اتاق نیوز- سرعت تحولات در پرونده فساد بانکی بار دیگر بالا رفته است و مقامات ارشد هر سه قوه در یک روز مواضع تازه خود را درباره سوءاستفاده 3000 میلیارد تومانی بیان کرده‌اند؛ رییس جمهور از دستگیری قائم‌مقام بانک مرکزی انتقاد کرد و گفت: قائم‌مقام بانك مركزي دستگير شده، اما مديرعامل بانك متخلف آزاد است. احمدی نژاد ضمن هشدار نسبت به برخورد سياسي با موضوع فساد بانكي افزود: ما قوه مجریه هستیم و طبق روال به سیستم بانکی می‌گوییم که فلان کار را بکنید؛ اما چرا خارج از قوه مجریه دخالت می‌کنند و به بانک‌ها دستور اعطاي تسهيلات مي‌دهند؟ همزمان، علی لاریجانی، رییس مجلس با انتقاد از تحمیل برخی تصمیمات به بانک‌ها، «اقتصاد دستوری» را عامل افزایش فساد اقتصادی دانست و گفت: این تصمیم‌ها، منافع کاذبی را برای سیستم بانکی و کسانی که از بانک ها استفاده می‌کنند، به وجود می‌آورد. از سوی دیگر، غلامحسین محسنی‌اژه‌ای، ناظر ویژه قوه قضائيه در این پرونده، از اینکه «برخی با فضاسازی می‌خواهند قوه قضائيه را تحت فشار قرار دهند تا به متهمان اصلی به درستی رسیدگی نشود» انتقاد کرد. او دلیل دستگیری قائم مقام بانک مرکزی را «بیم تبانی» برشمرد و در عین حال گفت: من به طور واضح نمی‌دانم منظور ريیس‌جمهور از اینکه می‌گوید پرونده فساد سیاسی است، چیست.
نشست پرحاشيه بانكي
روايت رسمي از تحولات اخير
گروه بازار پول- نخستين همايش تبيين طرح تحول بانكي را بايد واكنش رسمي دولتمردان به پرونده معروف به تخلف سه هزار ميليارد توماني توصيف كرد.
همايشي كه بالاترين مقام اجرايي كشور آن را افتتاح كرد و در سخنراني افتتاحيه با به متن كشيدن برخي حاشيه نظر رسمي دولت را در خصوص اتفاق‌هاي جديد پرونده سه هزار ميلياردي بيان كرد. محمود احمدي‌نژاد كه با ادبيات خاص خود در اين همايش سخن گفت سخنان خود را در چند محور بيان كرد. محور اول واكنش به دستگيري برخي مسوولان اجرايي از سوي قوه قضائيه بود. اعتراض به فشارها بر قوه مجريه محور دوم سخنان رييس دولت را در برگرفت و در محور آخر احمدي نژاد به بيان خواسته‌هاي خود از زير مجموعه دولت پرداخت.
اعتراض به دستگيري قائم مقام بانك مركزي
همان طور كه انتظار مي‌رفت احمدي‌نژاد در مراسم افتتاحيه به تخلف اخير صورت گرفته در نظام بانكي و پيامدهاي آن اشاره كرد.
به گزارش فارس او در سخنراني افتتاحيه با اشاره به تخلف معروف به سه هزار ميليارد توماني اظهار كرد: یکی دیگر سوءاستفاده می‌کند، فحش آن را همه می‌خورند. 6 سال پیش گفتیم سیستم بانکی را اصلاح کنید آنها آمدند و مقابله کردند. همان‌هایی که مدعی اصلاح سیستم بانکی هستند. احمدی‌نژاد افزود: یک عده‌ای صاحب نفوذ که پشتوانه آنها خارج از سیستم قوه مجریه است با زد و بند کارهای خودشان را انجام دادند و سوءاستفاده‌ای انجام شده، اما این را بهانه‌ای کردند تا در کارهای کشور اخلال ایجاد شود.
احمدي نژاد در بخش ديگري از سخنانش چند سوال را مطرح كرد. سوال‌هاي وي كه خطاب به يك مرجع نامشخص طرح شد، عبارت بودند از:«چرا انتقام از ملت می‌گیرید آنها که رشوه داده و تخلف کرده‌اند و پشتیبانی نفوذی داشتند را دستگیر و محاکمه کنید، چرا قائم مقام بانک مرکزی را دستگیر کردید. همان مدیرعاملی که این تخلف در آن بانک رخ داده در تاریخ 8 خرداد به رغم تاکیدات و تذکرات قبلی باز هم تسهیلات جدید داده است.» وي افزود: قائم مقام بانك مركزي دستگير شده، اما مديرعامل بانك «راست راست» مي‌چرخد. احمدی‌نژاد با بیان اینکه معلوم است برخورد سیاسی است، افزود: به قائم مقام بانک مرکزی می‌گویند چرا در فلان جلسه بوده‌ای، آن هم جلسه‌ای مثل تمام جلسات معمول، مثل شورای اقتصاد و هر جلسه دیگری که ۵۰ نفر دیگر هم حضور دارند. وی در بخش دیگری از سخنانش گفت: بعد هم به این بهانه سیستم بانکی و دولت را زیر سوال می‌‌برند، آن هم در شرایطی که فضای اقتصادی رو به رونق و پیشرفت است.
انتقاد از برخي فشارها
احمدي‌نژاد در بخش ديگري از سخنانش كه مي‌توان آن را محور دوم سخنراني دانست، به طرح برخي ادعا‌ها پرداخت و از فشارها به دولت انتقاد كرد. وي گفت:مقام بانک مرکزی را تحت فشار قرار دادند و گفتند بگو فلانی پشتیبانی کرده تا تو را آزاد کنیم. وي تصریح کرد: 4 سال پیش یک آقایی از دو بانک پول گرفته بود تا جنس وارد کند، پول را گرفت اما هیچ جنسی وارد نکرد. آن فرد پول را در بازار مسکن برده بود. احمدی‌نژاد متذکر شد: ما قوه مجریه هستیم که کارها را طبق روال به سیستم بانکی می‌گوییم و اعلام می‌کنیم که این کار را بکنید اما چرا خارج از قوه مجریه دخالت می‌کنند و به بانک‌ها نامه می‌دهند که این تسهیلات را بده یا آن بدهی را امحا کن. وي خطاب به يكي از مديرعاملان بانك‌هاي خصوصي گفت: شما كه تجربه زيادي داريد تا به حال با چنين مواردي روبه‌رو نشده‌ايد؟ مديرعامل بانك خصوصي مورد اشاره نيز سخنان احمدي‌نژاد را تاييد كرد. وی در خصوص ماجراهاي اخيرگفت: اين ماجرا را یک جوری جلوه می‌دهند که تحقیر دولت و سیستم بانکی است و این نامردی است و نامردی هم جواب دارد. کار سیاسی با منافع ملی و اقتصاد جواب نمی‌دهد.
بيان خواسته‌ها از همكاران
احمدي‌نژاد در بخش آخر سخنان خود به بيان دلايل آنچه سر و صدا عليه دولت عنوان كرد، پرداخت. او خطاب به مدیران بانکی اظهار كرد: یکی از اهداف این سر و صداها این است که نگذارند شما کار کنید یا سرعت روند کار را كاهش دهند. وي افزود: مي‌خواهند پیشرفت ایران دچار خدشه شود در حالی که همه می‌دانند این دولت پرچمدار مقابله با این کارها است و وارد زد و بندهای اصحاب قدرت نشده‌ایم؛ اما آنها می‌خواهند کارها را سست کنند تا دست کسی به کار نرود.
احمدی‌نژاد با بیان اینکه باید نظارت را جدی بگیرید، مجددا مدیران بانکی را مورد خطاب قرار داد و اظهار كرد: از کسی توصیه نپذیرید. وی تصریح کرد: هر کسی نامه داد اگر آن طرف استحقاق داشت به او بدهید و اگر ندارد به او ندهید و محکم کنترل کنید و اجازه ندهید خدمات ارزشمند شما با یکی دو تا کوتاهی زیر سوال برود.
او در عين حال از مديران بانكي خواست در كنار آنكه توصيه نمي‌پذيرند حواسشان به مردم نيز باشد. رييس دولت دهم در بخش ديگري از سخنانش خطاب به مديران بانكي گفت: مطمئن باشيد كه اگر در مسير گام برداريد هيچ مانعي نمي‌تواند شما را از پيشرفت باز دارد. او با اشاره به اعمال تحريم‌ها اين سوال را مطرح كرد كه در حال حاضر وضعيت ما قبل از تحريم‌ها بهتر است يا بعد از آن؟
احمدي‌نژاد در پاسخ به اين سوال گفت: تمام شاخص‌ها نسبت به قبل از دوران تحريم بهبود پيدا كرده است. وي از همكاران خود خواست با تكان دادن زير مجموعه خود در دو سال باقيمانده سالانه 5/2 ميليون شغل ايجاد كنند تا مساله بيكاري حل شود. او با اشاره به آنكه دعاي مردم در پيشبرد كارها موثر است، گفت: سال قبل قيمت نفت در محدوده 80 دلار بود امسال به بالاي 100 دلار رسيده اگر يك گام ديگر براي مردم برداشته شود قيمت نفت به 150 دلار مي‌رسد. او افزود: البته حساب و كتاب‌هاي خود را داشته باشيد و بر اساس ان عمل كنيد؛ اما در كنار متغيرهاي اقتصادي اين عامل را نيز وارد كنيد.
او تاکید کرد: بنده اگر به کسی ظلم شود، پایش میایستم و اگر برای تک تک شما مدیران هم ظلم شود، پایتان میایستم. وي در بخش پاياني سخنانش نيز در خصوص طرح تحول اين خواسته را از مديران بانكي مطالبه كرد: در طرح تحول نمي‌خواهيم رنگ و روغن بماليم بلكه بايد مشاركت واقعي مردم را رقم زد.
كنايه حسيني به تورم 60 درصدي
سید‌شمس‌الدین حسینی، وزير امور اقتصادي و دارايي نيز در اين همایش طرح تحول نظام بانکی این طرح را به عنوان یکی از محورهای طرح تحول اقتصادی عنوان کرد و افزود: هدفمندی یارانه‌ها آنقدر بزرگ بود که شش محور دیگر طرح تحول را تحت‌الشعاع قرار داد. وی با اشاره به اظهارات برخی افراد در ابتدای اجرای طرح هدفمندی یارانه‌ها ادامه داد: هدفمندی یارانه‌ها اجرا شد و گام اول آن به خوبی برداشته شد، ولی گمانه‌زنی‌های تورم ۶۰ درصدی را بی‌نتیجه گذاشت.
رسيدن تورم به 60 درصد يكي از احتمالاتي بود كه احمد توكلي از استيضاح‌كنندگان حسيني مطرح كرده بود. وزیر امور اقتصادی و دارایی گفت: در روزهای اول اجرای این طرح برخی وزیر اطلاعات را دعوت کرده و از او می‌پرسیدند که برای آشوب‌های احتمالی چه فکری کرده‌اید. این مسائل نشان می‌دهد برخی مردم ایران را نیز به خوبی نشناخته‌اند. حسینی تصریح کرد: در حال حاضر لایحه اصلاح قانون امور گمرکی در مجلس تصویب شده و به زودی ابلاغ خواهد شد و همچنین طرح تحول نظام مالیاتی آماده شده و به زودی به دولت ارائه می‌شود. وی ادامه داد: یکی از دغدغه‌های مهم، طرح تحول بانکی است که هم‌اکنون توسط آقای فرزین در ستاد طرح تحول در حال بررسی است که جزئیات طرح نیز توسط ایشان ارائه می‌شود. حسینی تصریح کرد: بحث نظارت بر سیستم مالیاتی یکی دیگر از محورهای طرح تحول است؛ زیرا کنترل‌های ما در سیستم بانکی بسیار ضعیف بوده و تبادل اطلاعات درون سیستمی بسیار ضعیف است که لازم است یک نظام نظارتی چند لایه ایجاد شود تا نهادها قبل از ارائه تسهیلات بتوانند آن را کنترل کند. وی افزود: اگر دغدغه‌هایی که ريیس‌جمهور برای تشکیل نظام جامع اطلاعات مشتریان بانکی داشت جدی گرفته می‌شد چنین تخلف بزرگی در سیستم بانکی رخ نمی‌داد.
حسینی گفت: با وجود این میزان کارمند، شعبه و مشتری بانکی دیگر نمی‌توان با سیستم نظارتی بانکی ده سال پیش این سیستم را پیش برد و نیاز به تحول در این سیستم وجود دارد.حسینی تصریح کرد: یکی از محورهای طرح تحول بانکی تقویت نظارت بر عملکرد بانک‌ها است که بر این اساس باید کنترل‌های درون بانکی و ارتباط بین بانکی بهبود یابد تا با تبادل اطلاعات اشراف بیشتری بر عملکرد سیستم بانکی ایجاد شود.به گفته وی، با ایجاد این سازوکارها تخلفات به شدت کاهش خواهد یافت. حسینی در خصوص طرح تحول بانکی گفت: یکی از اهداف ما برقراری ارتباط اطلاعاتی بین نظام‌های اقتصادی است و به عنوان مثال اگر فردی تسهیلات دریافت کند، باید همان ترازنامه‌ای را ارائه کند که سیستم مالیاتی ارائه کرده است. وی در پاسخ به سوالي مبنی بر زمان ارائه لایحه تحول بانکی به مجلس گفت: سعی می‌کنیم امسال این لایحه را به مجلس ارائه کنیم.
وزیر امور اقتصادی و دارایی در پاسخ به سوال دیگر مبنی بر نحوه تعیین نرخ سود پس از اجرای طرح تحول بانکی گفت: خروجی تحول بانکی باید حرکت سیستم بانکی و تطبیق بیشتر آن با بانکداری اسلامی باشد که بر این اساس ساختار تعیین نرخ سود با آنچه که در بانکداری ربوی وجود دارد، متفاوت خواهد بود.وی افزود: در بانکداری اسلامی بازدهی فعالیت‌های اقتصادی همان نرخی است که ملاک تقسیم منافع بین سپرده‌گذار، سرمایه‌گذار و تعیین نرخ کارمزد برای بانک‌ها خواهد بود. وزیر اقتصاد در خصوص افزایش نرخ ارز گفت: نظام ارزی کشور در برنامه چهارم و پنجم توسعه شناور مدیریت شده است که معنای آن این است که عرضه و تقاضای ارز قیمت ارز را تعیین می‌کنند، اما به این معنا نیست که بازار رها شود. وی ادامه داد: بانک مرکزی با در اختیار داشتن منابع باید نرخ ارز را در بازار کنترل کند. حسینی در پاسخ به سوال دیگری در خصوص ارائه استعفای ابوالحسنی اظهار كرد: وی استعفای خود را ارائه کرده و با این استعفا موافقم. اما هنوز آن را تائید نکرده‌ام تا فرد جایگزین را انتخاب و آقای ابوالحسنی را در جای دیگری استفاده کنم.
وزیر اقتصاد در پاسخ به این سوال که با وجود افزایش نرخ تورم نرخ سود در سال آینده افزایش خواهد یافت، گفت: خیر؛ اکنون نمی‌توان برای سال آینده نرخ سود را تعیین کرد. وی ادامه داد: برای تعیین نرخ سود باید ابعاد مختلف آن بررسی شود و نرخ سود که در بسته سیاستی -نظارتی بانک مرکزی ارائه می‌شود به صورت علی‌الحساب است و هیچ گاه به صورت قطعی تعیین نمی‌شود.
دفاع بهمني از بانك مركزي
محمود بهمنی، رييس كل بانك مركزي نيز در همایش طرح تحول نظام بانکی گفت: طرح تحول بانکی یکی از محورهای اصلی طرح تحول اقتصادی است و نظام بانكي موتور محرک اقتصاد در رسيدن به اهداف چشم انداز هستند. وی افزود: بنابراین ناگزیریم با تکیه بر جنبش نرم‌افزاری و علمی، افزایش بهره‌وری، رشد اقتصادی و رشد درآمد سرانه و رسیدن به اشتغال کامل راه رسیدن به اهداف را هموار کنیم.
وی ادامه داد: بانک‌ها یکی از مهم‌ترین نهادهای مالی هستند که رشد اقتصادی و رشد تولید را به دوش می‌کشند. ما امروز کمتر واحد اقتصادی بزرگ را می‌‌توانیم ببینیم که دست سیستم بانکی در آن نباشد و کمتر واحد اقتصادی است که بدون تسهیلات بانکی بتواند به فعالیت خود ادامه بدهد. ريیس کل بانک مرکزی ادامه داد: ما باید به هویت مالی ضامن و گیرندگان وام‌ها توجه داشته باشیم و در پرداخت تسهیلات موضوع چک برگشتی را به دقت رصد كنيم.وی همچنین گفت: وضعیت سهامداران بالای یک درصد در سطح بانک‌ها موضوعی است که باید خوب رصد شود و می‌خواهیم براي اطلاع از وضعيت بدهي خريداران معاملات سهام بالای یک درصد بورس حتما با بانك مركزي هماهنگ شود.وی بر نظارت سیستمی بر ساختار سامانه‌های مستقر در نظام بانکی، کنترل‌های داخلی، بازرسی‌های داخلی و متناوب تاکید کرد و افزود: چاره‌ای نداریم جز اینکه نظارت‌هایمان را تقویت کنیم و بتوانیم هر گونه روزنه خاص را به روی کسانی که می‌توانند سر سیستم بانکی کلاه بگذارند، ببندیم. وی گفت: کنترل دقیق بر عملکرد بانک‌ها از طریق نظارت سیستمی باید اعمال شود وگرنه یک تخلف در یک شعبه درجه 3 در شهر اهواز صورت می‌گیرد و کسی نمی‌بیند. بهمنی گفت: مدیران خوب 10 سال قبل نیز معلوم نیست امروز خوب باشند حتما باید خود را به روز کنند. بانک‌ها حتما باید از طریق سیستم‌های روز اعتبار مشتریان را مدنظر قرار دهند و مکانیزه کردن تسهیلات پرداختی و بازپرداخت اقساط را حتما مدنظر داشته باشند. وی ادامه داد: کار کارشناسی در سیستم بانکی باید حتما تقویت شود و باید تقویت سیستم بازرسی نظارت، بازرسی دوره‌ای و حسابرسی‌های داخلی را حتما مدنظر قرار دهیم. وی همچنین بر تقویت اعتبارسنجی مشتریان تاکید کرد و افزود: تشکیل صندوق ضمانت سپرده را بانک مرکزی در دستور کار دارد تا سپرده‌های یک رقمی را در سیستم بانکی تضمین کنیم و نوعی اطمینان روانی برای سپرده‌گذاران خود به وجود آوریم.ريیس کل بانک مرکزی در حاشيه همايش نيز با تاکید بر اینکه نباید بی‌انصافی کرد، از دستگیری حميد پورمحمدی قائم مقام بانك مركزي سخت اظهار تاثر و ناراحتی کرد و گفت: هجمه‌های وارده به بانک مرکزی بی‌انصافی است، بانک مرکزی نگران تحریم نیست، بلکه نگران هجمه‌های داخلی است و اگر بانک مرکزی را تحت فشار قرار دهند کل نظام با مشکل مواجه مي‌شود. وی با بیان اینکه فردی سیاسی نیستم، ولی باید برخوردها با بانک مرکزی اصولی تر باشد و به دشمنان دست آویزی ندهیم، از رسانه‌ها در برخورد با اخلال در شبکه بانکی انتقاد کرد و گفت: ایران هم اکنون با محدودیت‌های بین‌المللی مواجه است و باید این امر را مد نظر قرار داد.
سرنوشت نرخ سود
رييس كل بانك مركزي در بخش ديگري از سخنانش به موضع تغيير نرخ سود در سال جاري اشاره و اظهار كرد: اين پيشنهاد به شوراي پول واعتبار ارائه شد، اما نظر شورا بر تغيير نرخ سود اوراق مشاركت در شرايط كنوني بود. وي گفت: با توجه به آنكه پيش‌بيني مي‌شود نرخ تورم در سه ماهه چهارم سال كاهش يابد آن زمان مقطع مناسبي براي ارزيابي مجدد در خصوص نرخ سود است. وي در خصوص تعيين نرخ سود در سال آينده تاكيد كرد: اين نرخ بايد با واقعيت‌هاي اقتصادي خصوصا نرخ تورم تعيين شود.
بازار ارز
بهمنی در مورد بازار ارز گفت: بازار ارز دارای تقاضای کاذب است، اما بانک مرکزی به موقع وارد بازار مي‌شود و ارز را به بازار تزریق مي‌کند. وي گفت: اما عرضه ارز با قيمت رسمي فقط به نيازهاي واقعي اختصاص مي‌يابد. وی نرخ ارز مسافری را شناور عنوان كرد و گفت: اختلاف دو نرخ فرعی و مرجع توسط بانک مرکزی کنترل مي‌شود، این بانک نرخ ارز هزار و 170 تومان را برای ارز مسافری مورد نظر قرارداده و انتظار داریم که ارز بازار نیز به این سمت سوق یابد و نرخ ارز در کشور تک نرخی شود. اگر ارز را با نرخ غیر واقعی و پايین عرضه کنیم تمام دارایی‌های کشور خارج مي‌شود.
سیستم بانکی کشور 11 ایراد اساسی دارد
محمدرضا فرزين معاون وزیر اقتصاد نيز در نشست اول اين همايش با اشاره به 11 ایراد سیستم بانکی کشور گفت: نظام بانکی منابع را به صورت عادلانه توزیع نمی‌کند و به همین دلیل مشتریان از عملکرد بانک‌ها راضی نیستند و مردم نقدهای مشخصی در این باره دارند.
فرزین با اشاره به طرح‌هاي ارائه شده در خصوص تغيير ساختار نظام بانكي گفت: در مدت سه سال بررسی این طرح در دولت، طرح‌های نهادهای مختلفی از جمله بانک مرکزی، وزارت اقتصاد و مرکز مطالعات شورای هماهنگی بانک‌ها در دبیرخانه کارگروه طرح تحول بانکی بررسی شد.
وی افزود: همچنین از گزارش تحقیق و تفحص مجلس از سیستم بانکی برای آسیب‌شناسی سیستم بانکی در تدوین طرح استفاده شد.
وی با بیان اینکه باید سازوکار مشخصی برای اجرای طرح تحول بانکی داشته باشیم، گفت: طرح تحول بانکی تنها در اهداف خلاصه نمی‌شود بلکه هر هدف با یک زمان‌بندی مشخص اجرایی خواهد شد.
فرزین با اشاره به نقدهای کارشناسان و عملکرد سیستم بانکی اظهار كرد: حدود ۱۱ نقد به عملکرد سیستم بانکی وجود دارد که به برخی از آنها اشاره می‌کنم.وی با بیان اینکه تحولات گسترده‌ای با پیروزی انقلاب در سیستم بانکی رخ داد، بیان کرد: ملی شدن بانک‌ها و قانون بانکداری بدون ربا یکی از این تحولات بود که در برنامه اول تا چهارم توسعه تکالیفی در خصوص نظام بانکی براساس شرایط اقتصادی بر عهده بانک‌ها قرار داده شد که براساس آن تحولاتی در عملکرد سیستم بانکی به وجود آمد.
وی در خصوص انتقادات عنوان شده از سیستم بانکی گفت: اولین مساله این است که نظام بانکی منابع را به صورت عادلانه توزیع نمی‌کند و به همین دلیل مشتریان از عملکرد بانک‌ها راضی نیستند و مردم نقدهای مشخصی در این باره دارند.
معاون وزیر اقتصاد یکی از نکات مورد توجه در طرح تحول بانکی را توجه به قرض‌الحسنه عنوان کرد و گفت: باید توجه کنیم که مبانی بانکداری قرض‌الحسنه با بانکداری ربوی متفاوت است، زیرا در بانکداری قرض‌الحسنه فرد با دریافت سود سپرده‌گذاری نمی‌کند. اما در بانکداری متعارف بانک براساس سود فعالیت می‌کند.
وی یکی دیگر از موارد مهم در این طرح را مشارکت عنوان و اظهار كرد: سیستم بانکی باید در پروژه‌ها مشارکت داشته باشد، اما اینکه کدام بانک‌ها و به چه نحوی در پروژه‌ها مشارکت کنند باید مورد بررسی قرار گیرد.
فرزین مولفه دیگر طرح تحول بانکی را نظارت بر عملکرد بانک‌ها دانست و افزود: قطعا نظارت باید چند لایه باشد به طوری که بانک مرکزی، وزارت اقتصاد و خود بانک در این زمینه باید فعال باشند.
وی افزود: نهادهای نظارتی باید هر لایه را به صورت دقیق مورد بررسی قرار دهند؛ برخی عنوان می‌کنند که نهادهای نظارتی برای نظارت بر عملکرد بانک‌ها کم هستند، اما نهادهای نظارتی وجود دارند ولی سیستم نظارتی باید مورد بازنگری قرار گیرد و نظارت باید به صورت لایه به لایه به دقت انجام شود.
فرزین موسسات اعتبارسنجی را یکی دیگر از نهادهای نظارتی عنوان کرد و گفت: باید جایگاه حقوقی این موسسات در قانون دیده شود. زیرا در حال حاضر موسسه اعتبارسنجی وجود دارد، اما به دلیل عدم جایگاه حقوقی بانک‌ها نمی‌توانند به این موسسه اعتماد کنند. وی تاکید کرد: در طرح تحول بانکی باید جایگاه حقوقی این نهادها مورد توجه قرار گیرد. وی افزایش اختیارات مدیران عامل بانک‌ها را یکی از موارد مطرح در طرح تحول بانکی عنوان و اظهار كرد: در صورتی که به دقت بررسی کنیم، متوجه می‌شویم که مدیران بانک‌ها اختیارات کافی ندارند و به همین دلیل باید در این زمینه اصلاحاتی داشته باشیم. فرزین تغییر عملکرد بانک‌های توسعه‌ای را از جمله مسائل مورد توجه در این طرح خواند و گفت: عملکرد فعلی بانک‌های توسعه‌ای متناسب با نوع ماهیت آنها نیست و در این زمینه اصلاحاتی صورت خواهد گرفت. سخنگوی کارگروه طرح تحول اقتصادی اصلاح دریافت وثایق بانکی را از جمله موارد مورد توجه عنوان کرد و از ایجاد بانک وثایق خبر داد و در ادامه اظهار كرد: برای تعادل‌بخشی به اقتصاد باید بین نرخ سود بانکی و بازدهی بخش‌های واقعی اقتصاد ارتباط وجود داشته باشد تا دریافت سود براساس بازدهی پروژه صورت گیرد. فرزین با بیان اشاره به دو هدف مهم طرح تحول بانکی تصریح کرد: پاسخگویی سیستم بانکی در قالب بانکداری اسلامی به نیازهای مردم و تحقق اهداف اقتصاد در چارچوب عدالت اقتصادی از جمله اهداف اصلی طرح تحول بانکی است. وی اصلاح قوانین و مقررات را راهکار اصلی عملیاتی شدن این طرح عنوان کرد و گفت: اصلاح قانون بانکداری بدون ربا، قانون نحوه اداری امور بانک‌ها و تدوین بسته‌های سیاستی- نظارتی براساس اهداف بلند‌مدت مدنظر است. وی در خصوص اصلاح عملیات بانکداری گفت: همان طور که اشاره شد در اصلاح عملکرد نظام بانکی چرخش اطلاعات به صورت الکترونیکی، کاهش هزینه عملیات بانکی و گسترش تسهیلات بانک‌ها به همه بخش‌های تولید از جمله موارد مورد توجه در اصلاح عملیات بانکی است.
منبع ـ دنیای اقتصاد
کد خبر:
11352
تاریخ انتشار: 18 آبان 1390 - 11:59
اتاق نیوز- سرعت تحولات در پرونده فساد بانکی بار دیگر بالا رفته است و مقامات ارشد هر سه قوه در یک روز مواضع تازه خود را درباره سوءاستفاده 3000 میلیارد تومانی بیان کرده‌اند؛ رییس جمهور از دستگیری قائم‌مقام بانک مرکزی انتقاد کرد و گفت: قائم‌مقام بانك مركزي دستگير شده، اما مديرعامل بانك متخلف آزاد است. احمدی نژاد ضمن هشدار نسبت به برخورد سياسي با موضوع فساد بانكي افزود: ما قوه مجریه هستیم و طبق روال به سیستم بانکی می‌گوییم که فلان کار را بکنید؛ اما چرا خارج از قوه مجریه دخالت می‌کنند و به بانک‌ها دستور اعطاي تسهيلات مي‌دهند؟ همزمان، علی لاریجانی، رییس مجلس با انتقاد از تحمیل برخی تصمیمات به بانک‌ها، «اقتصاد دستوری» را عامل افزایش فساد اقتصادی دانست و گفت: این تصمیم‌ها، منافع کاذبی را برای سیستم بانکی و کسانی که از بانک ها استفاده می‌کنند، به وجود می‌آورد. از سوی دیگر، غلامحسین محسنی‌اژه‌ای، ناظر ویژه قوه قضائيه در این پرونده، از اینکه «برخی با فضاسازی می‌خواهند قوه قضائيه را تحت فشار قرار دهند تا به متهمان اصلی به درستی رسیدگی نشود» انتقاد کرد. او دلیل دستگیری قائم مقام بانک مرکزی را «بیم تبانی» برشمرد و در عین حال گفت: من به طور واضح نمی‌دانم منظور ريیس‌جمهور از اینکه می‌گوید پرونده فساد سیاسی است، چیست.
نشست پرحاشيه بانكي
روايت رسمي از تحولات اخير
گروه بازار پول- نخستين همايش تبيين طرح تحول بانكي را بايد واكنش رسمي دولتمردان به پرونده معروف به تخلف سه هزار ميليارد توماني توصيف كرد.
همايشي كه بالاترين مقام اجرايي كشور آن را افتتاح كرد و در سخنراني افتتاحيه با به متن كشيدن برخي حاشيه نظر رسمي دولت را در خصوص اتفاق‌هاي جديد پرونده سه هزار ميلياردي بيان كرد. محمود احمدي‌نژاد كه با ادبيات خاص خود در اين همايش سخن گفت سخنان خود را در چند محور بيان كرد. محور اول واكنش به دستگيري برخي مسوولان اجرايي از سوي قوه قضائيه بود. اعتراض به فشارها بر قوه مجريه محور دوم سخنان رييس دولت را در برگرفت و در محور آخر احمدي نژاد به بيان خواسته‌هاي خود از زير مجموعه دولت پرداخت.
اعتراض به دستگيري قائم مقام بانك مركزي
همان طور كه انتظار مي‌رفت احمدي‌نژاد در مراسم افتتاحيه به تخلف اخير صورت گرفته در نظام بانكي و پيامدهاي آن اشاره كرد.
به گزارش فارس او در سخنراني افتتاحيه با اشاره به تخلف معروف به سه هزار ميليارد توماني اظهار كرد: یکی دیگر سوءاستفاده می‌کند، فحش آن را همه می‌خورند. 6 سال پیش گفتیم سیستم بانکی را اصلاح کنید آنها آمدند و مقابله کردند. همان‌هایی که مدعی اصلاح سیستم بانکی هستند. احمدی‌نژاد افزود: یک عده‌ای صاحب نفوذ که پشتوانه آنها خارج از سیستم قوه مجریه است با زد و بند کارهای خودشان را انجام دادند و سوءاستفاده‌ای انجام شده، اما این را بهانه‌ای کردند تا در کارهای کشور اخلال ایجاد شود.
احمدي نژاد در بخش ديگري از سخنانش چند سوال را مطرح كرد. سوال‌هاي وي كه خطاب به يك مرجع نامشخص طرح شد، عبارت بودند از:«چرا انتقام از ملت می‌گیرید آنها که رشوه داده و تخلف کرده‌اند و پشتیبانی نفوذی داشتند را دستگیر و محاکمه کنید، چرا قائم مقام بانک مرکزی را دستگیر کردید. همان مدیرعاملی که این تخلف در آن بانک رخ داده در تاریخ 8 خرداد به رغم تاکیدات و تذکرات قبلی باز هم تسهیلات جدید داده است.» وي افزود: قائم مقام بانك مركزي دستگير شده، اما مديرعامل بانك «راست راست» مي‌چرخد. احمدی‌نژاد با بیان اینکه معلوم است برخورد سیاسی است، افزود: به قائم مقام بانک مرکزی می‌گویند چرا در فلان جلسه بوده‌ای، آن هم جلسه‌ای مثل تمام جلسات معمول، مثل شورای اقتصاد و هر جلسه دیگری که ۵۰ نفر دیگر هم حضور دارند. وی در بخش دیگری از سخنانش گفت: بعد هم به این بهانه سیستم بانکی و دولت را زیر سوال می‌‌برند، آن هم در شرایطی که فضای اقتصادی رو به رونق و پیشرفت است.
انتقاد از برخي فشارها
احمدي‌نژاد در بخش ديگري از سخنانش كه مي‌توان آن را محور دوم سخنراني دانست، به طرح برخي ادعا‌ها پرداخت و از فشارها به دولت انتقاد كرد. وي گفت:مقام بانک مرکزی را تحت فشار قرار دادند و گفتند بگو فلانی پشتیبانی کرده تا تو را آزاد کنیم. وي تصریح کرد: 4 سال پیش یک آقایی از دو بانک پول گرفته بود تا جنس وارد کند، پول را گرفت اما هیچ جنسی وارد نکرد. آن فرد پول را در بازار مسکن برده بود. احمدی‌نژاد متذکر شد: ما قوه مجریه هستیم که کارها را طبق روال به سیستم بانکی می‌گوییم و اعلام می‌کنیم که این کار را بکنید اما چرا خارج از قوه مجریه دخالت می‌کنند و به بانک‌ها نامه می‌دهند که این تسهیلات را بده یا آن بدهی را امحا کن. وي خطاب به يكي از مديرعاملان بانك‌هاي خصوصي گفت: شما كه تجربه زيادي داريد تا به حال با چنين مواردي روبه‌رو نشده‌ايد؟ مديرعامل بانك خصوصي مورد اشاره نيز سخنان احمدي‌نژاد را تاييد كرد. وی در خصوص ماجراهاي اخيرگفت: اين ماجرا را یک جوری جلوه می‌دهند که تحقیر دولت و سیستم بانکی است و این نامردی است و نامردی هم جواب دارد. کار سیاسی با منافع ملی و اقتصاد جواب نمی‌دهد.
بيان خواسته‌ها از همكاران
احمدي‌نژاد در بخش آخر سخنان خود به بيان دلايل آنچه سر و صدا عليه دولت عنوان كرد، پرداخت. او خطاب به مدیران بانکی اظهار كرد: یکی از اهداف این سر و صداها این است که نگذارند شما کار کنید یا سرعت روند کار را كاهش دهند. وي افزود: مي‌خواهند پیشرفت ایران دچار خدشه شود در حالی که همه می‌دانند این دولت پرچمدار مقابله با این کارها است و وارد زد و بندهای اصحاب قدرت نشده‌ایم؛ اما آنها می‌خواهند کارها را سست کنند تا دست کسی به کار نرود.
احمدی‌نژاد با بیان اینکه باید نظارت را جدی بگیرید، مجددا مدیران بانکی را مورد خطاب قرار داد و اظهار كرد: از کسی توصیه نپذیرید. وی تصریح کرد: هر کسی نامه داد اگر آن طرف استحقاق داشت به او بدهید و اگر ندارد به او ندهید و محکم کنترل کنید و اجازه ندهید خدمات ارزشمند شما با یکی دو تا کوتاهی زیر سوال برود.
او در عين حال از مديران بانكي خواست در كنار آنكه توصيه نمي‌پذيرند حواسشان به مردم نيز باشد. رييس دولت دهم در بخش ديگري از سخنانش خطاب به مديران بانكي گفت: مطمئن باشيد كه اگر در مسير گام برداريد هيچ مانعي نمي‌تواند شما را از پيشرفت باز دارد. او با اشاره به اعمال تحريم‌ها اين سوال را مطرح كرد كه در حال حاضر وضعيت ما قبل از تحريم‌ها بهتر است يا بعد از آن؟
احمدي‌نژاد در پاسخ به اين سوال گفت: تمام شاخص‌ها نسبت به قبل از دوران تحريم بهبود پيدا كرده است. وي از همكاران خود خواست با تكان دادن زير مجموعه خود در دو سال باقيمانده سالانه 5/2 ميليون شغل ايجاد كنند تا مساله بيكاري حل شود. او با اشاره به آنكه دعاي مردم در پيشبرد كارها موثر است، گفت: سال قبل قيمت نفت در محدوده 80 دلار بود امسال به بالاي 100 دلار رسيده اگر يك گام ديگر براي مردم برداشته شود قيمت نفت به 150 دلار مي‌رسد. او افزود: البته حساب و كتاب‌هاي خود را داشته باشيد و بر اساس ان عمل كنيد؛ اما در كنار متغيرهاي اقتصادي اين عامل را نيز وارد كنيد.
او تاکید کرد: بنده اگر به کسی ظلم شود، پایش میایستم و اگر برای تک تک شما مدیران هم ظلم شود، پایتان میایستم. وي در بخش پاياني سخنانش نيز در خصوص طرح تحول اين خواسته را از مديران بانكي مطالبه كرد: در طرح تحول نمي‌خواهيم رنگ و روغن بماليم بلكه بايد مشاركت واقعي مردم را رقم زد.
كنايه حسيني به تورم 60 درصدي
سید‌شمس‌الدین حسینی، وزير امور اقتصادي و دارايي نيز در اين همایش طرح تحول نظام بانکی این طرح را به عنوان یکی از محورهای طرح تحول اقتصادی عنوان کرد و افزود: هدفمندی یارانه‌ها آنقدر بزرگ بود که شش محور دیگر طرح تحول را تحت‌الشعاع قرار داد. وی با اشاره به اظهارات برخی افراد در ابتدای اجرای طرح هدفمندی یارانه‌ها ادامه داد: هدفمندی یارانه‌ها اجرا شد و گام اول آن به خوبی برداشته شد، ولی گمانه‌زنی‌های تورم ۶۰ درصدی را بی‌نتیجه گذاشت.
رسيدن تورم به 60 درصد يكي از احتمالاتي بود كه احمد توكلي از استيضاح‌كنندگان حسيني مطرح كرده بود. وزیر امور اقتصادی و دارایی گفت: در روزهای اول اجرای این طرح برخی وزیر اطلاعات را دعوت کرده و از او می‌پرسیدند که برای آشوب‌های احتمالی چه فکری کرده‌اید. این مسائل نشان می‌دهد برخی مردم ایران را نیز به خوبی نشناخته‌اند. حسینی تصریح کرد: در حال حاضر لایحه اصلاح قانون امور گمرکی در مجلس تصویب شده و به زودی ابلاغ خواهد شد و همچنین طرح تحول نظام مالیاتی آماده شده و به زودی به دولت ارائه می‌شود. وی ادامه داد: یکی از دغدغه‌های مهم، طرح تحول بانکی است که هم‌اکنون توسط آقای فرزین در ستاد طرح تحول در حال بررسی است که جزئیات طرح نیز توسط ایشان ارائه می‌شود. حسینی تصریح کرد: بحث نظارت بر سیستم مالیاتی یکی دیگر از محورهای طرح تحول است؛ زیرا کنترل‌های ما در سیستم بانکی بسیار ضعیف بوده و تبادل اطلاعات درون سیستمی بسیار ضعیف است که لازم است یک نظام نظارتی چند لایه ایجاد شود تا نهادها قبل از ارائه تسهیلات بتوانند آن را کنترل کند. وی افزود: اگر دغدغه‌هایی که ريیس‌جمهور برای تشکیل نظام جامع اطلاعات مشتریان بانکی داشت جدی گرفته می‌شد چنین تخلف بزرگی در سیستم بانکی رخ نمی‌داد.
حسینی گفت: با وجود این میزان کارمند، شعبه و مشتری بانکی دیگر نمی‌توان با سیستم نظارتی بانکی ده سال پیش این سیستم را پیش برد و نیاز به تحول در این سیستم وجود دارد.حسینی تصریح کرد: یکی از محورهای طرح تحول بانکی تقویت نظارت بر عملکرد بانک‌ها است که بر این اساس باید کنترل‌های درون بانکی و ارتباط بین بانکی بهبود یابد تا با تبادل اطلاعات اشراف بیشتری بر عملکرد سیستم بانکی ایجاد شود.به گفته وی، با ایجاد این سازوکارها تخلفات به شدت کاهش خواهد یافت. حسینی در خصوص طرح تحول بانکی گفت: یکی از اهداف ما برقراری ارتباط اطلاعاتی بین نظام‌های اقتصادی است و به عنوان مثال اگر فردی تسهیلات دریافت کند، باید همان ترازنامه‌ای را ارائه کند که سیستم مالیاتی ارائه کرده است. وی در پاسخ به سوالي مبنی بر زمان ارائه لایحه تحول بانکی به مجلس گفت: سعی می‌کنیم امسال این لایحه را به مجلس ارائه کنیم.
وزیر امور اقتصادی و دارایی در پاسخ به سوال دیگر مبنی بر نحوه تعیین نرخ سود پس از اجرای طرح تحول بانکی گفت: خروجی تحول بانکی باید حرکت سیستم بانکی و تطبیق بیشتر آن با بانکداری اسلامی باشد که بر این اساس ساختار تعیین نرخ سود با آنچه که در بانکداری ربوی وجود دارد، متفاوت خواهد بود.وی افزود: در بانکداری اسلامی بازدهی فعالیت‌های اقتصادی همان نرخی است که ملاک تقسیم منافع بین سپرده‌گذار، سرمایه‌گذار و تعیین نرخ کارمزد برای بانک‌ها خواهد بود. وزیر اقتصاد در خصوص افزایش نرخ ارز گفت: نظام ارزی کشور در برنامه چهارم و پنجم توسعه شناور مدیریت شده است که معنای آن این است که عرضه و تقاضای ارز قیمت ارز را تعیین می‌کنند، اما به این معنا نیست که بازار رها شود. وی ادامه داد: بانک مرکزی با در اختیار داشتن منابع باید نرخ ارز را در بازار کنترل کند. حسینی در پاسخ به سوال دیگری در خصوص ارائه استعفای ابوالحسنی اظهار كرد: وی استعفای خود را ارائه کرده و با این استعفا موافقم. اما هنوز آن را تائید نکرده‌ام تا فرد جایگزین را انتخاب و آقای ابوالحسنی را در جای دیگری استفاده کنم.
وزیر اقتصاد در پاسخ به این سوال که با وجود افزایش نرخ تورم نرخ سود در سال آینده افزایش خواهد یافت، گفت: خیر؛ اکنون نمی‌توان برای سال آینده نرخ سود را تعیین کرد. وی ادامه داد: برای تعیین نرخ سود باید ابعاد مختلف آن بررسی شود و نرخ سود که در بسته سیاستی -نظارتی بانک مرکزی ارائه می‌شود به صورت علی‌الحساب است و هیچ گاه به صورت قطعی تعیین نمی‌شود.
دفاع بهمني از بانك مركزي
محمود بهمنی، رييس كل بانك مركزي نيز در همایش طرح تحول نظام بانکی گفت: طرح تحول بانکی یکی از محورهای اصلی طرح تحول اقتصادی است و نظام بانكي موتور محرک اقتصاد در رسيدن به اهداف چشم انداز هستند. وی افزود: بنابراین ناگزیریم با تکیه بر جنبش نرم‌افزاری و علمی، افزایش بهره‌وری، رشد اقتصادی و رشد درآمد سرانه و رسیدن به اشتغال کامل راه رسیدن به اهداف را هموار کنیم.
وی ادامه داد: بانک‌ها یکی از مهم‌ترین نهادهای مالی هستند که رشد اقتصادی و رشد تولید را به دوش می‌کشند. ما امروز کمتر واحد اقتصادی بزرگ را می‌‌توانیم ببینیم که دست سیستم بانکی در آن نباشد و کمتر واحد اقتصادی است که بدون تسهیلات بانکی بتواند به فعالیت خود ادامه بدهد. ريیس کل بانک مرکزی ادامه داد: ما باید به هویت مالی ضامن و گیرندگان وام‌ها توجه داشته باشیم و در پرداخت تسهیلات موضوع چک برگشتی را به دقت رصد كنيم.وی همچنین گفت: وضعیت سهامداران بالای یک درصد در سطح بانک‌ها موضوعی است که باید خوب رصد شود و می‌خواهیم براي اطلاع از وضعيت بدهي خريداران معاملات سهام بالای یک درصد بورس حتما با بانك مركزي هماهنگ شود.وی بر نظارت سیستمی بر ساختار سامانه‌های مستقر در نظام بانکی، کنترل‌های داخلی، بازرسی‌های داخلی و متناوب تاکید کرد و افزود: چاره‌ای نداریم جز اینکه نظارت‌هایمان را تقویت کنیم و بتوانیم هر گونه روزنه خاص را به روی کسانی که می‌توانند سر سیستم بانکی کلاه بگذارند، ببندیم. وی گفت: کنترل دقیق بر عملکرد بانک‌ها از طریق نظارت سیستمی باید اعمال شود وگرنه یک تخلف در یک شعبه درجه 3 در شهر اهواز صورت می‌گیرد و کسی نمی‌بیند. بهمنی گفت: مدیران خوب 10 سال قبل نیز معلوم نیست امروز خوب باشند حتما باید خود را به روز کنند. بانک‌ها حتما باید از طریق سیستم‌های روز اعتبار مشتریان را مدنظر قرار دهند و مکانیزه کردن تسهیلات پرداختی و بازپرداخت اقساط را حتما مدنظر داشته باشند. وی ادامه داد: کار کارشناسی در سیستم بانکی باید حتما تقویت شود و باید تقویت سیستم بازرسی نظارت، بازرسی دوره‌ای و حسابرسی‌های داخلی را حتما مدنظر قرار دهیم. وی همچنین بر تقویت اعتبارسنجی مشتریان تاکید کرد و افزود: تشکیل صندوق ضمانت سپرده را بانک مرکزی در دستور کار دارد تا سپرده‌های یک رقمی را در سیستم بانکی تضمین کنیم و نوعی اطمینان روانی برای سپرده‌گذاران خود به وجود آوریم.ريیس کل بانک مرکزی در حاشيه همايش نيز با تاکید بر اینکه نباید بی‌انصافی کرد، از دستگیری حميد پورمحمدی قائم مقام بانك مركزي سخت اظهار تاثر و ناراحتی کرد و گفت: هجمه‌های وارده به بانک مرکزی بی‌انصافی است، بانک مرکزی نگران تحریم نیست، بلکه نگران هجمه‌های داخلی است و اگر بانک مرکزی را تحت فشار قرار دهند کل نظام با مشکل مواجه مي‌شود. وی با بیان اینکه فردی سیاسی نیستم، ولی باید برخوردها با بانک مرکزی اصولی تر باشد و به دشمنان دست آویزی ندهیم، از رسانه‌ها در برخورد با اخلال در شبکه بانکی انتقاد کرد و گفت: ایران هم اکنون با محدودیت‌های بین‌المللی مواجه است و باید این امر را مد نظر قرار داد.
سرنوشت نرخ سود
رييس كل بانك مركزي در بخش ديگري از سخنانش به موضع تغيير نرخ سود در سال جاري اشاره و اظهار كرد: اين پيشنهاد به شوراي پول واعتبار ارائه شد، اما نظر شورا بر تغيير نرخ سود اوراق مشاركت در شرايط كنوني بود. وي گفت: با توجه به آنكه پيش‌بيني مي‌شود نرخ تورم در سه ماهه چهارم سال كاهش يابد آن زمان مقطع مناسبي براي ارزيابي مجدد در خصوص نرخ سود است. وي در خصوص تعيين نرخ سود در سال آينده تاكيد كرد: اين نرخ بايد با واقعيت‌هاي اقتصادي خصوصا نرخ تورم تعيين شود.
بازار ارز
بهمنی در مورد بازار ارز گفت: بازار ارز دارای تقاضای کاذب است، اما بانک مرکزی به موقع وارد بازار مي‌شود و ارز را به بازار تزریق مي‌کند. وي گفت: اما عرضه ارز با قيمت رسمي فقط به نيازهاي واقعي اختصاص مي‌يابد. وی نرخ ارز مسافری را شناور عنوان كرد و گفت: اختلاف دو نرخ فرعی و مرجع توسط بانک مرکزی کنترل مي‌شود، این بانک نرخ ارز هزار و 170 تومان را برای ارز مسافری مورد نظر قرارداده و انتظار داریم که ارز بازار نیز به این سمت سوق یابد و نرخ ارز در کشور تک نرخی شود. اگر ارز را با نرخ غیر واقعی و پايین عرضه کنیم تمام دارایی‌های کشور خارج مي‌شود.
سیستم بانکی کشور 11 ایراد اساسی دارد
محمدرضا فرزين معاون وزیر اقتصاد نيز در نشست اول اين همايش با اشاره به 11 ایراد سیستم بانکی کشور گفت: نظام بانکی منابع را به صورت عادلانه توزیع نمی‌کند و به همین دلیل مشتریان از عملکرد بانک‌ها راضی نیستند و مردم نقدهای مشخصی در این باره دارند.
فرزین با اشاره به طرح‌هاي ارائه شده در خصوص تغيير ساختار نظام بانكي گفت: در مدت سه سال بررسی این طرح در دولت، طرح‌های نهادهای مختلفی از جمله بانک مرکزی، وزارت اقتصاد و مرکز مطالعات شورای هماهنگی بانک‌ها در دبیرخانه کارگروه طرح تحول بانکی بررسی شد.
وی افزود: همچنین از گزارش تحقیق و تفحص مجلس از سیستم بانکی برای آسیب‌شناسی سیستم بانکی در تدوین طرح استفاده شد.
وی با بیان اینکه باید سازوکار مشخصی برای اجرای طرح تحول بانکی داشته باشیم، گفت: طرح تحول بانکی تنها در اهداف خلاصه نمی‌شود بلکه هر هدف با یک زمان‌بندی مشخص اجرایی خواهد شد.
فرزین با اشاره به نقدهای کارشناسان و عملکرد سیستم بانکی اظهار كرد: حدود ۱۱ نقد به عملکرد سیستم بانکی وجود دارد که به برخی از آنها اشاره می‌کنم.وی با بیان اینکه تحولات گسترده‌ای با پیروزی انقلاب در سیستم بانکی رخ داد، بیان کرد: ملی شدن بانک‌ها و قانون بانکداری بدون ربا یکی از این تحولات بود که در برنامه اول تا چهارم توسعه تکالیفی در خصوص نظام بانکی براساس شرایط اقتصادی بر عهده بانک‌ها قرار داده شد که براساس آن تحولاتی در عملکرد سیستم بانکی به وجود آمد.
وی در خصوص انتقادات عنوان شده از سیستم بانکی گفت: اولین مساله این است که نظام بانکی منابع را به صورت عادلانه توزیع نمی‌کند و به همین دلیل مشتریان از عملکرد بانک‌ها راضی نیستند و مردم نقدهای مشخصی در این باره دارند.
معاون وزیر اقتصاد یکی از نکات مورد توجه در طرح تحول بانکی را توجه به قرض‌الحسنه عنوان کرد و گفت: باید توجه کنیم که مبانی بانکداری قرض‌الحسنه با بانکداری ربوی متفاوت است، زیرا در بانکداری قرض‌الحسنه فرد با دریافت سود سپرده‌گذاری نمی‌کند. اما در بانکداری متعارف بانک براساس سود فعالیت می‌کند.
وی یکی دیگر از موارد مهم در این طرح را مشارکت عنوان و اظهار كرد: سیستم بانکی باید در پروژه‌ها مشارکت داشته باشد، اما اینکه کدام بانک‌ها و به چه نحوی در پروژه‌ها مشارکت کنند باید مورد بررسی قرار گیرد.
فرزین مولفه دیگر طرح تحول بانکی را نظارت بر عملکرد بانک‌ها دانست و افزود: قطعا نظارت باید چند لایه باشد به طوری که بانک مرکزی، وزارت اقتصاد و خود بانک در این زمینه باید فعال باشند.
وی افزود: نهادهای نظارتی باید هر لایه را به صورت دقیق مورد بررسی قرار دهند؛ برخی عنوان می‌کنند که نهادهای نظارتی برای نظارت بر عملکرد بانک‌ها کم هستند، اما نهادهای نظارتی وجود دارند ولی سیستم نظارتی باید مورد بازنگری قرار گیرد و نظارت باید به صورت لایه به لایه به دقت انجام شود.
فرزین موسسات اعتبارسنجی را یکی دیگر از نهادهای نظارتی عنوان کرد و گفت: باید جایگاه حقوقی این موسسات در قانون دیده شود. زیرا در حال حاضر موسسه اعتبارسنجی وجود دارد، اما به دلیل عدم جایگاه حقوقی بانک‌ها نمی‌توانند به این موسسه اعتماد کنند. وی تاکید کرد: در طرح تحول بانکی باید جایگاه حقوقی این نهادها مورد توجه قرار گیرد. وی افزایش اختیارات مدیران عامل بانک‌ها را یکی از موارد مطرح در طرح تحول بانکی عنوان و اظهار كرد: در صورتی که به دقت بررسی کنیم، متوجه می‌شویم که مدیران بانک‌ها اختیارات کافی ندارند و به همین دلیل باید در این زمینه اصلاحاتی داشته باشیم. فرزین تغییر عملکرد بانک‌های توسعه‌ای را از جمله مسائل مورد توجه در این طرح خواند و گفت: عملکرد فعلی بانک‌های توسعه‌ای متناسب با نوع ماهیت آنها نیست و در این زمینه اصلاحاتی صورت خواهد گرفت. سخنگوی کارگروه طرح تحول اقتصادی اصلاح دریافت وثایق بانکی را از جمله موارد مورد توجه عنوان کرد و از ایجاد بانک وثایق خبر داد و در ادامه اظهار كرد: برای تعادل‌بخشی به اقتصاد باید بین نرخ سود بانکی و بازدهی بخش‌های واقعی اقتصاد ارتباط وجود داشته باشد تا دریافت سود براساس بازدهی پروژه صورت گیرد. فرزین با بیان اشاره به دو هدف مهم طرح تحول بانکی تصریح کرد: پاسخگویی سیستم بانکی در قالب بانکداری اسلامی به نیازهای مردم و تحقق اهداف اقتصاد در چارچوب عدالت اقتصادی از جمله اهداف اصلی طرح تحول بانکی است. وی اصلاح قوانین و مقررات را راهکار اصلی عملیاتی شدن این طرح عنوان کرد و گفت: اصلاح قانون بانکداری بدون ربا، قانون نحوه اداری امور بانک‌ها و تدوین بسته‌های سیاستی- نظارتی براساس اهداف بلند‌مدت مدنظر است. وی در خصوص اصلاح عملیات بانکداری گفت: همان طور که اشاره شد در اصلاح عملکرد نظام بانکی چرخش اطلاعات به صورت الکترونیکی، کاهش هزینه عملیات بانکی و گسترش تسهیلات بانک‌ها به همه بخش‌های تولید از جمله موارد مورد توجه در اصلاح عملیات بانکی است.
منبع ـ دنیای اقتصاد
