چه تعریفی از تشکل و تشکل گرایی در ایران وجود دارد؟ شاخص هایی که لازمه تشکیل یه تشکل باید باشد،چیست؟ آیا آنگونه که در کشورهای دیگر رسته های مختلف صنعتی و اقتصادی دارای تشکل هستند، در ایران نیز همانگونه است یا آنکه تشکل سازی در کشور شکل و سیاق خاص خود را دارد؟ چرا تشکل های موازی در ایران نه تنها تاکنون ساماندهی نشده اند بلکه در هر گوشه از کشور تشکل های ریز و درشت سر بر آورده است بی آنکه نظارتی بر آن باشد؟
از تشکل تولیدکنندگان نخود و لوبیا گرفته تا سندیکای تخم مرغ، در ایران کم نیستند؛ شاید وقت آن رسیده است تا به تشکل سازی در ایران سر و سامانی داده شود و تشکل ها در ظرف جدیدی شکل بگیرند. کمیسیون امور اجتماعی و تشکل ها اتاق تهران در طول سی نشستی که اعضای آن دور هم جمع شدند، علاوه بر آنکه مسائل مربوط به امور اجتماعی را زیر ذره بین برده است، تابلو ساماندهی تشکل ها را نیز بالا گرفته و بنا بر این است که از دل جلسات کارشناسی این کمیسیون، طرح منسجم تشکل گرایی در ایران بیرون آید.
سی امین نشست این کمیسیون نیز با موضوع ساماندهی تشکل ها در ایران برگزار شد. این بار نیز به مانند چند جلسه اخیر، اعضای کمیسیون به بررسی بندهایی از قانون بهبود مستمر فضای کسب وکار نشستند که مرتبط با تشکل ها است.
سرانجام طرح حمایت از تولید
در ابتدای این نشست، احمد پورفلاح به طرح حمایت از تولید که در مجلس شورای اسلامی است اشاره کرد و با بیان اینکه جرقه این طرح حدود یک ماه پیش در نشست فعالان اقتصادی با رییس کمیسیون صنایع مجلس زده شد، گفت: در آن جلسه مقرر شد تا صنعتگران و کارآفرینان خواسته های خود را به صورت مکتوب برای کمیسیون صنایع مجلس ارسال کنند و رییس این کمیسیون نیز اطمینان داد که این طرح به صورت دو فوریتی و فراقوایی در مجلس به تصویب برسد.
پورفلاح از برگزاری 11 جلسه نمایندگان بخش خصوصی با مجلس پیرامون طرح حمایت از تولید خبر داد و با اعلام اینکه تاکنون 22 ماده این طرح تنظیم شده است، خاطرنشان کرد که بودجه طرح حمایت از تولید 11 هزار میلیارد تومان در نظر گرفته شده است و در عین حال بر اساس یکی از بندهای آن، طراحان خواستار کاهش رقم مالیات از 25 درصد به 15 درصد و حقو بیمه از 23 درصد به 8 درصد شده اند. او همچنین خبر داد که بر اساس این طرح، سقف ممنوع الخروجی صاحبان کسب وکار و فعالان اقتصادی از 1 میلیون تومان به 2 میلیارد تومان تعیین شده است. همچنین به گفته رییس کمیسیون فضای کسب وکار اتاق تهران، بر پایه این طرح تمامی سازمان های دولتی مکلف شده اند که ال سی داخلی را بپذیرند و تامین اجتماعی نیز از حاکمیت انحصاری خارج شود.
پورفلاح در بخش دیگری از سخنان خود به موضوعات دیگری نیز که مرتبط با مسائل اجتماعی است اشاره کرد. به گفته وی، اگر در حوزه آبخیزداری شهرستان بهشهر از توابع استان مازندران یک میلیون دلار هزینه می شد، به طور قطع خسارات ناشی از سیل اخیر در این استان به حداقل می رسید. او همچنین از آخرین گزارش ها در زمینه نرخ مسکن در ایران و دیگر کشورها گفت و اینکه میانگین قیمت مسکن در تهران از سایر شهرهای بزرگ جهان بیشتر است.
نقد تشکل سازی در ایران
در ادامه این نشست، اعضای کمیسیون وارد دستور جلسه شدند و به بررسی بندهای دیگری از ماده 5 قانون بهبود مستمر فضای کسب وکار که در جلسات قبل نیز موضوع اصلی بحث بود پرداختند. ماده 5 این قانون، بر ساماندهی تشکل ها تکیه دارد. به گفته مجیدرضا حریری، یکی از اعضای کمیسیون امور اجتماعی و تشکل ها، جلسات کمیسیون باید به نقطه ای ختم شود که از دل بحث های کارشناسان و اعضای آن راهکاری برای ساماندهی تشکل ها در ایران به دست آید.
محمد مهدی راسخ ، رییس این کمیسیون، نیز با بیان اینکه هر جا در این قانون از اتاق بازرگانی نام برده شده است، منظور اتاق ایران است، تاکید کرد که نظرات و پیشنهادهای اتاق تهران در خصوص راهکارهایی برای ساماندهی تشکل ها در ایران، جمع بندی و برای اعمال نظر به اتاق ایران ارسال می شود. به گفته راسخ، بر اساس قانون، محل ثبت تشکل های اقتصادی باید اتاق ایران باشد.
در ادامه این نشست، سیاسی راد، مشاور کمیسیون امور اجتماعی و تشکل ها اتاق تهران، به ارائه گزارشی تحلیلی در خصوص تشکل ها در ایران پرداخت. به گفته وی، تشکل های موجود اتاق بازرگانی از نظر شاخص شمول، بسیار محدود هستند. او خاطرنشان کرد که عضویت در عمده انجمن ها به صورت مستقیم است در حالی که تشکل هایی که انجمن ها در آن عضویت دارند اندک شمار هستند.
او همچنین یادآور شد که رابطه اتاق بازرگانی با تشکل های موجود کاملا افقی است از این رو، مسیر انتقال تقاضاها و اطلاعات دارای تعریف مشخصی نیست. سیاسی راد در ادامه توضیح داد که بر اساس توزیع بخشی تشکل ها در اتاق بازرگانی ایران، 82 تشکل صنعتی، 44 تشکل در حوزه تجارت، 14 تشکل در بخش کشاورزی، 11 تشکل در حوزه حمل و نقل و 11 تشکل نیز به صورت متفرقه ثبت شده است. به گفته وی، 4 تشکل در حوزه آب و برق و گاز، 2 تشکل در حوزه شیلات، یک تشکل در بخش بهداشت و مددکاری، 5 تشکل در حوزه استخراج معدن، 7 تشکل در بخش ساختمان و 5 تشکل در حوزه واسطه گری مالی در اتاق ایران به ثبت رسیده است.
در ادامه این نشست، مجیدرضا حریری خواستار آن شد که تعریفی از عناوین مختلف تشکل ها به دست آید و محمد مهدی راسخ نیز تشکل سازی در ایران را مورد نقد قرار داد و اعلام کرد که کمیسیون امور اجتماعی و تشکل ها اتاق تهران به بررسی بیشتر این موضوع خواهد پرداخت.
