به گزارش اتاق خبر، در این کارزار برد با صنوفی است که از تخفیف بیشتر در عرضه کالاهای خود بهره می‌برند. بررسی‌ها نشان می‌دهد در شرایط رکود، فروشگاه‌های زنجیره‌ای که از چندین فروشگاه خرده‌فروشی تحت مالکیت تشکیل شده‌اند و از ماهیت تخفیف‌محور برخوردارند در سال‌های اخیر با استقبال مصرف‌کنندگان مواجه شده‌اند. فروشگاه‌هایی که دارای شعبه‌های متعددی هستند و با اتخاذ سیاست خرید در مقیاس بالا سعی دارند کالا را با قیمت پایین‌تری به مشتری عرضه کنند.
۴ نکته کلیدی
موضوعی که فرشید گل‌زاده‌کرمانی، نایب‌رییس اتحادیه فروشگاه‌های زنجیره‌ای کشور نیز آن را تایید می‌کند و می‌گوید: عوامل متعددی در کاهش قیمت کالاهای فروشگاه‌های زنجیره‌ای دخیل هستند، به‌طور مثال تجمیع خرید و حجم بالای فروش در کنار تعدد فروشگاه‌ها سبب می‌شود صاحبان فروشگاه‌های زنجیره‌ای با انعقاد قراردادهای بلندمدت با تولیدکننده این امکان را بیابند که کالای خود را ارزان‌تر به‌دست مشتری برسانند. به گفته نایب رییس اتحادیه فروشگاه‌های زنجیره‌ای کشور از سوی دیگر وسعت این فروشگاه باعث می‌شود آنان قدرت مانور بیشتری برای عرضه کالا به مشتری و حذف واسطه‌هایی که در مسیر توزیع قرار می‌گیرند، داشته باشند. او اضافه می‌کند در کنار این دست عوامل تنوع کالا نیز در ارزان‌فروشی فروشگاه‌های زنجیره‌ای بی‌تاثیر نیست چراکه تنوع کالا سبب می‌شود فروشگاه‌ها از حاشیه سودشان بگذرند و کالای ارزان‌تری را در اختیار مشتری قرار دهند. گل‌زاده‌کرمانی توضیح می‌دهد: نکته‌ای که نباید از آن غفلت کرد، برنامه‌ریزی بلندمدتی است که در طول یک‌سال از سوی صاحبان فروشگاه‌ها برای خرید از تولیدکنندگان انجام می‌شود و به آنها این امکان را می‌دهد از ظرفیت‌های خالی تولیدکنندگان به نفع مشتری استفاده کنند.
ارزان‌فروشی و رضایت مشتری
اما امیرخسرو فخریان، کارشناس فروشگاه‌های زنجیره‌ای، علت کاهش قیمت کالا را ناشی از کاسته شدن از محل سود معمول و قانونی فروشگاه‌های زنجیره‌ای عنوان می‌کند و می‌گوید: این فروشگاه‌ها در زنجیره تامین، با کاهش قیمت مصرف‌کننده از محل سود معمول و قانونی خود توانسته‌اند توان مالی مصرف‌کنندگان را ۱۰ تا ۱۵درصد افزایش داده و با کاهش سود خود تمایل بیشتری برای مصرف‌کنندگان در خرید ایجاد کنند. به گفته او به جریان انداختن بیشتر زنجیره تامین موجب شده تامین‌کنندگان مشارکت بیشتری دراین تخفیفات برای صرفه‌جویی در هزینه‌های سربار خود داشته باشند، از سوی دیگر، فروشگاه‌های زنجیره‌ای به دلیل استقبال مصرف‌کنندگان و عرضه‌کنندگان توانسته‌اند در بازاری که به‌طور تقریبی همه اصناف با کاهش فروش مواجهند، فروش خود را ثابت نگه‌دارند یا با اندکی رشد پیش ببرند. فخریان ادامه می‌دهد: این بازی برد- برد بوده و رضایت مشتریان از کاهش قیمت در فروشگاه‌های زنجیره‌ای در شکستن رکود تاثیر قابل‌توجهی داشته است. البته بدیهی است با توجه به سهم کمتر از ۱۰درصدی فروشگاه‌های زنجیره‌ای در اقتصاد خرده‌فروشی این تاثیر اگرچه در سطح خود چشمگیر است، اما در سطح کلی اقتصاد چندان قابل توجه نیست اما به‌طور قطع فروشگاه‌های زنجیره‌ای می‌توانند ظرفیت بیشتری در شکستن رکود داشته باشند. به گفته او کالاهایی که مصرف‌کنندگان در محل‌های غیرمعمول و تخصصی به دنبال آن می‌گردند، می‌تواند در فروشگاه زنجیره‌ای عرضه شود. کالاهایی مانند کیف و کفش، پوشاک و منسوجات، ملزومات خانگی و حتی صنایع بسته‌بندی بیشترین امکان استفاده از ظرفیت فراهم شده در فروشگاه‌های زنجیره‌ای را دارند، البته باید توجه داشت هر کدام از فروشگاه‌های زنجیره‌ای با توجه به اندازه و تعداد اقلامی که عرضه می‌کنند، از انتخاب کالاهای تندگردش‌تر ناگزیر هستند و در این میان ضرورت دارد تولیدکنندگان و عرضه‌کنندگان در انتخاب فروشگاه زنجیره‌ای مناسب خود دقت بیشتری داشته باشند.
تعدد فروشگاه‌ها عاملی برای کاهش قیمت‌ها
غلامرضا عباسی، کارشناس فروشگاه‌های زنجیره‌ای نیز این موضوع را تایید می‌کند و می‌گوید: عوامل متعددی در کاهش قیمت کالاهای فروشگاه‌های زنجیره‌ای تاثیر دارد اما مهم‌ترین آن تعدد فروشگاه هایی است که با عنوان فروشگاه زنجیره‌ای فعالیت می‌کنند و این امر این امکان را به صاحبان این فروشگاه‌ها می‌دهد که با قدرت باتولیدکننده یا واردکننده یک محصول چانه‌زنی کنند، فرصتی که منجر می‌شود کالا ارزان‌تر به‌دست مشتری برسد. او همچنین اضافه می‌کند: در مرحله بعدی به نظر می‌رسد وقتی از فروشگاه‌های زنجیره‌ای خرید می‌کنید وقتی دست عوامل واسطه از چرخه توزیع و بازار کوتاه شده و فروشنده این امکان را می‌یابد که کالای خود را ارزان‌تر به‌دست مشتری برساند. وسعت فروشگاه‌های زنجیره‌ای و ظرفیت آنان برای جذب مشتری بیشتر نکته دیگری است که این کارشناس ارشدفروشگاه‌های زنجیره‌ای به آن می‌پردازد و می‌گوید: بدون شک وقتی تولیدکنندگان امکان ایجاد فروشگاه‌های بزرگ را پیدا می‌کنند با حذف عواملی که در توزیع مویرگی کالا نقش دارند این فرصت را می‌یابند کالایشان را ارزان‌تر به‌دست مشتری برسانند. به این ترتیب شکی نیست که هرچه این فروشگاه‌ها توسعه بیشتری پیدا کنند، به نفع مصرف‌کننده، تولیدکننده، عرضه‌کننده و دولت است. پس باید با در نظر گرفتن منافع اکثریت، موانع و محدودیت‌های پیش‌رو را که بیشتر از جانب یکی دو حلقه ذی‌نفعان که توسعه فروشگاه‌های زنجیره‌ای برای منافع آنها تهدید قلمداد می‌شود، به وجود می‌آید، مرتفع کرد. مزیتی که موجب شده علیرضا رستمی، مدیرکل نظارت بر محصولات کشاورزی و غذایی سازمان حمایت مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان نیز در این باره بگوید: در فروشگاه‌های بزرگ که حلقه‌های توزیع کم است و کالا مستقیم از کارخانه به فروشگاه می‌آید، تخفیف بیشتری به مردم داده می‌شود. او درباره تخفیف‌هایی که برخی فروشگاه‌ها روی کالا به مشتری ارائه می‌دهند توضیح داد: در فروشگاه‌های بزرگ که حلقه‌های توزیع کم است و کالا به‌طور مستقیم از کارخانه به فروشگاه می‌آید، تخفیف بیشتری به مردم ارائه می‌شود. این در حالی است که در شبکه‌های توزیع سنتی و خرد به‌دلیل وجود حلقه‌های واسط و توزیعی بیشتر، مصرف‌کننده از تخفیفات بهره نمی‌برد بلکه فقط حلقه‌های توزیعی از این تخفیف‌ها منتفع می‌شوند. به گفته وی نظارت بر شبکه‌های سنتی سخت‌تر از فروشگاه‌های زنجیره‌ای متمرکز است و اینها مشکلات ساختاری و اساسی نظام توزیع ماست که باید مورد توجه قرار گیرد. او اظهار می‌کند: تخفیفی که کارخانه‌ها برای برخی کالاها در نظر می‌گیرند، در شبکه‌های سنتی و خرد، عاید مصرف‌کننده و فروشنده سنتی نمی‌شود و تدوین این راهکار که قیمت مصرف‌کننده را از برخی کالاها حذف کنیم امر بسیار ساده‌ای نیست که بتوان به‌طور قطعی در این زمینه نظر داد. او همچنین معتقد است که شبکه‌های توزیع سنتی و سوپرمارکت‌ها هزینه‌های بیشتری دارند و از تخفیفاتی که کارخانه‌ها می‌دهند به‌دلیل هزینه‌های بالایی که دارند و از طرفی وجود حلقه‌های واسط نمی‌توانند بهره‌مند شوند و درنهایت خریدار نهایی نیز از این موضوع منتفع نمی‌شود. وی در عین حال بیان کرد: ۹۵درصد از واحدهای فروش در کشور ما سنتی است و فقط ۵درصد از شبکه توزیع را فروشگاه‌های زنجیره‌ای تشکیل می‌دهند؛ بنابراین شبکه فروش در کشور ما با دیگر کشورها متفاوت است. مدیرکل نظارت بر محصولات کشاورزی و غذایی سازمان حمایت مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان با بیان اینکه در کشور ما به ازای هر ۳۵ نفر یک واحد صنفی وجود دارد، این در حالی است که در کشورهای توسعه یافته جایگاه فروشگاه‌های زنجیره‌ای بیشتر است، عنوان کرد: ممکن است کالاها در فروشگاه‌های زنجیره‌ای پایین‌تر از قیمت مصرف‌کننده عرضه شود، چون کالا به‌طور مستقیم از کارخانه می‌آید و از تخفیفات کارخانه‌ها بهره‌مند می‌شود بنابراین طبیعی است با کم شدن حلقه‌های توزیعی از افزایش قیمت نیز جلوگیری شود. آمارها نشان می‌دهد در ایران بیش از صد هزار پایگاه خرده‌فروشی و کمتر از ۲ هزار فروشگاه زنجیره‌ای وجود دارد. یعنی با اغماض حدود ۱/۵ درصد که گردش مالی این فروشگاه‌ها کمتر از ۱۰درصد از کل کسب‌وکار خرده‌فروشی است. این در حالی است که در همسایگی ما به کشورهایی برمی‌خوریم که حدود ۲۰هزار فروشگاه زنجیره‌ای دارند امابر عکس ما زنجیره تامین بلند، غیررسمی و بسیار قدرتمندی داریم.
مزیت فروشگاه‌های زنجیره‌ای برای سرتاسر زنجیره تامین، کاملا مشخص و ملموس است. این فروشگاه‌ها به صورت شفاف کالا را از مبادی رسمی و قانونی خریداری کرده و با قیمتی کمتر از قیمت مصرف‌کننده، به مصرف‌کنندگان عرضه و در زمان مورد توافق با تامین‌کنندگان تسویه می‌کنند و مالیات خود را تمام و کمال می‌پردازند، بنابراین به نظر می‌رسد شکی نیست هرچه این فروشگاه‌ها توسعه پیدا کنند، به نفع مصرف‌کننده، تولیدکننده، عرضه‌کننده و دولت است.
منبع: صمت
