اتاق خبر: در حالی که این اخبار هنوز پررنگ نشده بود، یکی از اعضای اتحادیه نوشتافزار در اینباره موضعگیری کرد و به این اخبار نیز رسمیت داد.
به گزارش مهر، داوود خلیلی، یکی از اعضای اتحادیه نوشتافزار از کپیبرداری برخی تولیدکنندگان ایرانی از نشانهای خارجی نوشتافزار خبرداد و گفت: تولیدکنندگان ایرانی به چین سفارش تولید نوشتافزار میدهند. با اینکه در سالهای گذشته قدمهای موثری در زمینه تولید نوشتافزار برداشته شده و هر سال کارخانههایی برای تولید این محصولات مورد نیاز کشور، وارد عرصه تولید میشوند، روی برخی کالاها هنوز جای کار بسیاری وجود دارد تا نیاز کشور بهدست تولیدکنندگان ایرانی برطرف شود. البته این را هم باید درنظر داشت که نسبت به سالهای گذشته تنوع محصولات تولید داخلی بیشتر شده است.
تایید این عضو جهانبخش بهزادیکیا بر موضوع ثبت سفارش به خارج از کشور باعث شد ماجرا مشخص شود که چطور میشود تولیدکننده در حالی که هنوز در مرحله تولید قرار دارد، به تولیدکننده دیگری در کشور چین سفارش میدهد؟
پاسخ این پرسش را در فروش و رونق فصلی باید جست. برخی کارشناسان معتقدند فروش فصلی یا سفارشی که قابل پیشبینی نیست گاهی تولیدکنندگان را وادار میکند که از این شیوهها استفاده کنند. موضوعی که در این شرایط اتفاق میافتد این است که نهاد، سازمان یا حتی متقاضی خارجی یکی از نشانهای ایرانی را انتخاب میکند تا به آن سفارش مداد دهد. حجم این سفارش و زمانی که متقاضی محصول نهایی را میخواهد کمتر از توان تولیدی است که در آن واحد وجود دارد. بر این اساس، تولیدکننده سفارش خود را به تولیدکننده دیگری در کشور چین میدهد و در زمان مشخصشده هم میتواند محصول را وارد ایران کند.
اما این موضوع با چالشهای دیگری هم روبهرو است. یکی از مهمترین چالشها در این زمینه، واردات محصولی است که عبارت تولید ایران به زبان انگلیسی (made in iran)روی آن چاپ شده است. متقاضی یک نشان خاص ایرانی را سفارش داده و همان محصول را هم میخواهد، این درحالی است که محصول در چین تولید شده است. شرکتهای چینی به دلیل اینکه از قوانین جهانی حق تالیف (قانون کپیرایت) تبعیت نمیکنند عبارت تولید ایران را روی محصولات درج میکنند و محصول نهایی به درگاههای قانونی تجارت ایران وارد میشود. برخی کارشناسان معتقدند طرف ایرانی با ترفندهایی میتواند کد کالا را تغییر دهد و این محصولات را با تعرفه واردات غیرواقعی و بسیار کمتر وارد کند.
اما اینکار به دیگر تولیدکنندگان ایرانی آسیبهای بسیاری وارد میکند. درواقع اتفاقی که میافتد واردات کالاهایی است که در داخل کشور تولید میشوند و این واردات در حالی انجام میشود که تعرفه واقعی نیز پرداخت نمیشود. در این شرایط یکی از سیاستهایی که میتواند بخش تولیدی ایران را حمایت کند، نظارت دقیقتر نهادهای نظارتی است.
برخی مسئولان معتقدند نهادهای نظارتی متاسفانه در این زمینه و در برخی موارد رفتارهایی میکنند که علاوهبر غیرقانونی بودن، غیرحمایتی هم هستند.
جهانبخش بهزادیکیا، دبیر انجمن نوشتافزار در اینباره گفت: «مشکلاتی را که در زمینه واردات این محصولات وجود دارد، نمیتوان رد کرد اما باید درنظر داشت که شیوه تولید در یک یا دو واحد تولیدی شاید وجود داشته باشد و نمیتوان تمام بخش تولید نوشتافزار کشور را به این رفتارها متهم کرد. »
وی افزود: «براساس بسیاری از دلایل، قیمت نهایی محصولاتی که در ایران تولید میشود بیش از قیمت نهایی تولید در کشورهایی مانند چین است. بر این اساس، تولیدکننده ایرانی در صورتی که بتواند از چنین ترفندهایی استفاده کند، علاوهبر اینکه میتواند محصول سفارش گرفته را در زمان مقرر تحویل دهد، حاشیه سود بیشتری هم برای فعالیتهای خود تضمین میکند. »
دبیر انجمن نوشتافزار درباره چگونگی انجام این کار گفت: «هنوز معلوم نیست این کار در کشور از سوی کدام تولیدکننده انجام شده اما در صورت انجام، راهکاری که از آن استفاده شده این است که تولیدکننده محصول خود را به تولیدکننده دیگری در چین سفارش میدهد و با قرار دادن عنوان «تولید ایران» میتواند آن را بهعنوان محصول تولیدشده در داخل کشور معرفی کند. مشکلی که در این زمینه ایجاد میشود، وارد کردن آن محصول به کشور است که متاسفانه برخی نهادهای نظارتی وظیفه خود را بهدرستی انجام نمیدهند و این محصولات به داخل کشور وارد میشوند. »
وی به این پرسش که چرا این دسته از تولیدکنندگان محصولات مورد نیاز خود را قاچاقی وارد کشور نمیکنند، گفت: «نوشتافزار توجیه اقتصادی برای قاچاق ندارد. در شرایطی که تولیدکننده با استفاده از برخی ترفندهای گمرکی میتواند نهادهای نظارتی را دچار مشکل کند و محصول خود را به کشور آورد، دلیلی برای قاچاق ندارد. » بهزادیکیا با بیان اینکه باید درنظر داشت این روال همیشگی و مستمر نیست، گفت: «تولیدکننده فعالیت همیشگی خود را انجام میدهد. وی میتواند اندازه ظرفیت واحد تولیدی، محصول نهایی را به بازار ارائه کند. این اتفاق در شرایطی میافتد که تولیدکننده با سفارش خاص یا رونق مقطعی بازار روبهرو شود و بخواهد سود بیشتری در این شرایط داشته باشد. »
واردات تولید کالاهای داخلی
برخی از تولیدکنندگان تعهداتی برای تامین نوشتافزار به سازمانها و نهادها دادهاند که با توان واحد تولیدی اختلاف بسیاری دارد و در این شرایط مشخص است که پای تولیدکنندگان خارجی به این میان بازشده است. این استدلالی است که داوود خلیلی، تولیدکننده نوشتافزار برای ورود نوشتافزارها به داخل کشور دارد. این واردات در حالی است که محصول واردشده به عنوان کالای تولید داخل معرفی میشود.
خلیلی درباره مشکلات کنونی این صنعت در کشور گفت: «صنعت تولید نوشتافزار در کشور با جامعه بسیار بزرگی در ارتباط است اما متاسفانه بیش از ۹۰درصد این محصولات اکنون در کشور وارداتی هستند. با اینکه در سالهای گذشته پیشرفتهایی در این صنعت دیده شد و برخی از سرمایهگذاران برای ورود به این صنعت اقدام کردهاند اما هنوز هم سهم تولیدات داخل کشور در این صنعت بسیار کم است. » وی با تاکید بر اینکه متاسفانه رونق تولید این محصولات در کشور مقطعی و فصلی است، افزود: «با اینکه محصولات تولیدی این صنعت در کشور از جمله کالاهای مصرفی هستند اما بازار این محصولات رونق فصلی دارد و طبیعی است که در این شرایط تولیدکننده هم باید متناسب با بازار داخل کشور تولید کند. به عبارتی به دلیل بازار فصلی تولید فصلی نیز ایجاد شده است. »
خلیلی با اشاره به اینکه متاسفانه اکنون شاهد برخی رفتارهای غیرقانونی از طرف تعدادی از تولیدکنندگان هستیم، گفت: «برخی تولیدکنندگان از نهادها یا سازمانهای کشور سفارشهایی میگیرند که تولید آنها در زمان محدود بیش از توان آن واحدهاست. با این حال پس از مدتی دیده میشود که این سفارشها تحویل داده شده و تولیدکننده توانسته محصول مورد نیاز را تامین کند. در این شرایط به بررسیهای خاص نیاز نیست و میتوان با درنظر گرفتن توان تولید واحدها و تعهدی که از طرف آنها شده دریافت که بهطور قطع پای تولیدکنندگان خارجی در این میان باز شده است» براساس برخی از آمارها اکنون گردش مالی این صنف در کشور ۴هزار میلیارد تومان بوده و ایران با داشتن ۱۳ میلیون مصرفکننده که در رده دانشآموزی قرار میگیرند و نیز ادارههای گسترده، مصرف بالایی از نوشتافزار دارد و بهطور تقریبی بیش از ۹۰درصد محصولات مورد نیاز این بخش نیز از طریق واردات تامین میشود.
همچنین با توجه به تنوع محصول، تولیدکنندگان ایرانی تنها توانستهاند، برخی کالاهای ابتدایی همچون دفاتر تحصیلی، مداد و خودکار را تولید کنند. با این حال در تولید این محصولات هم مشکلاتی که در این گزارش به بخشی از آنها اشاره شد، دیده میشود. وجود این مشکلات در حالی است که واحدهای تولیدی در تولید رقابتپذیر توانایی کافی را نداشته و اکنون در بازار داخل هم با رقبای بسیار جدی خارجی در حال رقابت هستند. یکی از سیاستهای حمایتی که دولت میتواند با درپیش گرفتن آن بخشی از مشکلات این واحدها را رفع کند، تشدید فعالیتهای نظارتی در گمرک است. با احتساب اینکه محصولات اینچنینی اکنون به داخل کشور قاچاقی وارد نمیشود و برخی کارشناسان معتقدند قاچاق این محصولات توجیه اقتصادی ندارد، این محصولات از درگاههای قانونی وارد کشور شده و در فرآیند کدگذاری و تعیین تعرفه وارداتی اهمالکاریهایی میشود. این دسته از فعالیتها به دیگر تولیدکنندگان داخل کشور آسیبهای بسیاری وارد میکند و میتواند این شیوه را در کشور به امری عادی تبدیل کند.
عادیسازی این فعالیتها نیز در حالی است که سالهای گذشته این صنعت در کشور رشد کرده و دولت برای دستیابی به رشد صنعتی در این زمینه فعالیتهای بسیاری داشته است. اکنون که این صنعت به گفته فعالان رو به رشد است به نظر زمان مناسبی برای این فعالیتها نیست.
منبع: صمت
95102