اتاق نیوز- هرچند دولت برخلاف سال های گذشته لایحه بودجه 93 را به موقع تقدیم مجلس کرد اما این امر مانع از ایجاد مناقشات و بحث بر سر منابع و هزینه های بودجه نشده است. مناقشه نرخ خوراک پتروشیمی ها یکی از مناقشات مجلس و دولت بود . در شروع کارشناسان، نمایندگان دولت و مجلس بر سر نرخ 13 سنت برای خوراک پتروشیمی ها اتفاق نظر داشتند، اما در کمیسیون صنایع و معادن نرخ 18 سنت برای خوراک پتروشیمی ها مصوب شد، پس از تصویب 18 سنت برای خوراک پتروشیمی ها در کمیسیون صنایع و معادن، برخی از نمایندگان مجلس این نرخ را غیر واقعی دانستند.پس از آن در جلسه دیگری نرخ خوراک پتروشیمی ها مورد بررسی قرار گرفت و این بار نرخ 15 سنت مصوب شد که باز هم مورد انتقاد فعالان بازار پتروشیمی و دولت قرار گرفت.
طبق مصوبه مجلس قیمت پایه خوراک گاز واحدهای پتروشیمی در چارچوب قانون هدفمند کردن یارانه‌ها به‌گونه‌ای تعیین می‌شود که نرخ بازدهی داخلی ارزی سرمایه‌گذار این واحدها تا بیست و پنج درصد (۲۵ درصد) باشد، به شرطی که کف آن ۱۵ سنت باشد. این مصوبه که با موافقت ۱۲۰ نفر از نمایندگان تصویب شد ؛هنوز نهایی نشده است.
پدرام سطانی نایب رئیس اتاق ایران و عضو هیأت مدیره اتحادیه صادرکنندگان فراورده های نفت، گاز و پتروشیمی ایران از فعالان بازار پتروشیمی و مخالفان این مصوبه است.
وی در گفتگو با خبرنگار اتاق نیوز دلایل مخالفت خود بااین مصوبه را این گونه برشمرد:کشور ما در منطقه ایی قرار گرفته است که در دهه های آینده بیشترین رقابت بین این کشورها در زمینه تولید گاز و احداث واحد های پتروشیمی خواهد بود. .پرواضح است سرمایه گذاران بین المللی به سمت کشورهایی که از جذابیت بالایی برای سرمایه گذاری برخوردارند سوق پیدا می کنند.اما اکنون کشور ما بر اساس پارامترهای مقایسه ایی نسبت به سایر کشورهای منطقه از جایگاه پایین تری برخوردار است.
وی در ادامه توضیحی فهرست وار از مشکلات اقتصادی موجود ارایه کرد و گفت:تحریم های اقتصادی ،تورم بالا، ،مالیات بر ارزش افزوده و ارتباطات بین المللی محدود از جمله ضعف های اقتصاد ماست .همه این موارد باعث می شود تولید کنندگان دیگر کشورهای منطقه نسبت به ما برتری داشته باشند و بتوانند کالاهای خود را با تعرفه پایین تری صادر کنند.
سلطانی با بیان این که تنها جذابیت بازار پتروشیمی ایران نرخ خوراک است ؛افزود:البته موافق نرخ قبلی خوراک هم نیستم .نرخ قبلی حاصل بی تدبیری دولت گذشته بود که نرخ ارز را به شکل غیر کارشناسی کاهش داد.قبلا قيمت هر مترمكعب گازطبيعي 70 تومان بود. از اين‌رو با احتساب قيمت دلار قيمت فروش هر مترمكعب گاز به پتروشيمي‌ها معادل 7سنت بود .اما طی دو سال گذشته با افزایش قیمت ارز قیمت خوراک افزایش نیافت و قیمت خوراک به2/7 سنت کاهش یافت .چنانچه نرخ 7 سنت حفظ می شد الان شاهد هجمه و ایجاد رانت در واحد های پتروشیمی نبودیم.
وی با تاکید بر این که نمایندگان مجلس و حتی وزرات نفت به این نکته توجه نکرده اند که تنها مزیت پتروشیمی مانسبت به کشورهای همسایه نرخ خوراک آن است ؛تصریح کرد:شاید بعضی از نمایندگان مجلس و تصمیم گیران در این خصوص به مزیت داشتن بازارهای بزرگ بسنده کرده اند اما باید بگویم داشتن بازارهای بزرگ و دسترسی به بازار خاورمیانه کمک چندانی به صنعت پتروشیمی نمی کند.زیرا کشورهای آسیای میانه کشورهایی کوچک و کم مصرف در صنعت پتروشیمی هستند.اصولا مواد پتروشیمی، مورد نیاز کشورهای صنعتی و یا کشورهایی است که صنایع پایین دستی گسترده پتروشیمی دارند.در آسیای میانه چنین تقاضایی وجود ندارد.
وی خاطرنشان کرد: از سوی دیگر تقاضای بازار داخلی توسط پتروشیمی های موجود تامین می شود و بنابر این بازار داخل جذابیت زیادی ندارد.
وی در پاسخ به این که نمایندگان مجلس دلیل این اقدام را جلوگیری از ایجاد رانت می دانند؛گفت:چرا نمایندگان هر گاه به تولید می رسند یادشان می افتد که ممکن است رانتی در میان باشد.ویژگی کشور ما به گونه ایی است که همه افراد از رانت استفاده می کنند.استفاده از برق، آب و بنزین ارزان همه این ها رانت محسوب می شود.اما چرا تا به تولید می رسیم اصرار داریم رانتی به کسی داده نشود.دفاع من از در این حوزه دفاع از گروه ،شخص و یا حتی بخش خصوصی نیست .زیرا اکنون اکثر واحد های پتروشیمی یا دولتی اند یا به بخش عمومی غیر دولتی ،موسسات و صندوق های بازنشستگی ،صندوق های سرمایه گذاری تامین اجتماعی و سایر نهادی های غیر دولتی و شبه دولتی واگذار شده اند و بخش خصوصی سهم چندانی در مالکیت واحدهای پتروشیمی ندارد.
وی ادامه داد: رانتی که نمایندگان مجلس از آن سخن می گویند عملا رانت نیست . این رانت چون در داخل خود نهادهای عمومی باقی می ماند ؛نگران کننده نیست .زیرا چنانچه مربوط به صندوق بازنشستگی باشد در صورت سود بیشتر می تواند به بازنشستگان کمک بیشتری کند و نیز مانع ورشکستگی بعضی صندوق ها شود که در شرایط مالی خوبی قرار ندارند.
سقوط بورس
به گزارش اتاق نیوز تصمیم مجلس برای افزایش خوراک پتروشیمی ها افت نزدیک به هزار واحدی شاخص بورس را رقم زد.به گفته تحلیلگران بازار سرمایه ،شرکت های پتروشیمی و شرکت های سرمایه گذاری که پرتفوی پتروشیمی دارند،42 درصد بازار بورس را به خود اختصاص داده اند. بنابراین افزایش قیمت خوراک تمامی بورس را تحت تاثیر قرار داده و افزایش نرخ خوراک،منجر به تشکیل صف های طولانی فروش در تمامی نمادها شده است.
سر و صدای فعالان پتروشیمی موجه نیست
به گزارش اتاق نیوز نمایندگان موافق این مصوبه نظر دیگری دارند.امیر عباس سلطانی نماینده بروجن در این خصوص گفت:سر و صدای فعالان پتروشیمی موجه نیست و بیش از این اجازه نمی دهیم که بیت المال را غارت کنند و سود بیشتری ببرند.
وی افزود: مجتمع های پتروشیمی علی رغم دسترسی به خوراک ارزان و کسب سود مناسب از ان بخش به دنبال توسعه زنجیره ارزش خود نرفته اند و تنها با تبدیل خوراک گازی ارزان به محصولات بالادستی به دنبال حاسیه سود حداکثری در همین بخش بوده اند.
این نماینده مجلس تصریح کرد: بنابراین حتی اگر نرخ خوراک پتروشیمی 15 سنت باشد پتروشیمی‌ها هم چنان سودآوری بسیار بالایی خواهند داشت.علاوه بر این در بحث سرمایه گذاری خارجی این مقدار به 30 سنت افزایش می یابد و از همین حالا شاهد تمایل سرمایه گذاری در این صنعت هستیم. ولی برای این آقایان سخت است که بخواهند زیر بار افزایش قیمت بروند.به نظر من برای ایجاد تعادل در بازار و حفظ بیت المال نیاز بود که این کار انجام شود.
تهیه و تنظیم:آزاده کاری
