيقت عدم نظارت و ايجاد يك تشكل نظام‌يافته به دليل ساختارهاي مديريتي و نقايصي كه هميشه بوده، بازار ارز ما دچار آشفتگي شده است و اين نقايص تا زماني كه مشكلات اعم از جو رواني و نگراني‌هاي حاكم بر فضاي اقتصادي كشور، عدم تعادل عرضه و تقاضا و افزايش سفته‌بازي از بين نرود، وجود دارد و وضعيت حاد‌تر نيز مي‌شود. نبود تمركز و تشكل در اين موارد بيشتر خود را نشان مي‌دهد و در نتيجه تغييرات غيرعادي و نوسانات بازار تاثيرات گسترده‌اي را بر كل اقتصاد جامعه و وضعيت تورم و معيشت مردم برجاي خواهد گذاشت. طبيعتا چنين نگراني‌هايي سبب مي‌شود كه تصميم‌گيران عرصه اقتصاد به اين فكر كنند كه يك بازار متمركز با قواعد مشخص و مدون داشته باشيم تا خريداران و فروشندگان بتوانند بر اساس مقررات مشخص به مبادله ارز دست بزنند و قيمت‌ها قابل اتكا باشد. به نوعي بازار ارز، از اين پس بتواند از كارآيي و عمق بيشتري برخوردار باشد كه مطمئنا بازار ارز، نمايانگر وضعيت اقتصادي كشور است و اگر ساماندهي شود خيلي نگراني‌ها را كمتر مي‌كند و مي‌تواند فعاليت‌هاي سفته‌بازان را كه متاسفانه تاثيرات سویي بر اقتصاد مي‌گذارد، كنترل كند.
از اين رو، بايد فضايي براي اين بازار طراحي شود تا نيازهاي تخصصي را شناسايي و قيمت‌گذاري‌ها را سامان دهد. به نظر مي‌رسد چنين بازاري با ايجاد تسهيلات براي فروش ارز خصوصا براي صادر‌كنندگان و از سوي ديگر خريد و تامين ارز براي وارد‌كنندگان و كساني كه مي‌خواهند از خدمات خارجي استفاده كنند، مي‌تواند بسياري از مشكلات سر راه صادر‌كنندگان و وارد‌كنندگان را بردارد. مطمئنا چارچوب چنين كاري بايد دقيق و حساب‌شده باشد اما مساله مشخص اين است كه فروشندگان ارز در قالب گواهي‌هاي ارزي يا مستنداتي كه به هر ترتيب مويد دارايي ارزي اشخاص است اقدام به عرضه ارز كنند و متقاضيان خريداري كنند. چنين بازاري اگر فعال شود و شكل بگيرد و فعالان ارزي در آن فعاليت كنند، قيمت‌هاي قابل اتكاتر خواهيم داشت. با تخصيص ارز بهينه و مديريت ارزي از طريق بازار منسجم مي‌توانيم به سمت مديريت كارشناسي كه در بازار ارز دنيا متداول است، پيش برويم.
در نتيجه مي‌توان گفت يكي از اهداف راه‌اندازي بورس ارز كاهش شكاف موجود بين نرخ ارز مرجع و ارز در بازار آزاد است تا سفته‌بازي در اين حوزه از بين برود و بتوانيم با يك بازار هدفمند و قيمت‌هاي ثابت مواجه باشيم.
*مدیر نظارت بر بورس‌ها و بازارهای سازمان بورسل داشته باشيم.
کد خبر:
28992
تاریخ انتشار: 15 مرداد 1391 - 13:24
محمودرضا خواجه‌نصير*
در جلسه مشترك وزراي اقتصادي دولت، معاون برنامه‌ريزي رياست‌جمهوري و نمايندگان مجلس شوراي اسلامي، كليات راه‌اندازي معاملات گواهي ارزي در بورس اوراق بهادار تصويب شد. فلسفه ايجاد اين بازار در واقع متشكل كردن، نظم دادن و تحت‌نظارت در آوردن بازار «ارز» است. درخصوص هر مولفه‌اي اگر بخواهيم به شفافيت، نظام‌بندي، نظارت و مديريت برسيم، بايد بازاري هدفمند و متشكل داشته باشيم.
به نظر مي‌رسد كه به دليل عدم تمركز لازم بازار ارز و در حقيقت عدم نظارت و ايجاد يك تشكل نظام‌يافته به دليل ساختارهاي مديريتي و نقايصي كه هميشه بوده، بازار ارز ما دچار آشفتگي شده است و اين نقايص تا زماني كه مشكلات اعم از جو رواني و نگراني‌هاي حاكم بر فضاي اقتصادي كشور، عدم تعادل عرضه و تقاضا و افزايش سفته‌بازي از بين نرود، وجود دارد و وضعيت حاد‌تر نيز مي‌شود. نبود تمركز و تشكل در اين موارد بيشتر خود را نشان مي‌دهد و در نتيجه تغييرات غيرعادي و نوسانات بازار تاثيرات گسترده‌اي را بر كل اقتصاد جامعه و وضعيت تورم و معيشت مردم برجاي خواهد گذاشت. طبيعتا چنين نگراني‌هايي سبب مي‌شود كه تصميم‌گيران عرصه اقتصاد به اين فكر كنند كه يك بازار متمركز با قواعد مشخص و مدون داشته باشيم تا خريداران و فروشندگان بتوانند بر اساس مقررات مشخص به مبادله ارز دست بزنند و قيمت‌ها قابل اتكا باشد. به نوعي بازار ارز، از اين پس بتواند از كارآيي و عمق بيشتري برخوردار باشد كه مطمئنا بازار ارز، نمايانگر وضعيت اقتصادي كشور است و اگر ساماندهي شود خيلي نگراني‌ها را كمتر مي‌كند و مي‌تواند فعاليت‌هاي سفته‌بازان را كه متاسفانه تاثيرات سویي بر اقتصاد مي‌گذارد، كنترل كند.
از اين رو، بايد فضايي براي اين بازار طراحي شود تا نيازهاي تخصصي را شناسايي و قيمت‌گذاري‌ها را سامان دهد. به نظر مي‌رسد چنين بازاري با ايجاد تسهيلات براي فروش ارز خصوصا براي صادر‌كنندگان و از سوي ديگر خريد و تامين ارز براي وارد‌كنندگان و كساني كه مي‌خواهند از خدمات خارجي استفاده كنند، مي‌تواند بسياري از مشكلات سر راه صادر‌كنندگان و وارد‌كنندگان را بردارد. مطمئنا چارچوب چنين كاري بايد دقيق و حساب‌شده باشد اما مساله مشخص اين است كه فروشندگان ارز در قالب گواهي‌هاي ارزي يا مستنداتي كه به هر ترتيب مويد دارايي ارزي اشخاص است اقدام به عرضه ارز كنند و متقاضيان خريداري كنند. چنين بازاري اگر فعال شود و شكل بگيرد و فعالان ارزي در آن فعاليت كنند، قيمت‌هاي قابل اتكاتر خواهيم داشت. با تخصيص ارز بهينه و مديريت ارزي از طريق بازار منسجم مي‌توانيم به سمت مديريت كارشناسي كه در بازار ارز دنيا متداول است، پيش برويم.
در نتيجه مي‌توان گفت يكي از اهداف راه‌اندازي بورس ارز كاهش شكاف موجود بين نرخ ارز مرجع و ارز در بازار آزاد است تا سفته‌بازي در اين حوزه از بين برود و بتوانيم با يك بازار هدفمند و قيمت‌هاي ثابت مواجه باشيم.
*مدیر نظارت بر بورس‌ها و بازارهای سازمان بورسل داشته باشيم.
کلید واژه ها :
