شيوع ويروس كرونا وضعيت زندگي همه ما را مختل و هزينه‌هاي گزافي را به ما اعم از مردم و دولت تحميل كرد. با وجود همه آسيب‌هايي كه ابتلا به ويروس كرونا رقم زده موجب تغييراتي قابل تامل و البته مثبت هم شده است. يكي از اين تغييرات مربوط به وضعيت آموزش در كشور است. همه كساني كه اندك آشنايي با آموزش و پرورش داشته باشند، اين نكته را تاييد مي‌كنند كه اين وزارتخانه به سختي پذيراي تغييرات است؛ چه در شيوه‌هاي آموزشي، چه در كتاب‌هاي درسي و چه در خيلي از امور جاري. در اينكه وزارتخانه آموزش و پرورش نهادي حساس است كه نگاه‌هاي بسياري به آن دوخته شده و نسبت به عملكرد آن ممكن است توجه به وسواس هم بدل شده باشد هيچ بحثي نيست. خوب يا بد با هر شيوه‌اي كه در مواجهه با دانش‌آموزان فعال است عملا آينده كشور رقم زده مي‌شود. همين آينده كشور رقم زدن، به نوعي بلاي جان آموزش و پرورش شده بود و هر تغييري را به راحتي نمي‌پذيرفت. گويي در يك سازه‌اي از بتن‌آرمه بخواهيد تغييري ايجاد كنيد. مدت‌هاست كه تكنولوژي همه عرصه‌ها را درنورديده و مدت‌هاست كه آموزش و پرورش با ورود تلفن همراه هوشمند و تبلت به كلاس‌هاي درس مشكل داشته است. از سوي ديگر در شرايطي كه دانش‌آموزان كنوني كشور از نسل تكنولوژي هستند و مثل آب خوردن كار با آن را بلدند، معلمان از نسلي ديگرند و عادت‌هاي خاص خود را داشته‌اند. حتي شايد بشود گفت كه سنتي‌ترند. خود اين جدال سنت و مدرنيته از باب تكنولوژي در مدارس جاي تامل و دقت داشته است. در چنين شرايطي ويروس كرونا چنان اين سازه بتن‌آرمه‌اي را به تغيير و خانه‌تكاني واداشت كه شايد اگر جريان‌هاي مختلف سياسي و مدني مي‌خواستند چنين تغييري ايجاد كنند، سال‌ها بايد انرژي صرف مي‌كردند. دست‌كم آموزش و پرورش در همين دولت يازدهم و دوازدهم قصد راه‌اندازي «شبكه تعاملي سينا» را داشت كه با شكست مواجه شد. اما كرونا و ضرورت دوركاري موجب شد ابتدا به شكل خودجوش معلم و دانش‌آموز دست به دامن تكنولوژي شوند. پيش از نوروز شايد تجربه‌اي از اين تغيير موجب شد دل معلمي باسابقه هم بشكند؛ آنجا كه صداي مهربان او وقتي از آنلاين بودن دانش‌آموزانش جويا مي‌شد بهانه توجه شبكه‌هاي اجتماعي و سرگرمي شد. اما همين تجربه‌ها چنان سريع رهي صد ساله پيمودند كه ظرف مدت زماني كوتاه، گويا دو هفته زيرساختي فراهم شد تا شبكه شاد آماده بهره‌برداري قرار گيرد. حالا ميليون‌ها دانش‌آموز مي‌توانند از تكنولوژي استفاده كرده و روش‌هاي جديد آموزشي را تجربه كنند، اما بحثي مطرح شد؛ دانش‌آموزان مناطق كم‌برخوردار چه؟ آنها كه حتي ديدن كلاس‌هاي‌شان دل هر ناظري را به درد مي‌آورد. آنها كه در اين شرايط اقتصادي ممكن است نان شب نداشته باشند چگونه براي فرزندان‌شان تلفن هوشمند و تبلت بخرند؟ اصلا روستاي‌شان يا شهرشان اينترنت پرسرعت دارد؟ مساله اين است كه «كرونا» توانست در مدت كوتاهي دولت را وادار كند سيستمي نوين براي آموزش به كار بگيرد. حالا اين بستر خود موجب به وجود آمدن مطالبه‌اي براي برخورداري دانش‌آموزان مناطق كم‌برخوردار از امكانات و تكنولوژي‌هاي جديد مي‌شود. چگونه؟ همه ما مي‌دانيم كه اگر خيران و فعالان مدني نباشند در خيلي از مناطق كم‌برخوردار كشور، آموزش حتي سقفي براي مستقر شدن دانش‌آموزان ندارد. بديهي است در اين شرايط مطرح شدن استفاده از تلفن همراه براي دانش‌آموزاني كه بنيه اقتصادي خانواده‌‌شان مناسب نيست، مي‌تواند موجب تبعيض شود.
اما سوي ديگري هم اين تغيير دارد. حالا همه ما كه تا ديروز به فكر جمع كردن و بسيج امكاناتي براي دانش‌آموزان بوديم با مطالبه جديد و البته بحقي مواجه مي‌شويم. حالا اگر يك دانش‌آموز در مناطق كم‌برخوردار تلفن همراه هوشمند يا تبلت داشته باشد، مي‌تواند به محتواي آموزشي مدرني دسترسي پيدا كند كه در مدرسه‌اي در منطقه مرفه‌نشين پايتخت هم در دسترس است. بنابراين خيران و فعالان مي‌توانند در فرصتي برنامه‌ريزي كرده و كمك‌هاي مردمي را به سوي تهيه تلفن همراه هوشمند براي دانش‌آموزان مناطق كم‌برخوردار يا خانواده‌هايي با بنيه اقتصادي ضعيف هدايت كنند. شايد باز هم انتقاد كنيد مدارس ما با بخاري‌هاي نفتي حادثه‌ساز و نبود ايمني با كمك خيران ايمن نشد حالا تلفن هوشمند را كجاي دل‌مان بگذاريم. واقعيت اين است كه كرونا سازه سنتي آموزش در كشور را شكست و از اين به بعد با راه‌اندازي شبكه شاد مطالبه‌هاي جديدي پيش روي ماست كه بايد براي پاسخ به آنها برنامه‌ريزي كنيم. اين بستر جديد مطالبه جديد و عصري جديد در آموزش و آموختن رقم زده است.
