اتاق خبر - حضور مجدد در بازارهای قدیمی و صادرات محصولات خاص ایران به این بازارها یکی از دغدغه های اصلی مسئولان دولتی و فعالان بخش خصوصی در دوران پس از تحریم ها است.
علاقه مصرف کنندگان آمریکایی به محصولات ویژه ایران مانند صنای دستی، خشکبار و فرش دستباف از دیرباز این کشور را به بازار پرسود و تقریبا انحصاری تجار ایرانی تبدیل کرده بود. این وضعیت اما با اعمال تحریم ها به کلی از بین رفت و با بستن شدن مسیرهای کالاهای ایرانی به آمریکا و قطع کانال های انتقال پول به ایران عملا صادرات ایران به آمریکا متوقف شد.
پس از توافق هسته ای و آغاز روند اجرایی برجام صحبت از برقراری مجدد صادرات خشکبار و فرش ایرانی به آمریکا دوباره بالا گرفت تا آنجا که بلومبرگ در گزارشی با عنوان «نفت را فراموش کنید، پسته ایران در راه است» به پیشواز حضور مجدد محصولات ارزشمند ایران در بازار بزرگ آمریکا رفت.
این اخبار هر چند برای مصرف کنندگان و علاقمندان خشکبار ایران در آمریکا خوشحال کننده بود اما نگرانی های فراوانی نیز در میان کشاورزان این کشور بوجود آورد چرا که روند و سطح تولید پسته به عنوان مهم ترین خشکبار رقیب ایران طی سال های اخیر در آمریکا دستخوش مشکلات فراوانی شده است.
این مشکلات باز هم مورد توجه بلومبرگ قرار گرفته است و در گزارشی با عنوان «وحشت کشاورزان آمریکایی از پسته های ممتاز ایرانی» نوشت:« افزایش رقابت ناشی از لغو تحریم های ایران، تولیدکنندگان پسته آمریکا را دچار نگرانی کرده است».
بنا بر این گزارش« سال گذشته صنعت پسته آمریکا دوران وحشتناکی را سپری کرد. درجه حرارت بالا و کمبود آب موجب شد نیمی از محصولات این کشور از دست برود و سود آن حدود 1.4 میلیارد دلار نسبت به سال 2014 کاهش یابد. امسال، صنعت پسته آمریکا امیدوار است بتواند کیفیت محصولات خود را ارتقا دهد؛ اما تولید کنندگان سراسر کشور با یک موضوع جدید مواجه هستند: افزایش رقابت ناشی از لغو تحریم های ایران».
محسن جلال پور رئیس انجمن پسته ایران چندی قبل به این موضوع اشاره کرده بود. به گفته وی « آمریکا تولیدی در حدود 240 هزار تن را برای سال 2015 پیش بینی کرده بود ولی به علل گوناگون نهایت تولید این کشور به 160 هزار تن رسید. برای بعمل آمدن پسته که اصطلاحا به آن "به مغز رفتن" گفته می شود به برودت کافی آن هم به مدت لازم، احتیاج است. امسال به علت به کفایت نرسیدن برودت هوا در آمریکا پسته های این کشور به مغز نرفته اند و در واقع کال و غیرقابل استفاده شده اند. پسته برای به مغز رفتن حداقل باید بین 600 تا 800 ساعت در هوای بین 0 تا 9 درجه سانتیگراد قرار داشته باشد تا مغز آن پرشود. امسال اما پسته های آمریکا بیشتر از 400 ساعت در دمای لازم نبوده اند، بنا بر این مجموع محصول این کشور به 170 هزار تن هم نرسید».
از سوی دیگر اما در ابتدای سال زراعی پیش بینی ایران تولیدی در حدود 200 هزار تن هر ساله بود و با وجود مشکلات کم آبی همین مقدار تولید نیز محقق شد. به این ترتیب با افت 40 تا 50 هزار تنی تولید آمریکا و حفظ تولید 200 هزار تنی در ایران، رتبه نخست تولید پسته در جهان مجددا به کشورمان رسید گرچه این اتفاق در واقع نتیجه افت تولید در آمریکا است نه افزایش تولید در ایران.
در چنین شرایطی و با وجود لغو تحریم ها و امکان صادرات پسته ایران به آمریکا به نظر می رسد دولت این کشور به دنبال حمایت از کشاورزان و پسته کاران خود است.
آن گونه که کریستین ساینس مانیتور گزارش کرده است « با لغو تحریم‌ها و ورود پسته پرمغزتر و درشت‌تر ایران به بازار آمریکا برخی از طرفداران پسته آمریکا احتمالاً دیگر تمایلی به خرید پسته تولیدی در کالیفرنیا نخواهند داشت. این در حالی است که کشاورزان این ایالت سرمایه گذاری سنگینی برای مزارع تولید پسته کرده‌اند».
این نشریه آمریکایی ادعا کرده است« قرار است برای پسته وارداتی از ایران تعرفه 300 درصدی وضع شود و در این صورت احتمالا تا حدی از پسته‌کاران آمریکایی در برابر رقیب جدید محافظت خواهد کرد. پسته‌کاران کالیفرنیا می‌گویند فعلاً نگرانی چندانی از ورود پسته ایران به بازار ندارند، به‌خصوص تا زمانی که تعرفه واردات بالا باشد».
94110
