اتاق خبر: عسلويه دو فصل دارد، تابستان و جهنم. اين اصطلاحي است كه بين اهالي اين منطقه رايج است و خيلي هم اغراقآميز نيست. كافي است تا در يكي از روزهاي گرم تابستان به عسلويه برويد تا بفهميد كه شرايط آب و هوايي در اين منطقه به صورت غيرقابل باوري دشوار است و هواي آن تنها دو قدم تا جهنم فاصله دارد. رطوبت هوا در اين منطقه به قدري بالاست كه به محض خروج از فرودگاه در كسري از ثانيه بخار شيشههاي عينك شما را فرا خواهد گرفت. در چنين شرايطي براي پوشش عمليات نصب سكوي 21 پارس جنوبي به سواحل خليج فارس رفتيم. سفري كه دعوت آن به صورت كاملا ناگهاني اتفاق افتاد و پس از آن نيز يك بار لغو شد كه علت آن مساعد نبودن شرايط جوي اعلام شد. بنابراين از قبل هم قابل پيشبيني بود كه عمليات پرچالش و حساسي پيش رو خواهد بود.
در هر صورت پس از توقفي كوتاه در عسلويه، ساعت 14:30 روز شنبه سوار بر كشتي «پارميدا» شديم تا با طي بيش از 110كيلومتر مسافت در چهار ساعت در آبهاي خليج فارس و به سوي مرز مشترك با قطر در ساعت 18:30 به محل نصب سكوي شماره 21 برسيم. در محل نصب شاهد حضور كشتي غولپيكر اوشنيك5000 (OCEANIC 5000) ساخته شركت ZPMC چين هستيم كه بزرگترين كشتي نصبكننده خاورميانه به حساب ميآيد و به گفته مسوولان شركت مهندسي و ساخت تاسيسات دريايي در تملك كامل ايران است.
با مشاهده شرايط اوليه به اين نتيجه رسيديم كه عمليات نصب و بارگيري هنوز آغاز نشده و حتي پايههاي سكو مستقر روي بارج برش نخوردهاند تا عمليات ليفت آغاز شود. درحالي كه پيشبيني ما بر اين بود كه مقدمات كار قبل از رسيدن ما آغاز شده باشد و با حضور ما در محل عمليات بلند كردن سكو از روي بارج و نصب آن روي جكت مستقر در دريا آغاز شود.
دقايق زيادي كشتي حامل خبرنگاران به دور كشتي غولپيكر اوشنيك ميگشت تا عكاسان بتوانند عكسهاي مورد نياز خود را ثبت كنند. در اين حركت دوراني حول اوشنيك 5000 متوجه ميشديم كه در يك سمت كشتي اوشنيك سه كشتي كوچك در كنار و چسبيده به هم حضور دارند. علت حضور آنها جلوگيري از حركت اوشنيك از طريق ايجاد قدرت موتور و ايجاد فشار آب بود چراكه امكان لنگر انداختن براي چنين كشتي غولپيكري در آنجا وجود نداشت. در سوي ديگر كشتي اوشنيك نيز يك كشتي كوچك ديگر حضور داشت تا به محض بروز مشكل براي هر كدام از آن سه كشتي يا هر گونه نياز به ارائه خدمات ديگر وارد عمل شود. حوالي ساعت 20 كشتي ديگري به سمت محل نصب سكو نزديك شد. اين كشتي حامل مديران ارشد شركت نفت و گاز پارس و شركت تاسيسات دريايي بود تا براي شركت در جلسه آغاز عمليات حاضر شوند.
حدود نيم ساعت بعد خبر رسيد كه عمليات بارگيري و نصب سكو احتمالا تا ساعت 5 بامداد به تاخير افتاده است. درحالي كه پيش از اين اعلام شده بود كه عمليات نصب در ساعت 2 و نهايتا 3بامداد آغاز ميشود. از گفتوگو با كاركنان حاضر در كشتي دريافتيم كه اين تاخير بدون شك ناشي از بروز يك مشكل است چراكه به عنوان مثال عمليات نصب در سكوي شماره 19 ساعت 11شب آغاز شده بود.
شنيدن خبر تاخير در آغاز عمليات نه براي كاركنان و نه براي خبرنگاران خوشايند نبود.
با قطعي شدن تاخير در عمليات، تصميم گرفته شد تا كشتي حامل خبرنگاران به يكي از ستونهاي برج فلر گاز نصب شده در سكو بسته شود. به همين منظور كاپيتان كشتي را به ستون برج فلر نزديك ميكرد و يك كارگر سعي ميكرد تا طناب را به دور ستون بيندازد و كارگر ديگري در كنار او سعي ميكرد با چوبي كه در دست داشت و در سر آن گيرهيي متصل بود، طناب را بگيرد و بكشد. اين كار بارها و بارها تكرار شد تا در نهايت موفق شدند كشتي را به ستون برج فلر گاز ببندند.
بستن كشتي به برج فلر گاز حركت قايق را در طول و عرض متوقف كرد اما باعث شناور ماندن و تكانهايي در جاي آن شد. تصور اينكه تا ساعت 5 صبح بايد اين حركتهاي گهوارهيي تحمل ميشد براي خبرنگاران سخت بود. هر چند درون كشتي پارميدا تلاش ميشد با پخش سرودهاي ملي و حماسي باعث تهييج خبرنگاران و تطليف جو شوند اما شنيدن زمزمههايي مبني بر نامساعد شدن شرايط جوي براي عمليات نصب سكو اميدها را كمرنگتر ميكرد.
حوالي ساعت 21:30 خبر رسيد كه مديران ارشد عمليات قصد دارند تا براي شركت در كنفرانس خبري و در جريان گذاشتن خبرنگاران از روند پيشرفت عمليات از كشتي اوشنيك 5000 به سمت كشتي پارميدا بيايند. دقايقي بعد شاهد اين بوديم كه چهار نفر سوار بر يك سبد توسط جرثقيل از كشتي اوشنيك به كشتي پارميدا انتقال پيدا كردند. اين چهار نفر شامل فرخ عليخاني جانشين مديرعامل شركت نفت و گاز پارس در امور فراساحل، عبادي مجري طرح فاز 20و 21پارس جنوبي، احمد رحماني مديرعامل شركت مهندسي و ساخت تاسيسات دريايي و تبريزي معاونت پروژههاي مهندسي تاسيسات دريايي بودند.
فرخ عليخاني در ابتداي گزارش خود به خبرنگاران به اين نكته اشاره كرد كه در عمليات دريايي مهمترين موضوع ايمني است و تمام كارهايي كه انجام ميشود با محوريت ايمني است. عليخاني اظهار كرد كه در نصب يك سكو 4مولفه اصلي موثر هستند. مولفه اول شرايط آب و هوايي است كه خود تابع دو عامل ميزان موج و سرعت باد است. مولفه دوم مرحله آمادهسازي و انجام مقدماتي است كه براي نصب سكو روي جكت نياز است. اين اقدامات مانند بريدن تجهيزات باقي مانده از زمان حفاري، در نظر گرفتن ابعاد و دايمنشن و... است. مولفه سوم و اصليترين مولفه مرحله ليفت و بلند كردن سكو و حركت به سمت جكت و نصب آن است. معمولا در نصب هر سكوي دريايي يك حريم به شعاع 500 متري را در نظر ميگيرند. بنابراين براي نصب يك سكو بايد از حريم 500 متري آن خارج شد سپس عرشه را بلند ميكنند تا اگر به هر دليلي اتفاقي بيفتد در حريم جكت و چاههاي گاز نباشد. مولفه چهارم جوشكاري سكو روي پايههاي جكت است.
در ادامه عليخاني به موضوع نصب سكوي 21 و علت تاخير در عمليات پرداخت. به گفته وي قرار بوده كه اين عمليات ساعت 22:30 شنبه آغاز شود. براي تاييد وضعيت جوي از 2سايت معتبر هواشناسي StormGeoو Furgoهر 6 ساعت استعلام ميشود و در صورتي كه هر دو سايت وضعيت جوي را تاييد كنند، عمليات آغاز ميشود و در صورتي كه يكي از آنها اخطار بدهد، عمليات متوقف ميشود و ملاك را بر اخطار يكي از اين دو سايت قرار ميدهند. جانشين مديرعامل شركت نفت و گاز پارس در امور فراساحل اعلام كرد كه در آخرين به روزرساني 6 ساعته يكي از اين سايتها اخطار داد كه يك سري موجهاي متوسط تا بلند از جنوب خليج فارس به سمت موقعيت سكوي 21 نزديك ميشود. به محض دريافت اين اخطار عمليات متوقف شد و تا دريافت گزارش بعدي 6 ساعته در ساعت 4بامداد و دريافت تاييد از هر دو سايت ادامه پيدا نخواهد كرد. عليخاني و تبريزي در پاسخ به سوال«تعادل» اظهار كردند كه در صورت عدم دريافت تاييد در ساعت چهار صبح و نظر به پيشبيني بدتر شدن شرايط جوي از روز دوشنبه عمليات نصب تا روز چهارشنبه به تعويق خواهد افتاد. لذا از خبرنگاران خواسته شد تا شبانه به خشكي عسلويه برگردند و در صورت مساعد شدن شرايط براي نصب سكو مجددا به موقعيت سكوي 21 بازگردند. براساس اطلاعات دريافتي خبرنگار «تعادل» تا ظهر روز يكشنبه و لحظه نگارش اين گزارش شرايط جوي براي آغاز عمليات بارگيري و نصب مساعد نشده بود.
از سكوي 21 چه ميدانيم
عرشه 2700 تني سكوي شماره 21 با انجام 6 ميليون نفر ساعت كار در يارد خرمشهر متعلق به شركت تاسيسات دريايي ساخته شد. مبلغ قرارداد بخش فراساحل فازهاي 20 و 21حدود 724ميليون دلار است و با بهرهبرداري از اين دو فاز روزانه 56 ميليون و 300هزار مترمكعب گاز ترش از ميدان مشترك پارس جنوبي استخراج خواهد شد و 50 ميليون مترمكعب گاز جهت تزريق به شبكه سراسري شيرين خواهد شد. همچنين روزانه 77هزار بشكه ميعانات گازي و يك ميليون تن گاز مايع براي صادرات، يك ميليون تن اتان براي تامين خوراك واحدهاي پتروشيمي و 400 تن گوگرد جهت صادرات از اين طرحها به دست خواهد آمد. در مجموع دو سكوي دريايي شامل 22حلقه چاه در فازهاي 20 و 21پارس جنوبي نصب ميشود كه دو خط لوله 32 اينچي انتقال گاز از سكوهاي اصلي به پالايشگاه خشكي جمعا به طول تقريبي 210كيلومتر و دو رشته خط لوله 4.5 اينچ دريايي جهت انتقال گلايكول جمعا به طول تقريبا 210كيلومتر از آن كشيده ميشود.
منبع: تعادل
95103