به گزارش اتاق خبر، عضویت در «دبلیوتیاو» سالهاست مورد بحث و پیگیری است و حالا با رفع تحریمها و کانون توجه بودن ایران در فضای بینالمللی مسیر الحاق به سازمان تجارت جهانی هموارتر شده است.
تاکنون امریکا مانعی جدی برای پیوستن ایران به این سازمان جهانی بود و اجازه تشکیل کارگروه و تعیین رییس کاری را نمیداد اما گویا به تازگی ورق تا حدودی برگشته و این در حالی است که برخی از کشورها که بهدنبال لغو تحریمها به ایران آمدند حمایت خود را از پیوستن ایران به «دبلیوتیاو» اعلام کردند. پاییز سال گذشته محمدرضا نعمتزاده وزیر صنعت، معدن و تجارت برای حضور در اجلاس سازمان تجارت جهانی به کنیا سفر کرد و در آن اجلاس با برخی از وزیران کشورها درباره برنامههای ایران برای پیوستن به «دبلیوتیاو» و روابط اقتصادی دوجانبه گفتوگو کرد. این در حالی است که به زودی تیمی از ایران برای بررسی این موضوع به نایروبی سفر خواهد کرد. از سوی دیگر «یوهان اشنایدر آمان» رییسجمهور سوئیس در دیدار با وزیر صنعت، معدن و تجارت و بخش خصوصی ایران در اسفند ۹۴ با بیان اینکه از پیوستن ایران به سازمان تجارت جهانی، حمایت همهجانبه میکنیم، اظهار کرد: سوئیس حمایت لازم را از جمهوری اسلامی ایران برای پیوستن به سازمان تجارت جهانی به عمل خواهد آورد تا به زودی پیوستن ایران به «دبلیوتیاو» عملیاتی شود. وی تصریح کرد: وزیر اقتصاد سوئیس معتقد است ایران باید وارد سازمانهای بینالمللی اقتصادی شود که البته یکسری موانع فنی و سیاسی پیشروی پیوستن جمهوری اسلامی ایران به سازمان جهانی تجارت وجود دارد. من از طرف خودم قول میدهم که حمایتهای بینالمللی از این مسئله انجام و به زودی ایران، عضو سازمان جهانی تجارت شود.
یک ضرورت
معاون کل سازمان توسعه تجارت ایران درباره اظهارنظر اخیر امریکاییها مبنی بر بررسی عضویت ایران در سازمان تجارت جهانی، اظهار کرد: شرایط موجود حاکی از نشان دادن چراغ سبز امریکاییها و اروپاییها به منظور عضویت ایران در «دبلیوتیاو» است. محمدرضا مودودی درباره عضویت ایران در سازمان تجارت جهانی و تحقق این هدف به ایسنا گفت: بهعنوان یک ضرورت به این مسئله نگاه میکنیم، چراکه پیوستن به سازمانی با عضویت ۱۶۴ کشور بزرگ دنیا اتفاقی بسیار مهم است. سازمان تجارت جهانی شامل کشورهای بزرگ صادرکننده دنیاست و بهطور قطع دور ماندن از این سازمان ما را در انزوا قرار میدهد و تجارت خارجی ایران را که یکی از اهداف اقتصاد مقاومتی است با مشکل مواجه میکند. وی ادامه داد: از طرفی اعتقاد داریم که در تجارت باید درونزا و برونگرا باشیم و کالاهای خود را برای افزایش ثروت ملی صادر کنیم. از طرفی نیز اگر قرار باشد عضوی از باشگاه کشورهای اقتصادی همپیمان نباشیم در واقع فرصت را از دست داده و کار تجارت را سختتر میکنیم. معاون کل سازمان توسعه تجارت ایران با بیان اینکه اگر فعالیتهای تجاری سخت شوند نتیجه دلخواه بهدست نمیآید، اظهار کرد: سازمان تجارت جهانی یکی از فرصتهایی است که سالها وجود داشته و ما به این بهانه که ممکن است تولید داخل آسیب ببیند از ورود به آن امتناع کردهایم، در حالی که اگر ۱۶۴ کشور عضو «دبلیوتیاو» را ببینیم متوجه خواهیم شد هیچ یک از آنها از عضویت در این سازمان جهانی پشیمان نشدهاند.
موانع عضویت ایران در «دبلیوتیاو»
مودودی اظهار کرد: علاوه بر این مسائل سیاسی مزید بر علت شد تا مقاومتهای بیشتری برای ورود ایران به سازمان تجارت جهانی ایجاد شود. در حال حاضر فعالیت خود را به تلطیف فضای حاکم بر سازمان تجارت جهانی مبنی بر عضویت ایران دراین سازمان معطوف کردهایم، اما حتی اگر بخواهیم خوشبینانه به این مسئله نگاه کنیم، فرآیند عضویت ایران در سازمان تجارت جهانی چند سال به طول خواهد انجامید. وی درباره عوامل مختلفی که تاکنون مانع عضویت ایران در سازمان تجارت جهانی شده، تصریح کرد: بخش عمده این مسئله مربوط به سیاسیکاریها بوده، چراکه کشورهای توسعه یافته تمایلی به عضویت ایران در «دبلیوتیاو» نداشتهاند، زیرا در این سازمان امکان توسعه روابط اقتصادی با دنیا برای کشورهای مختلف میسر میشود که این مسئله به هیچ وجه مورد تمایل برخی کشورهای قدرتمند دنیا نبوده است. علاوه براین همگرایی و توافق داخلی لازم نیز به منظور عضویت ایران در سازمان تجارت جهانی ایجاد نشده بود، در حالی که این اتفاق برای اقتصاد ایران یک ضرورت است.
کاهش محدودیتهای تجاری و هزینههای سربار
معاون کل سازمان توسعه تجارت ایران همچنین بااشاره به فرصتهایی که عضویت در سازمان تجارت جهانی در اختیار اقتصاد ایران قرار میدهد، تصریح کرد: نکته بسیار مهم این است که محدودیتهای تجاری برداشته میشود و میتوانیم با کشورهایی که بازار هدف ما هستند به آسانی تبادلات اقتصادی و تجاری داشته باشیم. با عضویت ایران در سازمان تجارت جهانی تعرفههای تجاری نیز برای ایرانیها برابر با تعرفههای در نظر گرفته شده برای سایر کشورهای عضو «دبلیوتیاو» خواهد شد، بنابراین میتوانیم با کالاهای مزیتدار خود مانند کشورهایی که بدون این تعرفهها در بازار حضور داشته و در حال رقابت با ما هستند، به بازارهای جهانی وارد شویم و هزینههای سربار خود را کاهش دهیم. مودودی با تاکید بر اینکه پس از عضویت در سازمان تجارت جهانی نمیتوانند برای کالاهای ایرانی محدودیتهای ویژه و برای کالاهای خود امتیازهای ویژه در نظر بگیرند، عنوان کرد: زمانی که یک کشور به عضویت سازمان تجارت جهانی درآید باید همان نگاهی را که نسبت به سایر کشورها دارند به عضو جدید نیز داشته باشند.
در پنجره فروش جهانی سهیم میشویم
معاون کل سازمان توسعه تجارت ایران تصریح کرد: زمانی که به عضویت سازمان تجارت جهانی در میآیید، یعنی اینکه بستههای لازم در اقتصاد کشورهای مختلف برای همکاری با دنیا فراهم شده و پس از آن میتوان درباره سرمایهگذاری در بخشهایی همچون خودرو که نتوانستهاند در بازار رقابتی وارد شوند اقدام کرد. در نتیجه با داشتن دانش فنی و سرمایهگذاری خارجی میتوانیم کالاهای خود را رقابتی کنیم و از این طریق در پنجره فروش جهانی محصولات مختلف سهیم باشیم. وی همچنین درباره اظهارات رییسجمهوری امریکا مبنی بر اینکه در حال بررسی امکان عضویت ایران در سازمان تجارت جهانی هستیم، گفت: دولت فعلی امریکا در حال حاضر موضع خود را نسبت به ایران مشخص کرد و نمیخواهد مانند سالهای گذشته که نسبت به ورود ایران به طور قاطعانه مقاومت میکرد، سیاستگذاری کند، هرچند نمیدانیم که دولت بعدی در امریکا چه موضعی خواهد داشت و تا چه حد منطقی به این مسئله نگاه میکند.
چراغ سبز امریکاییها و اروپاییها
مودودی با اشاره به اینکه امریکا نسبت به عضویت ایران در سازمان تجارت جهانی چراغ سبز نشان داده و بحثهای اینچنینی نیز حاکی از رویکرد مثبت در این زمینه است، اظهار کرد: در مذاکرات ایران با سایر کشورهای اروپایی نیز شاهد رویکرد مثبت بودهایم و آنها نسبت به عضویت ایران در «دبلیوتیاو» تمایل نشان دادهاند، چراکه رویکرد ایران را دیدهاند و متوجه مغرضانه بودن رویکردهای خود در گذشته شدهاند و سعی در تغییر شرایط دارند. وی افزود: مذاکرات جدی با اتحادیه اروپا برای عضویت ایران در سازمان تجارت جهانی از یکسال پیش آغاز شده و با کشورهای متحد خود به طور پیوسته در ارتباط هستیم و در تمامی جلسات و کمیسیونهای مختلف نیز بر تعامل مثبت برای عضویت ایران در سازمان تجارت جهانی تاکید داریم.
از ارتقا تا انتظار
علی دینیترکمانی، عضو هیات علمی موسسه مطالعات و پژوهشهای بازرگانی نیز درباره پیوستن به سازمان جهانی تجارت معتقد است: این امر به منزله شناسایی ایران در حوزه تجارت خواهد بود و بهطور غیرمستقیم به ارتقای اقتصاد ایران کمک میکند. به گفته وی، برای پیوستن موثرتر به سازمان یادشده باید یک راهبرد الحاق داشته باشیم و بسترسازیهای لازم مانند تقویت بخشهای اقتصادی مختلف، تربیت مذاکرهکنندگان تجاری و... را انجام دهیم. از سوی دیگر، احمد پورفلاح رییس اتاق بازرگانی مشترک ایران و ایتالیا نیز با انتقاد از اینکه ۱۰سال عضویت ناظر در «دبلیوتیاو» برای عضویت دائم کافی نبود و نتیجهای نداشت، افزود: برخی کشورها مانند چین چندین دهه منتظر ماندند تا به این سازمان ملحق شدند اما به هر حال باید به سرعت شرایط پیوستن را مهیا کنیم. به گفته وی، خصوصیسازی یکی از مولفههای ورود به «دبلیوتیاو» است که هنوز در آن موفق نبودهایم.
چراغ خاموش
اظهارات مودودی در حالی بیان میشود که صادق ضیابیگدلی قائممقام سازمان و سرپرست معاونت امور بینالملل و الحاق به «دبلیوتیاو» در اینباره اظهارنظر نکرد و ساعتها پیگیری را بینتیجه گذاشت. به هر حال خبر جدی و رسمی جدیدی در دست نیست و کسی خبر از اتفاقات تاثیرگذار نمیدهد اما به نظر میرسد هم ایران و هم کشورهایی که در این امر دخالت دارند، چراغ خاموش به بررسی الحاق ایران به «دبلیوتیاو» میپردازند و قرار نیست تا نهایی شدن این اتفاق مهم خبری منتشر شود.
منبع: صمت
95102