صادرات کشور ما باید مبتنی بر مزیت‌هایمان باشد؛ این مزیت‌ها شامل معدن، انرژی پتروشیمی، خشکبار، صنایع دستی و ... است. اینها بخش‌هایی از صنعت است که کشور در آن مزیت دارد و با توجه به این موارد می‌توان بر صادرات تمرکز کرد. عمدتا کالاهای صادراتی باید با نگاه و دید صادراتی تولید شوند تا بتوانند در آن بازار، مشتری به‌دست آورد. نباید به تولید داخلی صرف، به‌عنوان کالای صادرات نگاه کرد بلکه باید نگاه صادراتی در تولید کالای داخلی دیده شود تا متناسب با ذائقه، سلیقه، فرهنگ و نیازهای کشور مقصد، تولید صورت بگیرد. کشور ما ظرفیت‌ها و قابلیت‌های صادراتی خیلی خوبی دارد که باید مورد توجه قرار بگیرند و تولیدات صادرات‌محورمان تقویت و حمایت شوند تا بتوانند در بازارهای دیگر نفوذ داشته باشد. البته در این میان توسعه بازارهای صادراتی نیاز به یک انسجام و تمرکز دارد، این انسجام و تمرکز برای این است که صادرکنندگان علیه یکدیگر در بازارهای جهانی کار نکنند و با خودی‌ها در این بازارها رقابت صورت نگیرد. همین است که نیاز به سازماندهی مناسب در این موضوع به شدت نیاز است. مشکلات موجود در عرصه صادرات بیشتر به مسائلی برمی‌گردد که تحریم برای کشور ما ایجاد کرده است و باعث شده تا راه‌های معمولی صادرات به‌نوعی محدود شوند و دامنه انتخاب مشتری‌های خارجی کمتر شده و فرصت‌ها از بین برود. تحریم باعث شده تا ترانزیت کالا و همچنین درآمدهای بخش صادرات کمتر شود. مشکلات عدیده‌ای که خیلی از کشورهای صادرات‌محور با آن روبه‌رو نیستند و همین موضوع سبب می‌شود بتوانند بازارهای بیشتری را در دست بگیرند. در این وضعیت صادرکنندگان کشور ما کمتر می‌توانند از قواعد مرسوم صادراتی استفاده و بعضا اصلا نمی‌توانند استفاده کنند و این شرایطی نیست که به بیشتر شدن صادرات کشور کمک کند. به همین دلیل هم نیاز است تا صادرکنندگان با تمرکز باید به دنبال بازارهایی باشند که کمتر مورد توجه سایرین قرار گرفته است تا بتوانند با شناسایی بازارهای بالقوه، آنها را به بازار هدف بدل کنند. برخی از با دوختن نگاه‌شان به انتخابات آمریکا منتظر اتفاقات بعدی هستند، پیشنهادم این است که ما نباید توجه‌مان به انتخابات آمریکا باشد، نگاه آمریکایی‌ها به ایران زیاد فرقی باهم ندارد، یعنی رئیس‌جمهور بعدی آمریکا چه دموکرات و چه جمهوری‌خواه باشد؛ در کلام‌شان نسبت به ایران یک بحث را دنبال می‌کنند. حالا یکی با زبان تند و دیگری با زبان ملایم‌تر ولی نگاه کلان آمریکا به ایرن یکی است. اینکه ما فکر کنیم ترامپ نباشد و شخص دیگری رئیس‌جمهور شود اتفاق و معجزه‌ای رخ می‌دهد اینگونه نیست، اما در هر حال باید توسعه دیپلماسی و تنش‌زدایی از روابط بین‌المللی را داشته باشیم. همچنین از نظر داخلی باید درون‌زایی و برون‌نگری را دنبال و تقویت کنیم و تا بتوانیم از این شرایط عبور کنیم.
آرمان ملی
