به گزارش اتاق خبر، البته در سال‌هاي اخير و با روي کار آمدن ترامپ و افزايش فشارهاي اقتصادي و تحريم‌هاي يکجانبه و همراهي ساير کشورها فروش نفت به‌شدت کاهش يافته است. با توجه به اينکه ايران بيشتر از 40 سال است که تحت شديدترين تحريم‌ها قرار دارد راه‌هايي را براي فروش نفت به کشورهايي که مشتري آن هستند داشته و دارد و در اين شرايط هم از همان راه‌ها هرچند سخت، استفاده مي‌کند. نفت کالايي استراتژيک براي اقتصاد ايران به شمار مي‌رود و برخي معتقدند که افزايش فشارهاي اقتصادي و تحريمي آمريکا مي‌تواند فروش آن را به صفر برساند و با اين اتفاق اقتصاد کشور را بيشتر تخريب کند. با اين حال عده‌اي در داخل و حتي خود آمريکا معتقدند که هر چقدر هم تحريم‌ها تشديد شود نمي‌تواند صادرات و فروش نفت را به صفر برساند، چراکه مشتريان نفت قبل از آمريکا به خودشان فکر مي‌کنند. در همين زمينه «آرمان‌ملي» گفت‌وگويي با نرسي قربان، تحليل‌گر ارشد بازار انرژي، داشته که در ادامه مي‌خوانيد.
با توجه به افزايش فشار تحريم‌ها و اصرار آمريکا براي فشارهاي حداکثري مي‌تواند فروش نفت ايران را به صفر برساند؟
من معتقدم که چنين اتفاقي نمي‌افتد و فروش نفت ايران به صفر نمي‌رسد، رخداد چنين اتفاقي بعيد است و هميشه راه‌هايي براي فروش نفت وجود دارد، اگر آمريکا بخواهد فروش نفت ايران را به صفر برساند تنها يک راه دارد آن هم اين است که کشتي‌هاي جنگي در خليج فارس قرار دهد و نگذارد که هيچ نفتکشي از خارک يا ساير بنادر حمل سوخت خارج شود که در آن صورت هم اعلام جنگ تلقي مي‌شود.
همراهي نکردن کشورهايي نظير چين و روسيه در اين فشارها را چطور ارزيابي مي‌کنيد؟
چين خودش خريدار نفت ايران است و روسيه هم شريک تجاري ايران، در هر صورت آنها خودشان هم با آمريکا تضاد منافع دارند و همراهي نکردن در اين ماجرا دور از انتظار نبود.
گفته مي‌شود وقتي فشارها و تحريم‌ها هم نتوانند فروش نفت را به صفر برساند، کاسبان تحريم داخلي و خارجي براي رسيدن آمريکا به اهدافش، دست به اقداماتي خواهند زد، نظر شما چيست؟
آمريکا هر فشاري که مي‌توانسته به ايران وارد کند را وارد کرده است، تنها اقدامي که مانده همين است که کشتي‌هاي نظامي خود را در نزديکي ايران مستقر و کشتي‌هاي تجاري و نفتکش ايران را مورد بازرسي يا توقيف قرار دهد وگرنه تا همين الان هم در کنار همه اقداماتي که داشته سيستم بانکي را تحريم و خريد و فروش را بسته است و هر کشوري که با ايران همکاري کند، تهديد به تحريم مي‌کند.
اروپا در موضوع بازگشت تحريم‌هاي سازمان ملل و برخي تحريم‌هاي اقتصادي؛ آمريکا را همراهي نکرد، اين اتفاق چه پيامي دارد؟
اينکه اروپا با آمريکا همراهي نکرده اتفاق خوبي است، چراکه آنها مي‌خواهند برجام را حفظ کنند، در اين ميان کساني که به دنبال اجراي برنامه‌هايي هستند تا ايران برجام را نقض کند، است که مشکل ايجاد مي‌کند وگرنه اروپايي‌ها و همچنين دولت بعدي آمريکا در صورت دموکرات بودن مايل به حفظ برجام هستند. از اين جهت بهتر است که تا انتخابات آمريکا صبر کنيم تا ببينيم وضعيت به چه شکلي پيش خواهد رفت.
وضعيت اقتصادي اروپا و آمريکا در چه شرايطي قرار دارد و آيا اين وضعيت در اقتصاد ايران هم تاثيرگذار است؟
مسائل اروپا بسيار بزرگتر از آن است که بخواهد به خاطر ايران منافع خودش را از بين ببرد يا مواضع‌اش را تغيير دهد. روابط اروپا و آمريکا بسيار وسيع است و سعي دارند تا اين روابط را نگه دارند و اگر هم مشکلاتي دارد که اين مرتبط با خودشان است و ارتباط زيادي به ما و اقتصاد کشورمان پيدا نمي‌کند. يعني اينکه اروپا به خاطر ما روابط تجاري خود با آمريکا را قطع نخواهد کرد.
براي اينکه بتوان وضعيت اقتصادي را بدون نفت پيش برد و وابستگي به نفت هم وجود نداشته باشد چه اقداماتي بايد صورت بگيرد؟ آيا مي‌توان بودجه را بدون نفت بست؟
بودجه را مي‌توان بدون نفت بست ولي بايد هزينه‌هاي اداره کشور از سوي دولت را کم کنيم. يعني اگر قرار باشد بودجه کشور بدون نفت تنظيم و تصويب شود بايد منبعي براي درآمدهاي کشور ايجاد کنيم. به هر حال يا بايد هزينه‌ها کم شود يا منبع درآمد ديگري پيدا کنيم.
توليد ناخالص ملي يکي از فاکتورهايي است که مي‌تواند به بزرگتر شدن کيک اقتصادي کشور کمک کند؛ اما بخش مولد خيلي مورد توجه قرار نمي‌گيرد. در اين شرايط چطور بايد توليد را در کشور افزايش داد؟
براي تامين نيازهاي ارزي بايد صادرات داشت يعني توليد بايد افزايش يابد تا صادرات هم رشد داشته باشد و ارز وارد کشور شود، از طرفي بايد توليد بخش مولد به قدري زياد باشد که تعاملات اقتصادي آن مالياتي را ايجاد کند که اين ماليات بخشي از بودجه‌هاي دولت در تامين بودجه را پوشش دهد. البته بايد به اين نکته هم توجه داشت که رشد توليد نيازمند فراهم‌سازي پيش نيازهايي است. زمانيکه ارتباط سيستم بانکي ما با جهان به دليل نپذيرفتن پروتکل FATF قطع است شايد در داخل کشور بتوان کارهايي را انجام داد ولي در بيرون از ايران نمي‌توان کار زيادي در مورد واردات و صادرات انجام داد و تا زمانيکه شرايط به همين‌گونه باشد نمي‌توان اميدي به باز شدن اين قفل داشت. اين در حاليست که حتي سيستم بانکي روسيه و چين به همين دليل با سيستم بانکي ايران تعامل و معامله نمي‌کند.
با توجه به اقتصاد ايران و جهان، به‌نظر شما در آينده امکان افزايش فروش نفت ايران وجود دارد؟
سوم نوامبر که انتخابات آمريکا برگزار مي‌شود اگر بايدن راي بياورد احتمال بازگشت آمريکا به برجام وجود دارد. اگر به برجام برگردد فروش نفت ايران آزاد مي‌شود. اين صحبت‌ها براي 50 روز آينده است و در اين مدت چه راه‌هاي جديدي براي فروش نفت پيدا خواهيم کرد؟ اصل موضوع اين است که بايد گره اصلي باز شود البته FATF هم موضوع بسيار مهمي است.
